بورس ضامن میشود!
رقیه ندایی
بورس تهران داستان عجیبی و گهگاه خندهداری دارد! سال 99 بود که رییس دولت سابق یعنی حسن روحانی دهها بار از سود بورس و بدون ریسک بودن آن سخن گفت تا مردم وارد بورس شوند؛ اما از مرداد ماه آن سال تا به امروز مردم روز خوش ندیدهاند و وضعیت بورس نیز هر روز بدتر میشود و در کنار آن مسوولان با افتتاحیه طرحهای جدید به دنبال جذاب کردن بورس هستند؛ اما غافل از اینکه سرمایههای از دست رفته مردم با طرح و جذابیت برنمیگردد.
تابستان امسال بود که در یک طرح مشترک سازمان بورس و شرکت سپردهگذاری مرکزی طرح توثیق وام را آماده کردند و قرار شد مردم با قرار دادن پرتفویشان برای ضمانت وام دریافت کنند؛ البته قرار بود بورس همه جا ضامن شود اما آمارها میگوید که پرتفوی بورس هیچ جا ضامن نشد و تنها برخی در همان روزهای اول وام گرفتند. این موضوع جای تعجب دارد که چرا بورسی که اغلب ارگانها مورد قبول نیست را به عنوان ضامن معرفی میکنند. در حال حاضر سهامداران بورسی در شرایط خوبی هستند و وعده اینکه آنها بدون ضامن خاصی و تنها با ضمانت بورس وام دریافت کنند میتواند اعتماد همه را نسبت به کلیت بازار سرمایه کاهش دهد.
در حال حاضر مردم به راحتی میتوانند از بانکها وام بگیرند اما آماری از توثیق سهام توسط بانکها نیست و تقریبا هر بانک بهانهای برای عدم پرداخت وام دارد و این عدم کارایی برنامههای سازمان بورس. از تابستان به آخرین ماه تابستان رسیدیم و دیروز مراسم افتتاح گواهی سپرده نفت خام و گواهی سپرده میعانات گازی برگزار شد و بر اساس گفته وزیران قرار است این گواهی نیز وثیقه شود؛ درصورتی که وثیقههای قبلی هیچ یک موفق نبودند و اکنون یک گواهی قرار است ضمانت کند.
بورس تا به امروز نتوانسته ضامت خود را بکند تا اعتماد مردم نسبت به این بازار جلب شود چگونه میتواند ضامن دیگر عوامل شود؟ مساله اینجاست که بورس به عنوان دستگاه برداشت پول و تامین مالی نگاه میشود و تلاش میکنند بورس رشد تا از کنار آن به سود برسند و پس از آن طرحهای توسعه و حمایت بورسی از یاد میرود و این یعنی ضربه سنگین و بزرگ به بازار سرمایه و اعتماد مردم.
هر روز یک طرح جدید برای توسعه بازار و حمایت آن مطرح میشود اما در نهایت این طرحها به کجا میرسد؟ شاید واژه پایان طرح و توسعه بازار در برخی اوقات نادیده گرفته شود و هر کس گناه را برگردن دیگری بیندازد؛ نمیشود بازاری پررونق و پرسود برای خود خواست و اجازه اعتماد مردم در آن بازار را نداد. بهطور کلی بورس فعلا توان ضامن شدن برای خود و کسب اعتماد مردم را ندارد و به نظر نمیرسد که حالا حالاها بتواند ضامن شود.