متوسط سواد مالی در کشور ٣٥ درصد است
مجید عشقی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در نشست شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی بیان کرد: با توجه به تنگناها و مشکلاتی که دولت دارد، قطعاً موتور محرکه اقتصاد بخش خصوصی خواهد بود. به همین خاطر تلاش می‌شود مشارکت بخش خصوصی را در بخش‌های مختلف بازار سرمایه؛ چه از منظر تامین مالی و چه از منظر ارایه گزینه‌های سرمایه‌گذاری برای مردم داشته باشیم. امیدواریم بتوان کانال‌های دایمی ایجاد کرد که بتوان این مسائل را حل کرد.
وی در خصوص مشکلات مربوط به تامین مواد اولیه بنگاه‌های تولیدی اظهار کرد: بحث مربوط به مواد اولیه مفصل‌تر از آن است که در یک جلسه بتوان آن را مطرح کرد. با توجه به تجربه چندین سال فعالیت در بورس کالا می‌دانم برخی سهمیه‌ها در بهین یاب بسیار بالاست.
سال ۹۶ و ۹۷ تلاش شد اطلاعات مربوط به سهمیه‌ها جمع‌آوری و نگهداری شود و نمودارهای تهیه شده نشان داد هر زمان نرخ ارز افزایش می‌یابد، تقاضا در بهین یاب هم افزایش پیدا می‌کند، مثلاً در مورد پت نساجی، PP پتروشیمی، PVC و...
وی افزود: به همین دلیل هم از اصناف و انجمن‌های تخصصی درخواست کردیم این اطلاعات را پالایش کنیم. اما بعضاً در مورد برخی محصولات عرضه شده در بورس کالا، چند برابر حجم عرضه، تقاضا ایجاد می‌شود و اگر همه تقاضاها در بهین یاب وارد شود، قطعاً حجم تقاضا بیش از اینها خواهد بود.
عشقی ادامه داد: نکته دیگر این جاست که قیمت پایه بر مبنای ارز نیمایی تعیین شده که اتفاقا این موضوع منجر به افزایش قیمت‌ها می‌شود. چرا که وقتی قیمت پایه را عددی بسیار پایین‌تر از قیمت واقعی در نظر بگیریم، تقاضا افزایش پیدا می‌کند. هر کالایی با قیمت پایین‌تر از قیمت واقعی عرضه شود تقاضای کاذب به همراه خواهد داشت. این قیمت کاذب خود رقابت ایجاد کرده و قیمت‌ها را افزایش خواهد داد.
رییس سازمان بورس تصریح کرد: سیاست ما در بورس کالا ایجاد رقابت نیست؛ رقابت کاذب نشان‌دهنده یک اختلال است. وقتی مشکل جدی در حوزه رقابت یک محصول اتفاق می‌افتد باید به دنبال راهکار بگردیم. مشخصا در مورد پت پتروشیمی و نساجی و نیز برخی گریدهای PP، نیازمند واردات هستیم. امیدواریم با پیگیری‌های ما و مکاتبات شما با نهادهای ذیربط، سازوکاری فراهم شود تا واردات انجام شده و کمبودی نباشد. البته که در بورس کالا هم، تمام کالاها رقابتی نیست و بعضی کالاها با دلار ۲۸۵۰۰ تومان معامله می‌شوند. میانگین دلار پتروشیمی‌ها در بورس کالا حدود ۳۵ هزار تومان است. در مورد مشکلات مربوط به پست نساجی هم معتقدم تعداد ثبت سفارش شرکت‌های بزرگ باید متفاوت با شرکت‌های کوچک باشد و اگر اینطور نیست؛ با ما مکاتبه کنید تا این مشکل برطرف شود.
