قرار است روز جمعه دومين دور انتخابات رياست‌جمهوري برگزار شود و همين موضوع باعث شده بازارها كمي در ركود فرو بروند و به نوعي صبر كنند تا مشخص شود كه كدام يك از كانديداهاي رياست‌جمهوري منتخب مردم است؛ زيرا انتخاب شدن هر يك از اين افراد مي‌تواند تاثير متفاوتي بر اقتصاد كشور داشته باشد.
درحال حاضر تنها دو نفر در رقابت انتخاباتي حضور دارند كه هر يك موضع‌هاي متفاوتي براي اقتصاد، سياست و بازار سرمايه كشور دارند و انتخاب شدن هر يك از اين افراد مي‌تواند بازار سرمايه را با واكنش جديد روبرو سازد.
در آخرين مناظرات پيش از انتخابات هر يك از كانديداها موضع خود را درخصوص بورس بيان كردند. مسعود پزشكيان، نامزد انتخابات رياست‌جمهوري درخصوص بورس گفت: نگاه من در بورس همان است كه آقاي عبده تبريزي مطرح كرده است و موضع من روشن است. من ديروز نيز گفتم كه اقتصاد يك نفر نيست و اينگونه نيست كه يك نفر براي مملكت نقشه اقتصادي بكشد بلكه مجموعه‌اي از اقتصاددان‌ها هستند كه متناسب با تخصص براي اينكه چگونه با چه مشكلي برخورد كنند، نسخه طراحي خواهند كرد. اگر ما بخواهيم كاري كنيم كارشناسان مربوط به آن رشته را به كار خواهيم گرفت؛ چرا كه اصولاً دولت نبايد در قيمت‌ها دخالت كند و اصولاً دولت نبايد به توليد دستور دهد چه چيزي توليد كند و با چه قيمتي عرضه كند و به چه ميزان صادرات داشته باشد؛ يعني مداخله دولت در اقتصاد همين بلا را چه سر بورس چه سر بازار و چه سر توليد كننده مي‌آورد.
نامزد انتخابات رياست‌جمهوري عنوان كرد: كاري كه بايد انجام شود توسط كارشناسان اعلام شده و موضع ما اعلام شده است و آقاي عبده تبريزي را نيز همه مي‌شناسند؛ اگر آن ديدگاه غلط است، مردم نظر بدهند. آنچه كه ما انجام خواهيم داد درباره بورس اين است كه ثبات و امنيت را به بورس برخواهيم گرداند و پول كسري دولت را از بورس جبران نخواهيم كرد؛ چراكه الان دولت‌ها كسري خود را از آنجا جبران مي‌كنند.
بازگشت ثبات در بورس
جليلي از پزشكيان پرسيد چگونه ثبات را به بورس باز مي‌گردانيد كه در پاسخ پزشكيان گفت: وقتي دولت در قيمت گذاري دخالت نكند و در قوانين دخالت و بي ثباتي ايجاد نكند و در كار توليد مداخله نكند بورس مسير خود را طي مي‌كند. از نظر تخصصي و علمي ميان اقتصاد بهداشت و درمان، اقتصاد صنعت، اقتصاد پولي و مالي و اقتصاد بورس زمين تا آسمان با هم فرق دارد و ما جهت حل ناترازي‌ها در هر حوزه قطعاً از كارشناسان مربوطه استفاده خواهيم كرد. حل مشكل بورس يك با نسخه ساده امكان پذير نيست، بلكه حتي موج تحريم نيز در بورس تاثيرگذار خواهد بود.
جليلي در پاسخ به اين سوال مجري كه گفت منتقدان شما مي‌گويند اگر شما رييس‌جمهور شويد بورس ريزش مي‌كند. مي‌گويند شما طرفدار قيمت دستوري هستيد، لطفا مشخصا بفرماييد تحليل بورس و وضعيت آن در دولت شما چگونه خواهد بود؟ اظهار كرد: ميليون‌ها نفر از مردم ما با بورس درگير هستند. در همين ايام در بسياري از اجتماعاتي كه شركت كردم، بسياري از مردم ضربه‌هاي جدي به خاطر سوءمديريت متحمل شده بودند. بورس نماد اقتصاد كشور است. سوء مديريت اقتصاد خود را در بورس نشان داد و متاسفانه مردم خرده سرمايه‌دار بيشترين ضرر را كردند. وي ادامه داد: در سال ۹۹ كه مسائل بورس پيش آمد به آقاي روحاني براي بورس نامه نوشتيم و ۲۲ نكته به ايشان گوشزد كرديم. آقاي عبدي چرا به ايشان راهكار ندادند؟ چرا سرمايه‌ها به فلاكت كشيده شد؟ در صورتي كه دولت نيز همسوي آقاي عبدي بود. چرا سرمايه‌هاي مردم در بازار بورس سوخت؟
وي ادامه داد: بورس بهترين ابزار براي اقتصاد كشور، ارتقاي آن و جهشي است كه ما مي‌گوييم. بازار اوليه بورس بستر توليد است. بورس ثانويه نيز تنطيم كننده بورس اوليه است. بورس مديريت مي‌خواهد. يعني بايد شوراي ثبات داشته باشيم. تصميم بانك مركزي و بيمه نبايد به بورس ضرر بزند. براي تصادف رانندگي بيمه داريم. چرا براي سهام بيمه نداشته باشيم؟ پيشنهاد ما بيمه سهام است. اگر سهام را بيمه كنيم، مردم متضرر نمي‌شدند.
