رشد بازار سرمایه دور از چشم سفتهبازها
گروه بورس یوسف عادلی
بازار سرمایه در6ماهه ابتدای سال 94 روند سینوسی را تجربه کرده و در کانال 60هزار واحدی رفت و برگشت داشت. در این مدت اغلب گروهای بورسی روند نزولی را تجربه کردند اما پنج گروه رشد قابل توجهی نسبت به بقیه صنعتها داشتند. برخی صنایع به دلیل شرایط بنیادی رشد داشتند و برخی صنعتها نیز به دلیل تحرکات نوسانگیرها و سفتهبازار رشد قابل توجهی را تجربه کردند. صنعتهایی چون محصولات چرمی، وسایل ارتباطی، منسوجات، رایانه و قندو شکر ازجمله گروههایی بودند که برای سهامداران عایدی مناسبتری داشتند. هرچند با توجه به تغییر روند حرکتی بازار سرمایه از زمستان سال 92 شاخص کل بازار سرمایه در یک روند نزولی بلندمدت قرار داشته است این بازه طولانی روند نزولی سبب فراگیر شدن نوسانگیری بین سهامداران خرد شد. البته اغلب به دلیل بیتجربگی سبب زیان اغلب این افراد شده است. در این میان نوسانگیران بزرگ که نقدینگی بالایی در اختیار دارند با تمرکز روی صنایع خاص توانستهاند سودهای کلانی نیز کسب کنند. به همین جهت شناخت روند حرکتی این نوسانگیران بین صنایع مختلف میتواند جالب توجه باشد.
روند شاخص کل
روند حرکتی شاخص کل در نمودار 1 نشان داده شده است. این شاخص در پایان شهریورماه امسال به 61577 واحد رسید که در مقایسه با خرداد ماه 3.5درصد کاهش را تجربه کرد. شاخص کل بورس با پیشخور کردن بحثهای توافق هستهیی تا 23تیرماه به حدود 69433 واحد رسید که یک رشد 8.8 درصدی نسبت به ابتدای تیرماه بود. اما پس از توافق هستهیی با وجود انتظار برای رشد بیشتر بازار شاخص در یک روند نزولی قرار گرفت که مهمترین دلایل آن را میتوان گزارشهای ضعیف سه ماهه، تقسیم سود نامناسب در مجامع و ناتوانی پرداخت سود توسط برخی شرکتها، ورود بانکها به مجامع و انتظار تقسیم سود کم، افت قیمت نفت، افت قیمت فلزات اساسی، وضعیت ناامیدکننده اقتصاد جهانی به خصوص چین، ادامه رکود در کشور و انتظار تعدیلهای منفی 6 ماهه دانست.
در 6 ماهه ابتدای سال، بسیاری از گروههای بورسی به دلیل تاثیرپذیری آنی از فضای اقتصادی کشور دچار نزول بودند اما شرکتهای کوچکتر در بازار سرمایه به دلیل نداشتن بازارگردانهای بزرگ از افتهای شدید مصون ماندند هر چند که با ورود سفتهبازان به صنعتی چون قند در نهایت رشد قابل توجهی داشت اما بقیه گروه پنجگانه جدول 1 به دلیل شرایط و عوامل بنیادی رشد داشتند.
شاخص محصولات چرمی
در نمودار 2 شاخص محصولات چرمی نشان داده شده است. در مقایسه با شاخص کل درحالی که در بازه زمانی اول تا 23تیر رشد شاخص کل را شاهد هستیم، شاخص محصولات چرمی رشدی نشان نمیدهد و از هفته دوم مرداد که در فاز نزولی شاخص کل قرار داریم، رشد خاص محصولات چرمی شروع میشود و از حدود 628 واحد تا بیش از 798 واحد تا آخر شهریور رشد کرده و بازده 30.47 درصد را ثبت میکند.
