اصلاح شرایط بازنشستگی مشاغل سخت و زیان‌آور چالش مهم پیش رو
تعادل|
وقتی حرف از سن بازنشستگی در کشور می‌شود، بسیاری از مسوولان آن را با استانداردهای جهانی مطابق نمی‌دانند، حداقل سن بازنشستگی در ایران به گفته مسوولان 48 سال است در حالی که این رقم در بسیاری از کشورها به 60 سال می‌رسد. اما مساله اینجاست که آیا واقعا افرادی که در سن 48 سالگی بازنشسته می‌شوند از تمامی حقوق و مزایای یک بازنشسته برخوردارند، اصلا اگر چنین اتفاقی رخ می‌دهد، پس چرا بازنشستگان پیوسته از شرایط خود ناراضی‌اند.
مساله اینجاست که در کشورهای دیگر وقتی حداقل سن بازنشستگی 60 سال است فرد بازنشسته از کلیه امکانات سلامتی و خدماتی و... به‌طور رایگان بهره می‌برد ضمن اینکه حقوق بازنشستگی او برای یک زندگی در حد نرمال کافی است و دیگر مجبور نیست به خاطر هر بار بیماری هزینه‌های هنگفت پرداخت کند یا سال‌ها منتظر باشد تا قانونی به نام همسان‌سازی حقوق اجرایی شود. حال قرار است در برنامه هفتم توسعه سن بازنشستگی برای مردان در ایران 57 سال و برای زنان 55 سال در نظر گرفته شود. سوال اینجاست که اجرایی شدن این قانون چقدر به نفع بازنشستگان و صندوق‌های بازنشستگی و چه میزان به نفع دولت است؟ اصلا منفعت بازنشستگان در این قانون مورد توجه قرار گرفته است.
سن بازنشستگی نیاز به اصلاحات دارد
نعمت‌الله ترکی در نشستی خبری که به مناسبت روز خانواده و تکریم بازنشستگان برگزار شد، به بیان چالش‌های امروز صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت و اظهار کرد: یکی از ناترازی‌های امروز صندوق بازنشستگی کشوری، افزایش سن و سابقه قابل قبول برای احراز بازنشستگی است. حداقل سن بازنشستگی در دنیا ۶۰ سال است. ما کمتر به آن توجه کرده‌ایم و میانگین سن بازنشستگی ما الان حدودا ۴۸ سال است. او توضیح داد: سن بازنشستگی نیاز به اصلاحات دارد. یکی از برنامه‌های ما نیز که در برنامه هفتم توسعه پیشنهاد دادیم اصلاحات سنجه‌ای این امر است. پیشنهاد دادیم تا پایان برنامه هفتم سن بازنشستگی به ۵۵ و ۵۷ سال برسد چراکه نرخ امید به زندگی در کشور ما خوب افزایش یافته اما فاصله سن بازنشستگی ما که ۵۰ سال است تا امید به زندگی که ۷۶ سال است، بسیار زیاد است.
اصلاح شرایط بازنشستگی مشاغل سخت و زیان‌آور
ترکی اصلاح شرایط بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان‌آور را دیگر چالش این صندوق معرفی کرد و افزود: تعدد این آمار خود چالشی برای نظام بیمه‌ای است. باید بازنگری برای مشاغل سخت و زیان‌آور داشته باشیم که طبق آن برخی با ۲۰ سال سابقه بازنشسته می‌شوند.
تغییر روش محاسبه مستمری بازنشستگان نیز از دیگر چالش‌های ما است. مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری در بخش دیگر سخنان خود از تدوین سند راهبردی ۴ ساله صندوق بازنشستگی کشوری منطبق بر برنامه‌های توسعه کشوری خبر داد و گفت: برای اولین‌بار این سند راهبردی را منطبق با برنامه‌های توسعه‌ای تدوین کردیم چراکه باید پیش‌نویس سند راهبردی صندوق بازنشستگی را تدوین کنیم تا بتوانیم همگام با برنامه هفتم پیش رویم. در این سند ماموریت صندوق را شفاف اعلام کردیم. ماموریت صندوق بازنشستگی کشوری مشارکت در تامین حقوق و آتیه مشترکین آن از طریق ارایه خدمات بیمه‌ای بازنشستگی بین نسلی است.
