قانون استاندارد پس از 91 سال اصلاح میشود
گروه بنگاه ها
در دوران پسامدرن«اندازهگیری» و «اندازهشناسی» به بخش مهمی از حیات بشر تبدیل شده است؛ «مترولوژی» یا «دانش اندازهگیری» رشته علمی است که در توسعه اقتصادی و رفاه جوامع امروزی نقش مهمی به عهده گرفته است؛ آثار علم اندازهگیری میتواند در هر حوزهیی دیده شود و به مردم اجازه میدهد زندگی و کسب و کار خود را طراحی کنند، مبادلات تجاری خود را با اطمینان انجام دهند و یک الگاریتم مشخص درباره برنامهریزیهای اقتصادی خود ترتیب دهند. در صنعت، اندازهشناسی با قراردادهای مقیاس تنظیم شده است؛ بنگاههای اقتصادی که قصد انجام تجارت با شرکای بینالمللی و محلی را دارند، غالبا سیاستهای اندازهگیری و کیفیت شان را بر پایه یک الگوی از پیش تعیین شده (مثلا الگوی استاندارد، ایزو و...) تثبیت میکنند؛ این الگوی مقیاس بخشی از ظرفیتهای علم اندازهشناسی را تشکیل میدهد. نخستین کنفرانس روز جهانی اندازهشناسی روز گذشته در سازمان ملی استاندارد ایران در کرج برگزار شد.
در این همایش رییس سازمان استاندارد از اصلاح قانون استاندارد پس از 91 سال خبر داد. در همین حال در این همایش فرصتی شد برای مرور اهمیت این علم و نقشی که در توسعه کسب و کار به عهده گرفته است. اینکه نسبت اقتصاد و تولید ایران با مفاهیم اندازهشناسی چگونه شکل میگیرد، بخشی از محتوایی بود که در برنامه دیروز به آن پرداخته شد. همایشی که در آن چهرههایی چون حجتالاسلام تقوی (رییس شورای سیاستگذاری ائمهجمعه)، استفان پاتوری (رییس دفتر بینالمللی اندازهشناسی)، نیره پیروزبخت (رییس سازمان ملی استاندارد ایران) و خسرو معدنیپور (رییس مرکز اندازهشناسی ایران) به تشریح اهمیت علم اندازهشناسی از زوایای گوناگون پرداختند. روز گذشته خبرنگار تعادل در محل کنفرانس اندازهشناسی در کرج حاضر شد تا در جریان گفتوگو با چهرههای حاضر نوری به ابعاد مقوله اندازهشناسی و تاثیر آن در اقتصاد و تولید بتاباند.
ضوابط سازمان ملی استاندارد ایران
بررسی اهمیت اندازهشناسی از منظر علوم دینی بخشی از برنامه همایش را تشکیل میداد؛ حجتالاسلام تقوی رییس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه با اشاره به ضرورت استفاده از یک الگوی مقیاس گفت: «تمام ارگانها و سازمانها مکلف به پیروی از ضوابط سازمان ملی استاندارد ایران هستند.»
حجتالاسلام تقوی درباره دیدگاه اسلام درباره علم اندازهشناسی گفت: «مبحث مهم سنجششناسی و اندازهشناسی در دین اسلام مورد تاکید فراوانی قرار گرفته که این امر بیانگر اهمیت این موضوع است. بهطور حتم رعایت اندازه در هر بخشی یک امر عقلانی است چرا که افراد عاقل و خردمند همواره اندازه را در تمام ابعاد حفظ میکنند.»رییس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه با تاکید بر اینکه کشوری که به اندازهها توجه نکند به سمت نابودی سوق داده میشود، خاطرنشان کرد: «اندازهگیری به قدری در دین اسلام مورد توجه قرار گرفته که مهمترین شب سال (شب قدر) با عنوان شب اندازهها یاد میشود که سرنوشت انسان بر اساس حکمت و مصلحت در این شب رقم میخورد.»وی با بیان اینکه ادبیات ایران نیز سرشار است از تذکرات اندازهشناسی که باید مورد تامل و اندیشه قرار گیرد، گفت: «وجود مشکلاتی نظیر آمار بالای تصادفات، افزایش آلودگی هوا و غیره بیانگر این است که اندازهها در کشور رعایت نمیشود.»
