اهمیت نوآوری در اقتصاد ایران
طبق آمار موجود، تعداد زیادی از شرکتهای نوپا در همان سالهای ابتدایی تاسیس خود محکوم به شکست میشوند و تعداد اندکی از آنها میتوانند مراحل اولیه را با موفقیت پشتسر بگذارند، در ایران این ماجرا شدت بیشتری دارد چراکه، شرایط به مراتب سختتر است.
تحریم، بازار پیچیده، قیمتگذاری و اقتصاد دستوری حاکم بر کشور عملا فضای رقابت را تنگ کرده و رقابت تنها بر سر مزیت و نوآوریهای موجود در محصولات و خدمات قابل ارایه است که برای کسبوکارها مزیت تلقی میشود. از این رو، ضروری است که کسبوکارها با تمرکز بر انواع نوآوری در سه حوزه محصول، فرآیند و اجرا بتوانند بقای خود را تضمین کنند. البته، در ایران تمرکز یا روی محصول است یا روی فرآیندها و فناوریهای نوین و در مباحث اجرایی این فرآیندها کمتر دیده شده است.
البته کسبوکارهایی که فعالیت اصولی دارند، معمولا این مورد را نیز لحاظ میکنند و این دقیقا همانجایی است که استارتآپها و شرکتهای نوپا میتوانند از آن استفاده کنند.چراکه نوآوری در محصول و فرآیند هزینهبر است، اما نوآوری در اجرا دقیقا همانجایی است که شرکتهای کوچک میتوانند با صرف هزینه اندک رقبای خود را کنار زده و با پیادهسازی نوآوری در ارایه خدمات جایگاه خود را در بازار ثابت نگه دارند. از طرفی، کسبوکارها و فعالان اقتصادی در ایران هرروزه با قوانین و مقررات جدیدی مواجه هستند که برای بهروز کردن خود نسبت به این تغییرات باید چابک باشند.
موارد بسیاری از این دست است که شاید در هیچ کتاب و دستورالعملی هم نوشته نشده باشد. همگام شدن با مسائل روز، نیاز به خلاقیت دارد و هر کسبوکاری بسته به نوع فعالیتی که دارد میتواند با کمک نوآوری در تعامل با ذینفعان خود موفق عمل کند. به نظر میرسد کسبوکارهای بزرگ و صنعتی برای تحقق این امر بتوانند از پتانسیلهای شرکتهای کوچک و متوسط بهرهمند شوند، چون این شرکتها بسیار چابکترند و بهراحتی میتوانند تغییرات را اعمال کرده و این نوآوریهای جدید را در هر صنعتی با توجه به ماهیت آن جا بیندازند.
چند دهه است که در ایران صحبت از استارتآپها و اهمیت مقوله نوآوری رواج پیدا کرده است. در این میان، هرگاه صحبت از نوآوری میشود، گمان میرود این اکوسیستم تنها شامل شرکتهای استارتآپی و کسبوکارهای فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال است. اما واقعیت این است که نوآوری به هیچوجه نمیتواند تنها معطوف به یک بخش از صنعت باشد. به بیان دیگر، لازم است نوآوری در همه صنایع کشور با هر قدمتی و پیشینهای که هستند، چه کسبوکارهای نوپا و چه شرکتهای بالغ نفوذ کند. چراکه در عصر حاضر و در دنیایی که رقابت تا این حد مشکل است بدون بهرهگیری از فناویهای نوین نمیتوان در بازار دوام آورد.