تورم به بورس سرايت ‌مي‌كند؟

بازار سرمايه روز گذشته نيز روي خوش به سهامداران نشان داد و سبزپوش شد. بورس تهران طي روزهای اخير وضعيت بدي را پشت سر گذاشت و تمامي شاخص‌ها قرمزپوش بودند؛ اما در روز گذشته شرايط تا حدودي تغيير كرده است.

در حال حاضر قيمت دلار بازار آزاد به 55 هزار و 700 تومان رسيده كه نسبت به روزهاي گذشته كاهشي بوده اما به گفته فعالان اين حوزه نمودار قيمت دلار افزايشي است و آينده خوشي در انتظار اين ارز نيست. از سوي ديگر بازارهایي همانند سكه، طلا، يورو نيز روند كاهشي ناچيز (كمتر از يك درصد) داشتند كه احتمالا اين بازارها نيز روند صعودي خود را آغاز كنند. چراكه بمباران خبري وجود دارد و احتمالا روزهاي آتي شاهد تغييراتي در بازارهاي مالي باشيم.

طي چند روز اخير نيز شاهد ااعلام نرخ تورم بوديم كه آمارها نشان مي‌دهد نرخ تورم دي ماه روند افزايشي به خود گرفته است.

افزايش نرخ تورم در دي ماه

مركز آمار جديدترين آمار تورم را اعلام كرد و بر همين اساس در اولين ماه زمستان نرخ تورم ماهانه ۲.۶ درصد به ثبت رسيد، نرخ تورم نقطه به نقطه دي‌ماه در ارتفاع ۳۸.۵ درصد ايستاد و تورم سالانه نيز در سطح ۴۳.۶ درصد قرار گرفت.

در اصل، شاخص قيمت مصرف‌كننده خانوارهاي كشور به عدد 222.7 رسيده است كه نسبت به ماه قبل، 2.6 درصد افزايش، نسبت به ماه مشابه سال قبل، 38.5 درصد افزايش و در دوازده ماهه منتهي به ماه جاري نسبت به دوره مشابه سال قبل، 43.6 درصد افزايش داشته است.

منظور از تورم نقطه به نقطه، درصد تغيير عدد شاخص قيمت نسبت به ماه مشابه سال قبل مي‌باشد. طبق گزارش مركز آمار ايران، در دي ماه تورم نقطه به نقطه خانوارهاي كشور، 38.5 درصد بوده است؛ يعني خانوارهاي كشور به‌طور ميانگين، 38.5 درصد بيشتر از دي ماه سال قبل براي خريد يك «مجموعه كالاها و خدمات يكسان» هزينه كرده ­اند. تورم نقطه به نقطه دي ماه امسال در مقايسه با ماه قبل، 1.7 واحد درصد كاهش داشته است.

منظور از تورم ماهانه، درصد تغيير عدد شاخص قيمت، نسبت به ماه قبل مي‌باشد. در دي ماه امسال، تورم ماهانه خانوارهاي كشور برابر 2.6 درصد بوده است. تورم ماهانه براي گروه‌هاي عمده «خوراكي‌ها، آشاميدني‌ها و دخانيات»، 2.4 درصد و براي گروه عمده «كالاهاي غيرخوراكي و خدمات»، 2.7 درصد بوده است. منظور از نرخ تورم سالانه، درصد تغيير ميانگين اعداد شاخص قيمت در يك سال منتهي به ماه جاري، نسبت به دوره مشابه قبل از آن مي‌باشد. در دي ماه نرخ تورم سالانه براي خانوارهاي كشور به 43.6 درصد رسيده كه نسبت به همين اطلاع در ماه قبل، 0.8واحد درصد كاهش يافته است.

نرخ تورم سالانه كشور در دي ماه ١٤٠٢، برابر ٤٣,٦ درصد است كه دامنه تغييرات آن براي دهك‌هاي مختلف هزينه‌اي از ٤٠.٦ درصد براي دهك اول، تا ٤٥.٢ درصد براي دهك دهم است. بر اين اساس فاصله تورمي دهك‌ها در اين ماه به ٤.٦ واحد درصد رسيد كه نسبت به ماه قبل (٤.١ واحد درصد) ٠.٥ واحد درصد افزايش داشته است.

تاثير تورم روي بورس

تورم در اقتصاد به معناي افزايش قيمت‌ها در يك بازه زماني معين است. از آثار وجود تورم مي‌توان به كاهش قدرت خريد، كاهش ارزش پول كشور، افزايش قيمت كالاها و خدمات و بسياري از موارد ديگر اشاره كرد. در مطالعات صورت گرفته نشان مي‌دهد كه اثر نرخ تورم بر شاخص فعاليت بازار سهام در كوتاه‌مدت مثبت است ولي بين نرخ تورم و افزايش سرمايه شركت‌ها و نسبت تعدادسهام معامله شده به كل سهام انتشار يافته نيز در بلندمدت رابطه خاصي نمي‌توان يافت.

تاثير تورم بر بازار سهام را مي‌توان در پنج مقوله دانست. نخست تأثير بر بازده واقعي، دوم تاثير بر عملكرد برخي صنايع خاص، سوم نرخ‌هاي بهره، چهارم نوسانات سود و در نهايت چشم‌انداز بلندمدت.

