نقش دست نامریی در حرکت قیمتها
معاملهگران یکی از اصلیترین ارکان هر بازاری محسوب میشوند. این افراد با تاثیر گذاشتن بر قیمتها میتوانند آنها را به حرکت درآورند و باعث کاهش یا افزایش ارزش شرکتها شوند. معاملهگران بر اساس اعتقادات خود وارد معامله میشوند. بهطور طبیعی معاملهگر بر اساس این فرض که قرار است در یک معامله سود حاصل کند اقدام به خرید یا فروش میکند. به عبارت دیگر در یک قیمت مشخص خریدار معتقد است که در حال حاضر ارزان میخرد تا در آینده گرانتر بفروشد و فروشنده نیز اعتقاد دارد که قیمت کنونی برای نگهداری جذاب نیست و در آینده میتواند آن سهم را ارزانتر بخرد یا اینکه نقدینگی خود را صرف خرید سهام جذابتر کند.
بنابراین در یک معامله هیچکدام از طرفین خود را بازنده قلمداد نمیکنند. بنابر توضیحات فوق تغییرات قیمت سهام از نگاه افراد به آینده نشات میگیرد. اگر تعداد افرادی که نسبت به رشد قیمت سهم در آینده خوشبین هستند، زیاد باشد قدرت خریداران بر فروشندگان (تقاضا بر عرضه) غلبه کرده و قیمت سهم رشد خواهد کرد. این موضوع که خریداران بصورت احساسی و پرشتاب قیمتهایی بالاتر از قیمت در حال معامله پیشنهاد میدهند نشان از کم بودن قدرت عرضه فروشندگان است و خریدارها باید با بالاتر بردن قیمت پیشنهادی خود سعی کنند فروشندگان را ترغیب به معامله در قیمت پیشنهادی خود کنند.
بر این اساس میتوان نتیجه گرفت قیمت تقاضاکنندگان تنها زمانی افزایش مییابد که تعداد فروشندگان از خریدارها کمتر باشد. بهعبارتی تا زمانی که تعداد خریدارها بیش از تعداد فروشندگان است احتمال کاهش قیمت سهام تقریبا صفر است. این روند تا زمانی ادامه دارد که خریداران قدیمی کمکم به سود میرسند و به نظرشان نگهداری آن سهم دیگر برایشان عایدی خاصی نخواهد داشت و با فروش سهام خود اقدام به شناسایی سود میکنند.
در این شرایط است که تعداد فروشندگان بر تعداد متقاضیان غلبه کرده و روند صعودی قیمت یک سهم را متوقف میکنند. با پدیدار شدن افزایش تعداد فروشندگان ممکن است سایر معاملهگران نیز اخبار و شایعات اقتصادی خاصی (شاید هم زیاد به آن سهام مرتبط نیست) را مرتبط با این وضعیت کرده و در سمت فروشنده فعال شوند.
در این حالت لحظه به لحظه بر تعداد فروشندگان افزوده و از تعداد خریداران کاسته شده و در نهایت باعث کاهش قیمت سهام میشود. بنابراین، هر حرکتی در قیمتها تابعی است از رفتار دستهجمعی فعالان بازار. وقتی بازار باز است قیمتها تحت تاثیر تعداد و قدرت خریدارها و فروشندهها در حال نوسان است و اگر تعادلی بین آنها برقرار نباشد یک طرف بر دیگری غلبه میکند. این تغییرات و جابهجایی قیمتها تا جایی ادامه دارد که دست نامریی بازار (باور عمومی) به این نتیجه برسد که با توجه به اخبار و همچنین با تخلیه هیجانات خریداران و فروشندگان، قیمتها به اندازه کافی تغییر کردهاند و ارزش سهام در قیمت کنونی متعادل بوده و افزایش و کاهش بیشتر آن منطقی نمیباشد. بنابر آنچه تاکنون توضیح داده شد حرکت بازار از باور عمومی فعالان آن بازار نسبت به آینده نشات میگیرد.
بهعبارتی عملکرد دستهجمعی فعالان بازار بر اساس انتظارات آینده و کسب سود از حرکت آتی قیمتها باعث پویایی بازار میشود. معاملهگران خرد چون قدرت کافی برای جهتدادن به قیمتها و ایجاد یک روند صعودی یا نزولی را ندارند باید تلاش کنند با آموزش کافی و بهدور از احساسات روند بازار را تشخیص دهند و با شناسایی طرف غالب، همجهت با آن موقعیت خرید، فروش، نگهداری یا حتی نظارهگر بودن را اتخاذ کنند. معاملهگران خرد باید تا رسیدن قیمتها به تعادل و تغییر روند در جهت حرکت بازار فعال باشند و از معاملات انفرادی که برخلاف رفتار عمومی بازار است بهشدت دوری کنند.