شاخص وسایل ارتباطی
در نمودار 3 شاخص صنعت وسایل ارتباطی آورده شده است. با مقایسه این شاخص با شاخص کل مشخص میشود که رشد شاخص این صنعت کاملا در ارتباط با رشد شاخص کل بوده و در همان بازه زمانی اول تا 23تیرماه از حدود
3400 واحد تا حدود 4500 واحد رشد کرده و بازدهی 25.78درصدی را ثبت کرده است. از همگامی این شاخص با شاخص کل میتوان نتیجه گرفت که رشد شاخص این صنعت در واقع پیشخور کردن اتفاقات مربوط به توافق هستهیی بوده البته آگاهی سهامداران از اطلاعات خاص و به موقع زمین لپارس نیز بر این رشد تاثیر داشته است.
شاخص منسوجات
در نمودار 4 شاخص صنعت منسوجات آورده شده است. مقایسه این شاخص با شاخص کل نشاندهنده همبستگی زیاد بین این دو شاخص را در بازه زمانی اول تا 23 تیر ماه را نشان میدهد و این شاخص در این مدت هم پایه با شاخص کل رشد یافته از حدود 1360 واحد به حدود 1540واحد میرسد. این شاخص بر خلاف شاخص کل در بازه زمانی بعد از 23تیرماه نیز رشد کرده و تا پایان شهریور به حدود 1700رسیده و بازدهی 21.49درصد را ثبت میکند.
شاخص صنعت رایانه
در نمودار 5 شاخص صنعت رایانه آورده شده است. مقایسه این شاخص با شاخص کل نشان میدهد که این شاخص همپا با شاخص کل در بازه زمانی بین اول تا 23 تیر رشد کرده و از حدود 4500 تا 4900 واحد رشد کرده است اما در ادامه خلاف روند شاخص به صعود ادامه داده و تا حدود 5900 واحد تا 11شهریور میرسد و بعد از آن روند نزولی به خود میگیرد. با مقایسه شاخص بین دو محدوده ابتدا و انتهای تابستان بازدهی متوسط 20.27درصد توسط این صنعت به ثبت رسیده است. نکته قابل توجه در این صنعت رشد جزیی همپا با شاخص کل تا 23 تیر ماه سپس یک رشد قابل توجه تا 11شهریور است.
شاخص صنعت قند و شکر
در نمودار 6 شاخص صنعت قند و شکر را آوردهایم. مقایسه این شاخص با شاخص کل نشان میدهد که در بازه زمانی بین اول تابستان تا 23تیر همبستگی منفی بین این دو شاخص وجود دارد و شاخص این صنعت تا هفته دوم مرداد روند نزولی نشان میدهد و بعد از این رشد خود را شروع کرده تا 24شهریور به حدود 4000 واحد میرسد سپس روند نزولی تا آخر شهریور نشان میدهد. نکته قابل توجه در این صنعت واگرایی منفی این شاخص با شاخص کل است که ظاهرا به نوعی به قانون تبدیل شده و در دورههای مختلف نشان داده شده و دلیل بنیادینی برای رشد این صنعت وجود نداشته است. در این بین حتی نمادی مانند قشیر که توانست 40درصد بازدهی را در کمتر از یک ماه ثبت کند، ناچار به ارائه گزارش شفافسازی روی کدال شده و اعلام کرد هیچ اتفاقی در شرکت رخ نداده است. با توجه به اینکه این صنعت بعد از یک رشد زیاد وارد فاز اصلاحی شده بود با شروع نزول شاخص کل همانند قبل رشد خود را آغاز و بازدهی قابل توجهی را نصیب سهامداران کرد.
در یک نگاه کلی به این پنج صنعت، دو صنعت محصولات چرمی و قند و شکر خلاف روند شاخص حرکت کرده و بازدهی قابل توجهی در دوره سقوط شاخص داشتهاند. صنعت منسوجات و وسایل ارتباطی در دوره رشدشان همبستگی قابل توجهی با شاخص دارند و صنعت رایانه بیشتر رشد خود را در دوره بعد از 23تیرماه داشته در نتیجه در این بازه زمانی همبستگی منفی با شاخص دارد. درحالت کلی شناخت حرکت کلی صنایع و توجه به نوسانگیران بزرگ میتواند راهنمای خوبی برای سرمایهگذاری برای سهامداران خرد باشد که اغلب با اطلاعات کم وارد معامله شده و دچار زیان میشوند.