اگر بخواهيم هر يك از اين مولفه‌ها را به‌طور جداگانه توضيح دهيم بايد گفت كه تأثير بر بازده واقعي يعني تورم بالا قدرت خريد را كاهش مي‌دهد و به‌طور بالقوه بازده واقعي سرمايه‌گذاري‌ها را كاهش مي‌دهد.

درخصوص مقوله بعدي يعني تاثير بر عملكرد برخي صنايع خاص نيز بايد گفت كه برخي از بخش‌هاي اقتصاد، مانند بخش توليد كالا، ممكن است در دوره‌هاي تورمي وضعيت بهتري داشته باشند، در حالي كه برخي ديگر، مانند بخش‌هاي مربوط به مصرف، ممكن است با مشكل مواجه شوند.

مورد بعدي نرخ‌هاي بهره است كه بانك‌هاي مركزي ممكن است نرخ‌ها را براي مقابله با تورم افزايش دهند كه بر هزينه‌ها و ارزش‌گذاري سهام تأثير مي‌گذارد.

نوسانات سود گزينه چهارم به حساب مي‌آيد كه درآمد شركت‌ها ممكن است با تطبيق هزينه‌هاي توليد و رفتار مصرف‌كننده با تورم در نوسان باشد. در نهايت درخصوص چشم‌انداز بلندمدت بايد گفت كه سهام از نظر تاريخي به دليل پتانسيل افزايش درآمد در طول زمان به عنوان محافظ در برابر تورم عمل مي‌كنند.

بازار از نگاه معاملات

در معاملات دومين روز كاري هفته يعني يكشنبه هشتم بهمن ماه، شاخص كل بورس تهران هزار و 205 واحد نسبت به روز كاري گذشته بالاتر ايستاد و به سطح 2 ميليون و 128 هزار و 36 واحد رسيد. شاخص كل هم‌وزن بورس نيز با رشد 7 هزار و 122 واحدي در رقم 740 هزار و 448 واحدي ايستاد. شاخص كل فرابورس با رشد 166 واحدي به رقم 25 هزار و 661 واحد رسيد. همچنين شاخص هم وزن فرابورس با افزايش هزار و 676 واحد به سطح 137 هزار و 421 واحد رسيد.

روز يكشنبه پس از 11 روز كاري متوالي خالص تغيير مالكيت حقوقي به حقيقي بازار مثبت شد و 29 ميليارد تومان پول حقيقي به بازار سهام وار شد. در اين روز نماد ثاخت بيشترين ورود پول حقيقي را داشت كه ارزش آن 24 ميليارد تومان بود. پس از ثاخت، نمادهاي مفاخر، شيراز، واتي و خزاميا بيشترين ورود پول حقيقي را داشتند. در سوي ديگر، بيشترين خروج پول حقيقي به نمادهاي شستا، فصبا، فملي، وكغدير و فولاد تعلق داشت. براساس امار اكوايران نمادهاي كوچك و متوسط بيشتر با ورود پول مواجه بودند و سهم بيشتري از بخش سبزرنگ بازار سهام داشتند.

در دومين روز كاري هفته سدشت، ثشاهد و شپديس نمادهاي سبز پوش بورس بودند كه بيشترين اثر را در رشد شاخص كل بورس داشتند. در سوي ديگر نمادهاي شستا، شپنا و كگل از نمادهاي قرمز بودند كه اثر منفي بر شاخص داشتند. در فرابورس نيز نمادهاي هرمز، شگويا و آريا بيشترين اثر افزايشي را بر شاخص داشتند و نمادهاي انتخاب، فصبا و عاليس بيشترين اثر كاهنده را بر شاخص كل فرابورس داشتند. در بين نمادهاي پرتراكنش بورس نماد داتام بيشترين تراكنش را داشت و شستا و خزاميا در رتبه‌هاي بعدي قرار گرفتند. در فرابورس نيز نخريس، فصبا و كروميت بيشترين تراكنش را داشتند.

روز يكشنبه ارزش معاملات كل بازار سهام به 25 هزار و 80 ميليارد تومان رسيد. ارزش معاملات اوراق بدهي در بازار ثانويه 15 هزار و 219 ميليارد تومان بود كه 61 درصد از ارزش كل معاملات بازار را در اين روز شامل مي‌شود. ارزش معاملات خرد نيز با افزايش 22 درصدي به نسبت روز معاملاتي قبل به رقم 4 هزار و 988 ميليارد تومان رسيد.

در معاملات روز اخير نماد كگل بيشترين ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد كه ارزش معاملات آن 370 ميليارد تومان بود. پس از كگل، بورس بيشترين ارزش معاملات را داشت و شستا رتبه سوم بيشترين ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن، دو نماد نخريس و كروميت در رتبه‌هاي بعدي بيشترين ارزش معاملات قرار گرفتند.

در حجم معاملات نيز سهام شسيتا با تعداد 844 ميليون و 638 هزار و 439 سهم در صدر قرار گرفته است. كگل در رتبه دوم بيشترين حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به بورس تعلق داشت. دو نماد داتام و كرمان نيز در رتبه‌هاي بعدي بيشترين حجم معاملات بازار قرار داشتند. در معاملات يكشنبه، 98 نماد صف خريد داشتند و 34 نماد با صف‌ فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌هاي خريد با رشد 11 درصدي نسبت به روز كاري قبل به 324 ميليارد تومان افزايش يافت و مجموع ارزش صف‌هاي فروش نيز با افزايش 3 درصدي به 238 ميليارد تومان رسيد.