جليلي درباره راهكارهاي خود براي اصلاح بورس گفت: بايد چه بحث بيمه، سهام و ايجاد شركت پروژه‌هاي خرد و كلان را در نظر بگيريم تا مردم بتوانند از فرصت بورس براي جهش استفاده كنند. يكي از بسترهاي نقش باشكوه ايراني همين بورس است. عده‌اي سرمايه‌دار و كسايي كه دنبال رانت و پول‌هاي بادآورده هستند، تلاطم را در بورس دوست دارند. بايد شفافيت ايجاد كنيم. اينگونه نباشد يكي در روز ۵۰۰ ميليون سهام بخرد و ديگري نتواند. اين اشكالات تكنيكي را چه كسي به وجود آورد؟ چرا شفافيت وجود نداشت؟ همين آدم‌هاي رانت خور نبايد بتوانند اين كار‌ها را انجام دهند. بازار سرمايه اصل اقتصاد كشور است.
با اين صحبت‌ها به نظر مي‌رسد كه احتمالا بورس در ماه‌هاي اول روند نزولي بيشتري به خود بگيرد و پس از آن با انتخاب كابينه دولت چهاردهم تغيير مسير دهد. البته بسياري از كارشناسان بورسي عقيده دارند كه اگر مسعود پزشكيان به پاستور راه پيدا كند بورس مثبت خواهد شد؛ چراكه تا به امروز برنامه مناسبي درخصوص عملكرد خود ارايه داده است و حتي در دور نخست انتخابات كه اراي مسعود پزشكيان بيش از سعيد جليلي بود و به همين واسطه بورس مثبت شد. حال بايد صبر كرد و منتظر ماند ديد كه نتيجه انتخابات رياست‌جمهوري بازارها را به كدامين سو ميبرد.
بازار از دريچه معاملات
در آخرين روز كاري هفته يعني چهارشنبه، شاخص كل بورس تهران 10 هزار و 361 واحد نسبت به روز كاري گذشته بالاتر ايستاد و به سطح 2 ميليون و 100 هزار و 662 واحد رسيد. شاخص كل هم‌وزن بورس نيز با افزايش هزار و 907 واحدي در رقم 675 هزار و 47 واحدي ايستاد.شاخص كل فرابورس با رشد 49 واحدي به رقم 22 هزار و 155 واحد رسيد. همچنين شاخص هم وزن فرابورس با افزايش 874 واحد به سطح 118 هزار و 993 واحد رسيد.
روز چهارشنبه خالص تغيير مالكيت حقوقي به حقيقي براي پنجمين روز متوالي منفي شد و 265 ميليارد تومان پول حقيقي از بازار سهام خارج شد. در اين روز نماد شستا بيشترين خروج پول حقيقي را داشت كه ارزش آن 28 ميليارد تومان بود. پس از شستا، نمادهاي حفارس، فملي، تايرا و وبملت بيشترين خروج پول حقيقي را داشتند. در سوي ديگر، بيشترين ورود پول حقيقي به نمادهاي شپنا، فولاد، غبهنوش، شفام و تاصيكو تعلق داشت.
روز گذشته نمادهاي فولاد، فملي و حكشتي نمادهاي سبزپوش بورس بودند كه بيشترين اثر را در رشد شاخص كل بورس داشتند. در سوي ديگر نمادهاي فارس، پكرمان و شغدير از نمادهاي قرمز بودند كه اثر منفي بر شاخص داشتند. در فرابورس نيز نمادهاي آريا، سپيدار و نيان بيشترين اثر افزايشي را بر شاخص داشتند و نمادهاي مارون، آريان و بپاس نمادهايي هستند كه اثر كاهنده بر شاخص كل فرابورس داشتند. در بين نمادهاي پرتراكنش بورس نماد شستا بيشترين تراكنش را داشت و فولاد و خزاميا در رتبه‌هاي بعدي قرار گرفتند. در فرابورس نيز شفام، معين و آردينه بيشترين تراكنش را داشتند.
در آخرين روز معاملاتي هفته ارزش معاملات كل بازار سهام به 25 هزار و 514 ميليارد تومان رسيد. ارزش معاملات اوراق بدهي در بازار ثانويه 16 هزار و 785 ميليارد تومان بود كه 66 درصد از ارزش كل معاملات بازار را در اين روز تشكيل مي‌دهد. ارزش معاملات خرد نيز با افزايش 13 درصدي به نسبت روز معاملاتي قبل به رقم 3 هزار و 744 ميليارد تومان رسيد. در معاملات چهارشنبه، 41 نماد صف خريد داشتند و 94 نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌هاي خريد با افت 23 درصدي نسبت به روز كاري قبل به 141 ميليارد تومان كاهش يافت و مجموع ارزش صف‌هاي فروش نيز با كاهش 8 درصدي به 234 ميليارد تومان رسيد.
