رقابت بورس و تورم

برزو حق‌شناس

بازار بعد از یک روند نزولی دو سال و نیمه از انتهای پاییز سال گذشته وارد یک روند صعودی شد و در قالب آن روند صعودی هفته گذشته به سقف شاخص قبلی رسیده‌ایم و طبیعی بود که در این سقف عرضه‌ها بیشتر شود.وقتی بازار صعودی می‌شود به ندرت سهم یا گروهی نزولی می‌شود پس کلیت رشد می‌کند و چرخش نقدینگی رخ می‌دهد اما شاخص‌سازها اصلاح زمانی می‌کنند.

بورس عامل افزایش تورم نیست. در یک مساله نمی‌توان علت و معمول را جدا کرد. نه تنها بورس به‌طور کلی بالا رفتن هیچ بازاری نمی‌تواند عامل تورم باشد.

بالا رفتن قیمت‌ها در هر بازاری معلول تورم هستند و عامل تورم چیزهای دیگری است. سیاست‌های پولی دولت، بانک مرکزی، رشد بی‌رویه نقدینگی، رشد ناترازی بانک‌ها عامل تورم است.

اینکه شما این عوامل را کنار بگذارید و افزایش قیمت‌ها که معلول تورم است را بگوییم عامل افزایش تورم است راه را اشتباه رفته‌اید.  حالا مشخصا در خصوص بورس نزدیک سه بازار روند نزولی داشته است و دیده‌ایم که تورم به کجا رفته و قیمت‌ها به کجا رسیده است؛ خصوصا در حوزه قیمت‌های خودرو و مسکن شاهد افزایش قیمت‌ها بوده‌ایم.

در سال ۹۹ در برهه‌ای یک رشدی کرده و سایر بازارها پس از آن رشد کرده بودند. اکنون نیز پس از سه سال روند نزولی اینکه بگوییم بورس عامل تورم است فرضیه اشتباهی است.

شاید ذینفعان سایر بازار از آمدن نقدینگی‌ها به سمت بورس ناراحت هستند و می‌گویند بورس عامل است؛ غلط بودن این فرضیه ثابت شده است.

تورم به کمک رشد بورس می‌آید. زمانی که ما تورم را داریم، ریشه و علت‌های آن نیز مشخص است. طبیعی است همه بازارها با تاخیر رشد خواهند کرد. اگر هر بازار نیز به صورت دستوری جلوی رشدش گرفته شود تنها فنر آن فشرده‌تر می‌شود و در آینده باعث مشکلاتی در آن بازار می‌شود.

تنها بازاری که سیاست‌گذار می‌تواند از آن استفاده کند و بخشی از نقدینگی موجود در جامعه را با کمترین اثرات تورمی سوق دهد بازار سرمایه است. کما اینکه می‌بینیم پس از نوسان‌های دلار بخشی از سرمایه‌ها به سمت بازار سهام آمد و یک مقدار رشد دلار متوقف شد.

سیاست‌گذار باید به این نکات توجه کند. ما مشکل فزاینده نقدینگی در اقتصاد داریم و می‌توانیم انتخاب کنیم که این نقدینگی را به سمت بازاری هدایت کنیم که کمترین ضرر را به زندگی مردم می‌زند که بازار سرمایه است؛ یا می‌توانیم جلوی رشد بازار را بگیریم که عدم سوق نقدینگی و ایستادن جلوی نقدینگی این بازار چه بلایی سر بازار‌هایی که مستقیما با معاش مردم درگیر است می‌آورد که تجربه حدود سه سال گذشته این موضوع را نشان می‌دهد.