برجام و دروازههای اقتصادی که گشوده میشوند
پس از به نتیجه رسیدن مذاکرات سیاسی میان ایران و 6 قدرت جهانی، قرار است اجرای برنامه جامع اقدام مشترک از امروز آغاز شود. در دوره جدید که قرار است به لغو تحریمهای اقتصادی بینجامد، مذاکرات اقتصادی نقش تعیینکنندهیی دارد. هیاتهای تجاری و اقتصادی طی ماههای اخیر مذاکرات را برای ورود به اقتصاد ایران آغاز کردهاند. در اتاق تهران نیز ستاد اقتصادی پساتحریم تشکیل شده است تا امور مربوط به همکاریهای اقتصادی در دوره جدید را ساماندهی کند. بعد از فضایی که با توافق هستهیی در وضعیت بینالمللی ایران شکل گرفت، اوضاع تغییر کرد. ایران به دلیل شرایط خاص و به عنوان هاب منطقه، ظرفیتها و موقعیتهای قابل ملاحظهیی در بخشهای مختلف اقتصادی نظیر نفت، گاز و پتروشیمی؛ کشاورزی و گردشگری که با موقعیتهای ممتازی نظیر 4 فصل بودن و وجود آثار تاریخی، جذابیتهای زیادی برای سرمایهگذاران خارجی دارد. در حوزه مسائل زیرساختی نیز کشور ایران میتواند کانون و بهشتی برای سرمایهگذاران خارجی باشد. جمعیت 80 میلیون نفری ایران که تعداد بالایی از آن را جوانان و تحصیلکردهها تشکیل دادهاند برای ایران فرصت ساخته است.
کشورهای خارجی در دوران تحریم همواره شرایط اقتصاد ایران را رصد کردهاند. آنها بازار ایران را دنبال کردهاند تا در فرصتی وارد آن شوند. با انجام توافق هستهیی طبیعی است که تمایل خود را برای ورود به ایران نشان دهند. بر همین اساس با حجمی از مراجعات و ورود هیاتهای تجاری به ایران مواجه هستیم که امری کاملا طبیعی به شمار میرود. در این راستا تحریمها منجر به کاهش رشد و شرایط اقتصادی ناپایدار شد.در چنین شرایطی اتاق به عنوان پارلمان بخش خصوصی در هدفمند کردن این مراودات و به نتیجه رسیدن مذاکرات اقتصادی برنامهریزیهایی انجام داده است که برای تحقق آن یکسری عملیات پی در پی باید انجام شود.
گام نخست از بخش شناسایی و تا انعقاد قرارداد باید یکسری اقدامات میان دو نقطه مبدا و مقصد، شکل بگیرد. رسالت اتاق کوتاه کردن این فرآیندها و تسهیل آن است. در این راستا اتاق بر آن است تا بتواند بخش خصوصی داخلی و بخش خصوصی خارجی را با هم لینک کند و در جهت هم افزایی این دو بخش تلاش کند. پس از توافق هستهیی ستادی در اتاق تشکیل شد تا به امور پساتحریم بپردازد. رویکرد این ستاد شناسایی موانع سرمایهگذاری خارجی و موانع سرمایهگذاری داخلی بهطور اصولی است و پیشنهادات خود را به عنوان مشاور قوا به دولت و مجلس ارائه میدهد. رفع این موانع و کوتاه کردن مسیرها میتواند هدف سرمایهگذاری را محقق کند. این ستاد به دنبال آن است تا شرکتهای توانمند ایرانی را شناسایی و همچنین شرکتهای خارجی علاقهمند را شناسنامهدار کند تا بتواند این شرکتها را بر مبنای اصول در یک شبکه ارتباطی قرار دهد. سایت اتاق در این بخش قرار است بهطور پررنگ به اطلاعرسانی بپردازد.
برای به نتیجه رسیدن مذاکرات اقتصادی و موفقیت شرکتهای بخش خصوصی در ارتباطگیری با طرف خارجی برنامههای بسیاری در دست پیگیری است. در بخش آموزش و همچنین بخش بینالملل اتاق فعالیتهایی انجام میشود که هدف آن پیگیری منطقی مذاکرات اقتصادی و همچنین به نتیجه رسیدن آن است. کارگاههای آموزشی در این زمینه در حال طراحی است. در واحد بینالملل اتاق هم فعالیتها در راستای شرایط جدید پیش میرود. این فعالیتها در ستاد پساتحریم اتاق تهران انجام میشود تا بتوان شرایط را برای همکاریهای اقتصادی در دوره جدید فراهم کرد. اتاق تهران به عنوان پارلمان بخش خصوصی در تهران از طرفی نقش مشاورهیی خود را برای قوا پررنگ خواهد کرد و سعی میکند تا اطلاعات واقعی از شرایط و موانع سرمایهگذاری را به گوش قوا برساند و همچنین فعالیتهای خود را برای به سرانجام رسیدن همکاریهای اقتصادی مشترک در دوران پس از تحریم طراحی کند. نزدیک کردن نقطه مبدا و مقصد که از مذاکرات اقتصادی آغاز و به انجام سرمایهگذاری میانجامد، از طریق برنامههایی که ذکر شد، دنبال میشود.
بیماری رکود در کشور بخش خصوصی را زمینگیر کرده است. پایداری اشتغال، پایداری واحدهای تولیدی، پایداری بخش خصوصی باید از الزامات و اولویتهایی دولت و ارکان حکومت باشد تا بتوانند شرایط را طوری فراهم کنند که از این اوضاع اقتصادی خارج شویم. در این راستا راههای مختلفی برای خروج از این شرایط از سوی صاحبنظران اقتصادی و فعالان بخش خصوصی پیشنهاد شده است که امید آن میرود توجه لازم به آنها صورت گیرد.