وی گفت: در چند سال گذشته اتفاقاتی در کشور ما افتاده که مردم را ترغیب به سرمایه‌گذاری در بورس کرده است. در استان یزد هم خوشبختانه میزان معاملات خوب است و رتبه پنجم در کشور را دارد. در کل کشور حدود ۱۲ میلیون نفر به‌صورت مستقیم درگیر بورس هستند که با احتساب سهامداران عدالت به حدود ۵۰ میلیون نفر می‌رسند.
مردم را به سرمایه‌گذاری تشویق می‌کنیم؛ نه صرفا معامله‌گری
عشقی اضافه کرد: آنچه که ما پیگیر آن هستیم و به آن تشویق می‌کنیم، ترغیب مردم به سرمایه‌گذاری است. اگر همه را به معامله در بورس ترغیب کنیم آنها را به سمت بازار ثانویه سوق داده‌ایم که تقریبا نتیجه‌ای برای تولید ندارد. ما باید با افزایش سواد مالی مردم آنها را به سرمایه‌گذاری ترغیب کنیم که حتما برای رسیدن به این امر باید بازار ثانویه بانشاطی داشته باشیم. اخیرا در کل کشور (۳۱ استان) افکارسنجی در روستاها و شهرها انجام داده‌ایم و این افکارسنجی نشان می‌دهد متوسط سواد مالی کشور ۳۵ درصد است و قطعا نیاز به برنامه‌ریزی برای افزایش سواد مالی داریم. متاسفانه استان یزد اندکی پایین‌تر از این متوسط (٣٣.٨٩درصد) قرار دارد.
رییس سازمان بورس با اشاره به دلیل سفرهای استانی گفت: سفرهای استانی در راستای ارتقای سواد مالی کشور است. علی‌رغم آشنایی اولیه مردم با بازار سرمایه و همان ۳۵ درصد سواد مالی، متاسفانه بنگاه‌های اقتصادی به خصوص بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط، آشنایی به مراتب کمتری با بازار سرمایه دارند.
وی افزود: به منظور مردمی کردن اقتصاد، همانطور که باید مردم را ترغیب به سرمایه‌گذاری کرد؛ باید گزینه‌های سرمایه‌گذاری (ابزارهای همچون اوراق بدهی یا سرمایه‌ای) نیز در اختیار آنان قرار داد. هدف ما از سفر به استان یزد به عنوان یک استان صنعتی این است که با کمک ارکان بازار سرمایه و نهادهای مالی، این ارتباط بین مردم و بنگاه‌های اقتصادی برقرار شود تا هم اطلاعات لازم در اختیار عموم قرار بگیرد و هم ابزارها تعریف شود تا در نهایت شاهد ارتقای شاخص‌های سواد مالی در کشور باشیم.
عشقی در مورد حضور مستقیم بازار سرمایه در استان‌ها گفت: در برخی موارد، خدماتی که در بازار سرمایه ارایه می‌شود به صورت الکترونیکی است و کل کشور به آن دسترسی دارند و تکه شدن آن مفهومی ندارد؛ اما در خصوص خدمات مشاور سرمایه‌گذاری و ارتقای سواد مالی، نیاز به فعالیت و حضور جدی‌تر است؛ لذا هم شرکت بورس به عنوان متولی تالارهای منطقه‌ای ملزم خواهد بود، بورس منطقه‌ای را تقویت کند و دوره‌های آموزشی و ارتباطات لازم را در بورس منطقه‌ای را ایجاد کند و هم پیشنهاد می‌کنم اتاق بازرگانی مستقلاً واحدی تحت عنوان تامین مالی از طریق بازار سرمایه ایجاد کند تا ارتباط مستقیم با ارکان بازار سرمایه داشته باشد و پیشنهادات مطرح شده را پیگیری کند و ضمنا، اقدام به برگزاری دوره‌های آموزشی هم کند.
