از ورسای تا لوزان
بیانیه لوزان را از سه منظر میشود دید. منظر اول حقوقی، منظر دوم فنی و منظر سوم روانی است. از لحاظ حقوقی میتوانم به آقای ظریف اعتماد کنم او متخصص مسایل حقوقی است. حتما کاری خواهد کرد که منافع ملی کشور حفظ شود و در بحث مسایل فنی هم دکتر صالحی که یک متخصص هستهیی هستند، حتما مواظب بودهاند که منافع ملی ایران از لحاظ مسایل تکنولوژیک هم حفظ شود. از لحاظ روانی جوی که چه در ایران و چه در خارج از ایران بهوجود آمده است، به نفع کشور ماست. ایران دوباره میتواند همکاریهای خود را با کشورهای مختلف ارتقا ببخشد و از سرمایهگذاریهای خارجی استفاده کند. نیروی انسانی ماهر ایران به جاهای دیگر برود و فعال شود. به نظر من جوی که الان هست، حتما مثبتتر از بیانیه لوزان است. درخصوص اهمیت بیانیه سوییس باید تاکید کنم که زمان وزرای خارجه کشورها بعضی مواقع تا دو سال آینده پر است. به این راحتی نیست که یک دفعه در جایی بمانند. اتفاقا یکی از دلایلی که میشود گفت این دور از مذاکرات جدی بود همین بود که شما میتوانید این را با کنفرانس ورسای در ابتدای قرن بیستم مقایسه کنید. در آنجا هم قدرتهای بزرگ راجع به ایران صحبت میکردند. اما ایران اصلا درون گفتوگوها راه داده نشد. مرحوم فروغی و بقیه در پاریس بودند، آنها در مورد ایران بحث میکردند و تصمیم میگرفتند. جان کری یکی از برنامههایش که به نظر من برایش خیلی مهم بود بزرگداشت رابرت کندی در بوستون بود. کری سناتور ایالات ماساچوست بوده و بوستون بهعنوان مرکز ماساچوست برایش خیلی مهم بود، وی رییس هیاتامنای «امایتی» است. همه کارهای داخلی حکم میکرد که او باید در بوستون باشد اول آقای اوباما بود؛ دوم بزرگداشت رابرت کندی برادر جانافکندی بود که همحزبی جانکری است و سوم بهدلیل سناتور بودن از آنجا. اما همه اینها را رها کرد. این نشان میدهد که چقدر مذاکرات برایشان اهمیت داشته است. بعضیها میگویند این اهمیتداشتن برای امریکا یعنی اینکه برای ایران دستاوردی نداشته که به نظر من اینطور نیست مذاکره یعنی رسیدن به یک مصالحه و در مصالحه بالاخره شما باید یک امتیازاتی بدهید و امتیازاتی بگیرید. اما اگر از من بهعنوان یک شهروند عادی ایرانی بپرسید میگویم من بهتر و مطمئنتر از آقای ظریف در بخش حقوقی کسی را سراغ ندارم و در بخش فنی هم متخصصتر از آقای صالحی. اما اینکه از این به بعد چه خواهد شد باید مواظب باشند. باید بحث کنیم نظر بدهیم و نظر بگیریم. نقاطی که نیاز به کار بیشتر دارد را به دولت گوشزد کنیم و در کار خودمان هم سعی کنیم کاری انجام دهیم که تحریم سست شود و دوباره برنگردد.