پیگیری پرداخت مطالبات امسال
ترکی در پاسخ به سوالی در خصوص مطالبات فرهنگیان بازنشسته، توضیح داد: همسان‌سازی حقوق‌ها تا نیمه اول سال ۹۹ برای کل مجموعه‌های خدمات کشوری، رسته قضایی، هیات علمی و مقامات انجام شده است. مطالبات مجموعه‌های خدمات کشوری که شامل آموزش و پرورش نیز می‌شود، قضایی، اعضای هیات علمی و مقامات برای شش ماهه سال ۹۹، سال ۱۴۰۰ و سال ۱۴۰۱ حدود ۹ همت و به حق است.
او افزود: قبل از ما پیگیری کردند و تا برج نهم سال ۱۴۰۱ در خصوص متناسب‌سازی حقوق‌ها به جای پول نقد به افراد سهام آلومینیوم جنوب دادند. از برج ۱۰ که من آمدم تا روز بیست و هشتم برج ۱۲ سال ۱۴۰۱ پیگیری کردم و ابلاغ و موافقتنامه با سازمان برنامه بستم اما در سال جاری آن سهام هنوز به فروش نرفته است. توافقی را با سازمان برنامه پیگیری می‌کنیم تا اگر بشود همسان‌سازی پرداخت حقوق مطالبه‌گران را از اول ۱۴۰۲ انجام دهند و برای معوقه به نسبت آن دو سال فکر دیگری کنیم. مثلا می‌توان سهام را برداشت و پولش را داد. تلاش می‌کنیم آن ۹ همت نقد شود.
مبارزه با فساد؛ در اولویت
او ادامه داد: برخی شرکت‌هایمان زیان‌ده هستند که این شرکت‌ها در بخش ساماندهی اولویت ما محسوب می‌شوند. چهارشنبه همین هفته جلسه برای تعیین تکلیف این شرکت‌ها داریم. برخی باید انحلال شوند. برخی شرکت‌ها سودده هستند اما سود آنچنانی که در راستای تامین منابع صندوق باشد را برایمان ندارند با این حال نمی‌شود اینها را حذف کرد. باید این شرکت‌ها در قالب واگذاری پیش ببریم. در این راستا با معاونت تعاون وزارت رفاه تفاهم‌نامه‌ای نوشتیم. در استان هرمزگان و بوشهر واگذاری را به صورت پایلوت شروع می‌کنیم چراکه نگه داشت این شرکت‌ها تاثیری برای صندوق ندارد اما در عین حال حذف شدنی هم نیستند.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری، افزود: فعالیت بعدی ما بحث ادغام برخی شرکت‌ها است. برخی شرکت‌ها موازی‌کاری زیادی دارند؛ مثلا در حوزه گردشگری همه شرکت‌ها مستقل هستند اما همه یک کار را انجام می‌دهند. تعداد اینها خود عارضه است، می‌توان اینها را تجمیع کرد تا یک شرکت واحد شوند و هزینه ما کاهش پیدا کند. در واقع رویکرد اصلی سند برنامه راهبردی که تدوین می‌کنیم این است که صندوق بازنشستگی کشوری از حوزه بنگاه‌داری به سمت سهام داری برود. فساد ستیزی نیز در اولویت نخست ما است.
پرداخت به موقع حقوق‌ها
او درباره فعالیت‌های این صندوق در حوزه اجتماعی نیز یادآور شد: در حوزه اجتماعی اولین گام ما حفظ عزت و کرامت و منزلت بازنشستگان است. در تامین معیشت حتما باید دغدغه داشته باشیم. سعی کردیم حقوق بازنشستگان این صندوق را در هفت ماه اخیر منظم پرداخت کنیم و تاریخ آن بیست و هشتم هر ماه باشد. کسوراتی را نیز باید همزمان بابت وام‌هایی که با تضامین ما گرفته بودند کم می‌کردیم. سعی کردیم فاصله کسر کسورات بیشتر از یک ماه نباشد و الان می‌توان گفت تقریبا به‌روز هستیم و حقوق و کسورات به‌روز پرداخت و کسر می‌شود.
