تشدید رکود اقتصادی و اتلاف منابع با پرداخت تسهیلات دولتی
فارس
شاهین شایانآرانی، با اشاره به اینکه تحریک تقاضا بهوسیله پرداخت تسهیلات بانکی، ناپایدار است، اظهار داشت: این اقدام دولت باید در شرایط عقلایی و منطقی اقتصاد انجام شود، به این شکل که اگر کل اقتصاد در شرایط متعادلی باشد، اگر یک یا دو بخش از اقتصاد دچار رکود شد، با ایجاد اصطلاحا دوپینگ به کمک آن بخش بشتابد. وی افزود: اینکه پولی برای ایجاد تقاضا در کشور در قالب تسهیلات بانکی تزریق شود، امری غیرمنطقی و ناپایدار است که قطعا اثرات کوتاهمدت دارد.
درحالی که اگر این منابع صرف اقدامات ریشهیی و زیربنایی اقتصاد میشد، اکنون اثرگذاری بیشتری را شاهد بودیم، بنابراین روشهای فعلی تاثیرگذاری چندانی در ایجاد رونق اقتصادی نخواهد داشت. رییس اسبق بانک سرمایهگذاری Goldman Sachs در بورس والاستریت، یکی از اقدامات مثبت دولت در دو سال گذشته را مهار تورم دانست و گفت: مهار تورم به تنهایی کافی نیست و باید اقداماتی که منجر به تورم نشود، مورد توجه دولت باشد. وی افزود: دولت طوری برنامهریزی کرده بود که با کنترل نرخ تورم و تکرقمی کردن آن، رکود حاصل از این امر را با استفاده از ابزار کاهش تحریمها و اجرای برجام کنترل کند، اما بلاتکلیفی در مسائل بینالمللی، رکود کشور را عمیقتر کرد.
آرانی در عین حال معتقد است که دولت باید بلافاصله بعد از کنترل تورم، اقدامات زیربنایی را در اقتصاد برای ایجاد رونق پیگیری کند؛ چراکه در آیندهیی نزدیک با تداوم روند فعلی، چالش بسیار جدی پیشرو خواهد داشت. این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه موضوع ارز در چند هفته گذشته یکی دیگر از چالشهای اقتصاد است، گفت: امیدوارم دولت در این زمینه اقدام موثر و کاربردی انجام دهد. وی درباره نحوه ایجاد رونق اقتصادی در اقتصاد به لزوم جذب سرمایهگذاریهای خارجی و کاهش تنشهای بینالمللی اشاره کرد و گفت: دولت باید با ایجاد یک روند آرامش در سیاست خارجی، فضای سرمایهگذاری را در کشور هموار کند که قطعا دشوار است.
آرانی معتقد است که با پرداخت تسهیلات بانکی به چند صنعت خاص، اتلاف منابع صورت گرفته و مسکنهای مقطعی به اقتصاد تزریق میشود. این کارشناس ارشد اقتصادی به چالشهای نظام بانکی در حوزه تعیین نرخ سود سپردهها و تسهیلات اشاره کرد و گفت: نرخ سود بانکی زمانی که با دیگر نرخهای اقتصاد همانند تورم، رابطه متعادل و منطقی برقرار کند، منجر به رشد اقتصادی میشود، اما عکس این ماجرا قطعا اقتصاد را آسیبپذیر میکند. وی با ارائه تعریفی از ایجاد تعادل و منطق میان نرخهای موجود در نظام بانکی گفت: متعادل کردن یعنی اینکه نرخ تورم به عنوان پایه در نظر گرفته شود و پرداخت تسهیلات بانک مرکزی به بانکها یا وامهای بینبانکی بر مبنای آن انجام شود، در سطوح پایینتر آن یعنی ارائه تسهیلات به اشخاص حقیقی و حقوقی از طریق نظام بانکی با یک یا دودرصد اختلاف افزایشی، تعیین شود. شایانآرانی افزود: در این روش باید نرخ تسهیلات پرداختی توسط بانک مرکزی با یک درصد یا نهایتا 2درصد افزایش نسبت به پایه تورم به بانکها و تسهیلات بینبانکی هم نهایتا 3درصد بیشتر تعیین شود که در اینصورت نرخ تسهیلات بانکی هم با تعیین منطقی سود سپردهها اختلاف چندانی با تورم موجود نخواهد داشت. این استاد دانشگاه با تشریح شرایط فعلی نظام بانکی، معتقد است که باز هم نرخ سود بانکی میتواند تا 3درصد دیگر کاهش یابد.