اندازهشناسی عمری به قدمت تاریخ دارد
استفان پاتوری رییس دفتر بینالمللی اندازهشناسی نیز ضمن اشاره به مفهوم بنیادین اندازهشناسی اظهار کرد: «اندازهشناسی علم نهفتهیی است که عموم مردم از آن اطلاعی ندارند و به اعتقاد بنده با برگزاری کنفرانس اندازهشناسی ایران، فرصت بسیار مناسبی فراهم شده است تا همگان از نقش آن در زندگی روزمره آگاه شوند.»پاتوری با بیان اینکه دینامیک رشتهیی از فیزیک کاربردی و به بیان دقیقتر، حوزه مکانیک کلاسیک که به بررسی نیروها و گشتاورها و تاثیر آنها بر حرکت میپردازد، است، افزود: «درحال حاضر در جامعه اندازهشناسی، شاهد تغییرات چشمگیری در ارتباط با تعریف قطعی و سیستم بینالمللی یکاها یا «SI» هستیم.»رییس دفتر بینالمللی اندازهشناسی قانونی «OIML» بیان کرد: «گرچه اندازهشناسی و علم اندازهگیری، به قدمت تمدن بشری است اما تغییر مستمر آن ادامه دارد و با شتاب به پیش میرود و دینامیک بودن خود را حفظ میکند.» پاتوری اندازهشناسی را یکی از بخشهای موثر توسعه اقتصادی ارزیابی کرد.
رفع موانع تجارت بینالمللی
خسرو معدنیپور رییس مرکز اندازهشناسی سازمان ملی استاندارد ایران بر ضرورت بومیسازی دانش اندازهشناسی در نظام نوین استاندارد تاکید کرد و از مزیتهای این علم در کسب و کار و تولید سخن گفت.
معدنیپور اظهار کرد: «اندازهشناسی قانونی نیز به عنوان یک وظیفه حاکمیتی و مطالبات مردمی، ابزاری برای دفاع از حق الناس در داد و ستد عمومی و تضمین صحت عملکرد دستگاههای اندازهگیری است که در بهداشت، سلامت و امنیت جامعه کاربرد دارد.»رییس مرکز اندازهشناسی با بیان اینکه به همین دلیل بهبود روشها، شفافسازی و توسعه حوزه عملکرد اندازهشناسی مسیری است که باید به سرعت و دقت پیموده شود، گفت: در بند ۲۴ سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی به مسوولیت استانداردسازی تمام کالاها و خدمات اشاره شده و برای دستیابی به این اهداف نیازمند ارتقای مرکز اندازهشناسی در سازمان ملی استاندارد ایران به عنوان یکی از محورهای اصلی استاندارد کشور هستیم.
وی گفت: «امضای موافقتنامه شناسایی متقابل کمیته بینالمللی اوزان و مقیاسها «سیایپیام» و «امارا» در بهمن سال گذشته بین رییس مرکز اندازهشناسی ایران و رییس دفتر بینالمللی اوزان و مقیاسها «بیایپیام» از جمله این اقدامات بود این موافقتنامه نقطه آغاز اتصال ایران به سیستم اندازهگیری جهانی است و نتیجه آن برقراری قابلیت ردیابی نتایج اندازهگیری و کالیبراسیون در سطح کشور خواهد بود.»معدنیپور بیان کرد: «این مهم موجب رفع موانع تجارت بینالمللی و همچنین صرفهجویی ارزی فراوان حاصل از انجام کالیبراسیون دستگاهها و تجهیزات اندازهگیری در داخل کشور است.»
استانداردسازی کالاهای داخلی
یکی دیگر از چهرههایی که درباره استانداردسازی در بخش محصولات تولیدی و اهمیت علم اندازهشناسی برای رسیدن به توسعه پایدار صحبت کرد، نیره پیروزبخت رییس سازمان ملی استاندارد ایران بود که با اشاره به ضرورت استفاده از الگوهای مقیاس گفت: «همه کالاهای ایرانی باید تحت پوشش استاندارد قرار بگیرند.»پیروزبخت با بازخوانی مسیر سازمان استاندارد گفت: «سازمان ملی استاندارد که تاکنون 91 سال از عمر خود را سپری کرده در حال حاضر در دوران گذار قرار دارد و شرایط حساسی را سپری میکند. 91 سال پیش قانون اوزان و قیاسها توسط برخی بزرگان کشور به مجلس ارائه شد تا پایه استانداردسازی کالاها و محصولات کشور ایجاد شود.»رییس سازمان ملی استاندارد گفت: «از آن زمان تا چند سال گذشته مسوولان سازمان استاندارد بیشتر به دنبال رویکرد کالا محور بودند و کمتر به زیرساختهای لازم برای استانداردسازی از جمله اندازهگیری توجه میکردند. خوشبختانه طی چند سال گذشته در رویکرد قبلی تغییرات محسوسی ایجاد شده و مسوولان دنبال استانداردسازی کالاها، محصولات و خدمات ایرانی در تمام شاخصها هستند.»پیروزبخت در بخش دیگری از صحبتهای خود به اصلاح قوانین استاندارد اشاره کرد و گفت: «این قوانین بعد از اینکه در تمام کمیسیونهای مجلس مورد بررسی قرار گرفت به کمیسیون ویژهیی ارجاع داده شد. خوشبختانه کلیات این قوانین در اواخر سال گذشته به تصویب رسیده و درمرحله ارجاع به شورای نگهبان قرار دارد.