وی افزود: اگر نیاز به کمک در خصوص محتوای آموزشی، اجرا، تعریف ابزار و... هم باشد ما حتماً کمک خواهیم کرد. قطعاً در فرصت کم سفرهای استانی نمی‌توان به تمام شرکت‌ها مشاوره داد؛ اما باید اتاق بازرگانی و استانداری و... طرح‌ها را جمع‌آوری کنند. ابزارهای مختلف و متعددی برای تامین مالی شرکت‌های کوچک و متوسط از طریق بازار سرمایه داریم، سکوهای تامین مالی جمعی هم به راحتی می‌توانند در این زمینه کمک کنند.
اولین شرکت سهامی عام پروژه آماده پذیره‌نویسی است
عشقی در بحث شرکت‌های سهامی عام پروژه نیز اظهار کرد: تلاش می‌شود به محض تکمیل و ارسال مدارک مجوزهای لازم صادر شود. اولین شرکت سهامی عام پروژه‌ای که در اولین سفر استانی کرمانشاه داشتیم، روز گذشته ثبت شد و آماده پذیره‌نویسی است. شرکت بسیار بزرگ و خوبی است که می‌تواند کل استان کرمانشاه را متحول کند و از طریق پذیره‌نویسی می‌تواند چند هزار میلیارد تومان تامین مالی کند.
تلاش برای تسریع در فرآیند صدور مجوز تاسیس نهادهای مالی در استان‌ها
عشقی همچنین در خصوص مجوز نهادهای مالی گفت: این آمادگی را داریم که اگر در استان درخواستی برای تاسیس نهادهای مالی از جمله شرکت مشاور سرمایه‌گذاری و شرکت تامین سرمایه باشد، مجوز آن صادر شود. قطعاً صدور مجوز باید بر اساس دستورالعمل‌ها و قوانین باشد اما قول می‌دهیم این فرآیند در اسرع وقت انجام شود.
رییس سازمان بورس در خصوص تامین مالی از طریق اوراق بدهی نیز عنوان کرد: آقای صدرایی توضیحاتی در این زمینه ارایه کردند. ما در حوزه تامین مالی از طریق بازار بدهی هم در سازمان بورس موافقت اصولی‌های خوبی خصوصاً در مورد اوراق شهرداری صادر کرده‌ایم؛ ولی تاکید جدی بر اوراق شرکتی داریم تا سهم تامین مالی بخش خصوصی افزایش یافته و شرکت‌ها از این طریق تامین مالی کنند. البته همانطور که می‌دانید به دلیل شرایط خاص اقتصادی در تمام دنیا، نرخ بهره بالا بوده و بعضی شرکت‌ها نمی‌توانند این نرخ را تامین کنند و به همین دلیل به جای اوراق بدهی، اوراق سرمایه‌ای منتشر می‌کنند.
تسهیل و تسریع پذیرش شرکت‌های دانش‌بنیان در برنامه‌های سازمان بورس
رییس سازمان بورس در خصوص شرکت‌های دانش‌بنیان نیز اظهار کرد: در فرابورس هم بحث پذیرش شرکت‌های دانش‌بنیان و هم بحث راه‌اندازی تابلو این شرکت‌ها را پیگیری می‌کنیم که این موضوع با سرعت بالا و خارج از نوبت انجام شود و فرآیند پذیرش شرکت‌های دانش‌بنیان خیلی طول نکشد. تسهیل و تسریع فرآیند پذیرش شرکت‌های دانش‌بنیان در برنامه‌هاست.
عشقی تصریح کرد: به منظور ارتقای سواد مالی در بین دانش‌آموزان نیز دوستان در مدرسه‌ای حضور داشتند. سامانه‌ای طراحی شده که به صورت تعاملی آموزش‌های لازم را به آنان می‌دهد و این سامانه برای دانش‌آموزان بسیار جذاب است. همزمان با این همایش این برنامه ادامه دارد. این آمادگی را داریم که این موضوع را گسترش دهیم و حتی مدرسین و معلمین را آموزش دهیم. ارتقای سواد مالی باید در بین دانش‌آموزان، دانشجویان و بنگاه‌های اقتصادی ادامه یابد تا سطح سواد مالی در کشورمان افزایش پیدا کند.
