5 گام اصلی فرابورس در تامین مالی بخش مسکن
معاون توسعه بازار فرابورس درباره سهم بازار سرمایه در رونق بازار مسکن گفت: یکی از رسالتهای اصلی در بازار سرمایه و بهطور مشخص فرابورس ایران، فراهم کردن زمینههای متعدد تامین مالی است و با توجه به اهمیت بخش مسکن و صنایع متعدد وابسته به آن در فضای اقتصادی، رونق بخشی به تامین مالی بخش مسکن نیز همواره مدنظر بوده است.
رضا غلامعلیپور با اشاره به گامهای اصلی فرابورس در توسعه بازار مسکن به تشریح این گامها پرداخت و به سنا گفت: یکی از گامهایی که در جهت تقویت و تسهیل فرآیندهای بازار مسکن میتوان به آن اشاره کرد، انتشار اوراق بهادار رهنی است.
این مقام مسوول اظهار کرد: اوراق بهادار رهنی به واسطه سازوکاری که دارد به بانک مسکن در تجهیز منابع کمک کرده و موجب میشود، بانک بتواند تسهیلات بیشتری به متقاضیان پرداخت کند. وی درباره سازوکار این ابزار تامین مالی گفت: رویه کار به این صورت است که بانک مسکن بخشی از مطالباتی که بابت قسطهای باقیمانده وامگیرندگان خود دارد را در بازار سرمایه در قالب اوراق رهنی میفروشد تا برای پرداخت وامهای بیشتر، نقدینگی مورد نیاز را کسب کند.
به گفته غلامعلیپور بدینترتیب به منابع بانک مسکن منابع جدیدی اضافه میشود و عملا بانک با فروش مطالباتش نقدینگی جدیدی جذب میکند که از این طریق میتواند وامهای بیشتری پرداخت کرده، مبلغ وامها را افرایش دهد یا اینکه بر دوره بازپرداخت وامهایی که میپردازد
بیفزاید.
وی با اشاره به انتشار نخستین اوراق بهادار رهنی به مبلغ 300میلیارد تومان گفت: با توجه به تجربه ایجاد شده در انتشار نخستین سری این اوراق، مدیران بانک مسکن و تامین سرمایه بانک مسکن در حال آمادهسازی مقدمات انتشار سری دوم اوراق رهنی هستند. معاون توسعه بازار فرابورس همچنین به صندوقهای زمین و ساختمان و نقش آنها در تجهیز منابع مالی بخش مسکن اشاره کرد و گفت: صندوقهای زمین و ساختمان برای نخستینبار در فرابورس به بازار معرفی شدند که هدف از آنها تجمیع منابع خرد و هدایت آن به سمت بخش مسکن و پروژههای ساختمانی در قالب صندوق است به نحوی که مصرف منابع، تحت نظارت ارکان مشخص شده باشد.
به گفته وی بر این اساس شخصی که در یک مقطع زمانی پول خرید مسکن کامل را ندارد اما قصد دارد سرمایه خود را در مقابل نوسانات قیمت مسکن پوشش بدهد، به کمک صندوقهای زمین و ساختمان میتواند، متناسب با منابع خود در این صندوقها مشارکت کند.
غلامعلیپور بابیان اینکه در دنیا سالهاست از ساختار صندوقهای پروژهیی و صندوقهای زمین و ساختمان استفاده میشود، خاطرنشان کرد: ساختار کلی این صندوقها به این صورت است که پولهایی که میخواهد به بخش مسکن هدایت شود، جمعآوری میشود تا این پولها به سمت ساختوساز یک پروژه ساختمانی مشخص هدایت شوند. وی با بیان اینکه پروژه میتواند مانند نخستین صندوق زمین و ساختمان تعداد زیادی واحد مسکونی یا یک پروژه اداری - تجاری باشد، گفت: صندوقهای زمین و ساختمان این امکان را برای سازندگان و انبوهسازان فراهم میکند که به عنوان یک سرمایهگذار چنانچه پول یک پروژه کامل را نداشت کار را به کمک سرمایههای خرد آغاز کند بدینترتیب هم به خریدار و هم به سازنده کمک میشود.
این مقام مسوول از جمله مزیتهای صندوقهای زمین و ساختمان را نظارت سازمان بورس به عملکرد این صندوقها خواند و گفت: پیشفروش واحدهای مسکونی معمولا با ابهامات و نگرانیهایی همراه بود که این نگرانیها در مورد صندوقهای زمین و ساختمان وجود ندارد چون سازمان بورس روی تاسیس این صندوقها و ارکان ادارهکننده آنها نظارت کامل دارد و روند پیشرفت پروژه زیرنظر سازمان بورس و فرابورس
است.
وی با اشاره به انتشار گزارشهای دورهیی صندوقها در سامانه کدال گفت: در گزارشهای دورهیی سرمایهگذار دقیق و به ریز مطلع میشود، منابعی که در صندوق پذیرهنویسی و جمعآوری شده چگونه صرف شده و پروژه در چه وضعیتی است. غلامعلیپور در ادامه گفتوگو با سنا به حضور شرکتهای ساختمانی در بازار فرابورس نیز اشاره کرد و گفت: شرکتهای ساختمانی هم با حضور در بازار سرمایه امکان تامین مالی را از طریق انتشار انواع اوراق دارند.
معاون توسعه بازار فرابورس به سازوکار اسناد خزانه اسلامی اشاره کرد و گفت: اسناد خزانه اسلامی به کمک پیمانکارها آمده که بخش قابلتوجهی از آنها پیمانکاران وزارت راه و شهرسازی هستند. به کمک این اسناد از یکسو بخشی از طلب پیمانکاران تسویه شده و از سوی دیگر به دولت برای پرداخت دیون و بدهیهایش کمک میشود و پیمانکاران میتوانند در صورت تمایل نسبت به واگذاری اسناد خود قبل از سررسید در بازار اقدام کنند.
وی در بخش پایانی گفتوگو با سنا به اوراق تسهیلات مسکن اشاره کرد و گفت: قبلا یک بازار غیر شفاف برای خریدوفروش امتیاز وام مسکن وجود داشت که واسطهها در آن حضور داشتند اما در بحث تسهیلات مسکن با مشارکتی که بین فرابورس و سازمان بورس و بانک مسکن صورت گرفت، نقل و انتقال امتیاز تسهیلات مسکن بهصورت یک بازار خیلی شفاف درآمد و عرضه و تقاضا تعیینکننده قیمتها شد و بدینترتیب مردم از سرگردانی نجات پیدا کردند. غلامعلیپور تصریح کرد: اوراق تسهیلات مسکن یکی دیگر از روشهای تامین منابع مالی بخش مسکن است که موجب تسهیل خانهدار شدن مردم در سطح خرد شده و زمان خرید و دریافت وام را بسیار کوتاه کرده است.