حذف بیمه اکمل بازنشستگان
مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری، با بیان اینکه بحث نظام بهداشت، سلامت و درمان بازنشستگان برایمان مهم است، عنوان کرد: نظام بیمه و بیمه تکمیلی بازنشستگان این صندوق را امسال در قانون بودجه بهبود دادیم. با بیمه آتیه حافظ قرارداد منعقد شده است اما در خصوص این بیمه سعی کردیم نارضایتی‌هایی که نسبت به سال ۱۴۰۱ بعضا وجود داشت را کم کنیم تا به مشکل بر نخوریم.
تعرفه بیمه آتیه حافظ در سال جاری در ۱۴ آیتم اعم از بستری، ویزیت، کمک به دندانپزشکی، عینک، سمعک و... است. منابع امسال به نسبت سال قبل خوب است. قبلا یک بیمه «اکمل» هم وجود داشت که ما آن را حذف کردیم و تعیین کردیم که یک بیمه تکمیلی با سرانه پرداختی ۲۰۵ هزار تومان داریم و بیمه‌های قبلی حذف شدند.
برنامه‌ریزی برای اجرای بیمه «تکافل»
ترکی با بیان اینکه دو بخش بیمه تکمیلی آتیه حافظ برای بازنشستگان این صندوق بدون سقف است، افزود: علاوه بر اینکه بیمه سلامت برای بیماری‌های خاص در سال جاری اقدامات خوبی انجام داد و این بیماران تا سقف ۵۰ میلیون تومان می‌توانند از بیمه سلامت استفاده کنند و پرداختی نداشته باشند؛ ما نیز در صندوق به مراکز خود اعلام کردیم و در حال جمع‌آوری آمار هستیم که اگر عزیزان علاوه بر این مشکلات، مشکلات خاص دیگری دارند مستقیم و بدون سقف درمان شوند. امروز که صحبت می‌کنیم با کل مراکز درمانی حوزه بیمه تکمیلی خود تقریبا تسویه حساب کرده‌ایم و هیچ بدهی نداریم. تا امروز ۷۵۰ هزار نفر از بیمه خدمت گرفته‌اند.
او با بیان اینکه تعیین کردیم بیمه آتیه حافظ باید با کل مراکز درمانی و بهداشتی اعم از مراکز خصوصی و تامین اجتماعی قرارداد داشته باشد، تاکید کرد: صندوق بازنشستگی کشوری یک بیمه «ملت» دارد. درصدد هستیم به سمتی رویم که در قالب بیمه «تکافل» که بیمه اسلامی است، بیمه ملت را اجرا کنیم. در حال حاضر شرکت‌های بیمه اگر مشکلی پیش‌اید، خدماتی ارایه می‌دهند، سوال این است که اگر مشکلی پیش نیامد چه؟ به صورت پایلوت در حال کار بر روی این امر هستیم تا از سال ۱۴۰۳ بیمه ملت خود را برای بازنشستگان پوشش دهیم و سهام‌دار آن نیز تمام بازنشستگان شوند.
انعقاد قراردادهایی برای اشتغالزایی فرزندان بازنشستگان
ترکی به اهمیت اشتغال فرزندان صندوق بازنشستگی کشوری نیز اشاره و تصریح کرد: در این راستا دو تفاهم‌نامه داریم. با سازمان فنی و حرفه‌ای تفاهم‌نامه نوشتیم برای افرادی که نیاز به حرفه آموزی دارند. عزیزان از طریق حوزه اجتماعی ما به این مراکز معرفی شده و آموزش می‌بینند و نهایتا ما در قالب حرفه آموخته آنها ملزم به ارایه تسهیلات و تعریف شغل برایشان هستیم. همچنین امروز هم تفاهم‌نامه‌ای با بنیاد برکت بستیم. این بنیاد ظرفیت‌هایی برای اشتغال‌سازی دارد. تفاهم‌نامه کلی ما با اینها این است که اولویت اول اشتغال‌سازی برای فرزندان بازنشستگان باشد و پس از آن دیگران هم بتوانند از این خدمات استفاده کنند.
