بازار سرمایه در چند هفته اخیر درگیر فشار روانی بود و بیش از تاثیر واقعی اخبار شاهد تاثیر روانی اخبار روی بورس هستیم. سال 99 دولت مردم را به بورس دعوت کرد و به واسطه این دعوت بخش عمدهای از مردم درگیر بورس شدند و در نهایت بورس با کل کشور درگیر شد.
مساله بورس یک مساله مالی است و همه میدانیم مسائلی مانند مسائل مالی و فقر میتواند بر سلامت روان تاثیر داشته باشند. اما تاثیر بورس حتی فراتر از تاثیر یک مساله مالی است چرا که بورس با یک سری پارامترهای دیگر بیشتر از یک عامل فشارزا توانسته است آسیبپذیریها روانی مردم را تحت تاثیر قرار دهد. از سوی دیگر وضعیت معاملات نیز مهم هستند.
در این مدت بازار سرمایه اخبار واقعی تاثیر بسزایی روی بازار نداشتند و تنها به اندازه شرایط خود میتوانستند تاثیری خرد یا عمده روی صورت مالیها بگذارند و از سوی دیگر و در مقابل اخباری که نتوانستند روی صورت مالیها تاثیر بگذارند به واسطه فشار روانی اثر منفی بیشتری روی بازار گذاشتند. بهطورکلی بازار درگیر مسائل احساسی است و به جای اینکه به مسائل واقعی بها دهد به دنبال واکنش نشان دادن به مسائل ناچیز است که به عقیده کارشناسان این موضوع ناشی از تداخل احساسات و عدم دانش در بازار سرمایه است.
در بسیاری از اوقات مسائل روانی به گونهای بر سهام داران تاثیر میگذارد که آنها معاملات خود را تحت تاثیر این مسائل انجام میدهند و در نتیجه موضوعات احساسی بر نرخ معاملات بازارهای مالی تأثیر میگذارد.احساساتی همچون ترس از دست دادن سرمایه، طمع کردن برای بیشتر شدن سهام و مواردی از این قبیل تاثیر زیادی بر رفتار معاملهگران در بازارهای مالی دارد. به تحلیل این احساسات و تاثیر آنها بر میزان خرید و فروش سهام، روانشناسی بازار گفته میشود. معامله گران حرفهای، در کنار تحلیلهای تکنیکی خود همواره به مسائل احساسی و روانی نیز دقت دارند. روانشناسی بازار علمی مهم در دنیای بازارهای مالی و سرمایهگذاری است. این تکنیک، به صورت همزمان مرتبط با اقتصاد و روانشناسی است و علاقهمندان به یادگیری روانشناسی بازار باید با این دو علم آشنا باشند.
آشنایی با این علم و اطلاع از کاربرد روانشناسی بازار، میتواند کمکهای مفیدی را به معامله گران در انجام معاملات برساند. روانشناسی بازار به غیر از زمانهایی که معامله گران به دنبال سود بیشتر هستند، برای جلوگیری از ضرر در معاملات نیز موثر است. استفاده کاربردی از علم روانشناسی بازار باعث میشود که معامله گران در مواقع حساس بتوانند سرمایه خود را از بازار خارج کنند و از ضرر دیدن سهامها جلوگیری کنند. همچنین اهمیت دیگر روانشناسی بازار بورس مربوط به تصمیم به حضور کوتاهمدت یا بلندمدت در بازارهای مالی میشود. معامله گران با آشنایی با این علم، میتوانند تصمیم بگیرند که سهامهای خود را به صورت بلندمدت یا کوتاهمدت معامله کنند.
ستفاده از روانشناسی بازار، باعث میشود که معاملهگران بتوانند معاملات بهتری را انجام دهند. استفاده از روانشناسی بازار به دو صورت در بازار معاملات تأثیر میگذارد. اولین نوع تأثیرگذاری این علم به صورت فردی است. تأثیر فردی به این معنی است که معامله گران با استفاده از آن میتوانند معاملات بهتری را انجام دهند و سود بیشتری را به دست بیاورند. اما دومین شکل تاثیرگذاری علم روانشناسی بازار در معاملات، به این صورت است که استفاده از آن باعث میشود که معاملات شکل حرفهای به خود بگیرند و در نهایت بازار مالی در مسیری حرفهایتری قرار بگیرد که این مساله به نفع تمامی معاملهگران است.
بازار از دریچه معاملات
در این هفته شاخص توانست به کانال 2.2 میلیونی صعود کند و در آخرین روز معاملاتی هفته شاخص کل بورس برای چهارمین روز متوالی رشد کرد.در هفته اخیر، شاخص کل بورس تهران در روز شنبه افت 9 هزار و 490 واحدی داشت. اما روز یکشنبه شاخص رشد 13 هزار واحدی پیدا کرد. روز دوشنبه نیز شاخص 26 هزار و 41 واحد بالا آمد. روز سهشنبه شاخص 18 هزار و 694 واحد رشد کرد و وارد کانال 2 میلیون و 200 هزار واحدی شد.در آخرین روز معاملاتی هفته شاخص کل رشد کرد و 570 واحد افزایش یافت. شاخص کل در آخرین روز کاری هفته به رقم 2 میلیون و 202 هزار و 663 واحد رسید و نسبت به آخرین روز معاملاتی هفته قبل 49 هزار و 253 واحد بالاتر ایستاد و بازدهی هفته شاخص بورس مثبت 2.3 درصد شد. اما شاخص هم وزن در پایان هفته نسبت به هفته پیشین 29 هزار و 540 واحد بالاتر ایستاد و بازدهی مثبت 3.9 درصدی را ثبت کرد.
در این هفته، میانگین ارزش معاملات بازار سهام 60 هزار و 947 میلیارد تومان بود که 59 درصد بیشتر از هفته پیش بود. میانگین ارزش معاملات خرد بورس نیز 6 هزار و 558 میلیارد تومان بود که نسبت به رقم 6 هزار و 615 میلیاردی هفته پیشین، کاهش 0.86 درصدی داشته است. میانگین ارزش صفهای فروش در هفته اخیر 116 میلیارد تومان بود که از میانگین هفته پیشین 103 میلیارد تومان کمتر بود و افت 47 درصدی داشته است. بالاترین رقم هفته 146 میلیارد تومان بود که در روز شنبه ثبت شد و کمترین رقم 76 میلیارد تومان بود که در روز دوشنبه ثبت شد.
میانگین ارزش صفهای خرید در هفته اخیر 508 میلیارد تومان بود که از میانگین هفته گذشته 320 میلیارد تومان کمتر بود. در این هفته، میانگین ارزش صفهای خرید 395 درصد کاهش یافته است. بالاترین رقم هفته 720 میلیارد تومان بود و در روز شنبه ثبت شد. پایینترین رقم به روز سهشنبه برمیگردد که 353 میلیارد تومان بود. در این هفته، در روز شنبه 284 میلیارد تومان خارج شد. اما روز یکشنبه 53 میلیارد تومان وارد شد. رقم ورود پول حقیقی در روز دوشنبه 138 میلیارد تومان و روز سهشنبه 126 میلیارد تومان خارج شد بود. روز چهارشنبه نیز 12 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد. در مجموع کل هفته 231 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد و میانگین روزانه خروج پول حقیقی 46 میلیارد تومان بود که نسبت به هفته گذشته 85 درصد کمتر است.