صادراتی‌ها صنایع ارزنده بورسی
گروه بورس رضا امامی
کارشناسان بازار سرمایه معتقدند، بیش از آنکه تمدید ۱۰ساله تحریم‌ها و اظهارنظرهای سیاسی در مورد برجام برای بازار سهام تاثیرگذار باشد، نوسان نرخ ارز و افزایش قیمت جهانی نفت برای تحلیلگران قابل اتکا خواهد بود.
تاثیر افزایش نرخ ارز در کنار افزایش قیمت جهانی نفت‌خام و فلزات اساسی برای صنایع صادرات محور بازار سرمایه ایران می‌تواند مبنایی جدید برای تحلیلگران باشد. در این میان افزایش نگرانی‌ها برای تمدید تحریم‌های 10ساله از سوی سنای امریکا و نقض برجام باعث شده تا بازار سهام متغیرهای مختلفی را برای بررسی پیش روی خود بگذارد. در این رابطه عباس نیکچری مدیرعامل و عضو هیات‌مدیره شرکت کارگزاری بانک ملت در گفت‌وگو با فارس اظهار کرد: موضوع تاثیر تمدید 10ساله تحریم‌ها باید گفت این تحریم‌ها از سال 1996 میلادی تاکنون مطرح بوده و هم‌اکنون دوباره تمدید شده است. این در حالی است که بر سر موضوع توافق‌های هسته‌یی در برجام نیز گفته شده هر گونه تحریم جدیدی در این رابطه باید متوقف شود.
وی با بیان اینکه بررسی تبعات تمدید تحریم‌های 10ساله امریکا باید به دور از هیاهوی رسانه‌یی بررسی شود، افزود: این تحریم‌ها از قبل نیز وجود داشته و باید منتظر ماند و دید که تصمیم‌سازان دیپلماسی کشور و مجلس در این زمینه چه واکنشی نشان می‌دهند. هم‌اکنون اطلاعات روشنی از این وضعیت به بازار منعکس نمی‌شود و تنها چیزی که عنوان شده اینکه بدعهدی امریکایی‌ها بی‌پاسخ نمی‌ماند.
این مقام مسوول در پاسخ به این پرسش فارس که آیا تمدید تحریم‌های 10ساله امریکا زیر ساخت‌های مالی و بانکی دنیا را در تعامل با ایران دچار تهدید نخواهد کرد، گفت: در حالی که هنوز واکنش مقام‌های اروپایی به تصمیم نمایندگان امریکا برای تمدید تحریم‌های داماتو واضح نیست، اما در هفته قبل شاهد بودیم که یک بانک آلمانی برای تامین اعتبارخطوط ریلی تهران-مشهد اقدام به تامین اعتبار یک میلیارد و 200 میلیون یورویی کرد.
در عین حال فعال شدن شعب بانک‌هایی همچون ملت و تجارت در لندن و اخذ مجوز از خزانه‌داری انگلستان برای انجام مبادلات یورویی نشان می‌دهد که مراودات مالی و بانکی همچنان مسیر پیش روی خود را طی می‌کند. به باور وی بررسی تاثیر تحریم‌های امریکا با توجه به تعطیلات پایان هفته غربی‌ها نیازمند پختگی بیشتر برای تحلیلگران دارد هر چند که مشکل اصلی در زمینه برجام یا تحریم‌ها موضوع بانک‌ها و مبادلات مالی و پولی کشور است که همچنان با هزینه‌های بالایی مواجه است، با این همه به دلیل پذیرفتن برجام از سوی غربی‌ها مساله تمدید قانون داماتو در سنای امریکا نمی‌تواند بخش مذکور را تحت تاثیر منفی قرار دهد.
ورودی نرخ ارز به ایران و نقد طیف‌های رقیب
نیکچری با انتقاد از رفتارهای هیجانی طیف‌های مختلف اقتصادی و سیاسی در مواجهه با اخبار تحریم‌ها افزود: هم‌اکنون نرخ ارز با رشد طبیعی در بازار داخلی روبه‌رو شده و این در حالی است که طی چند سال اخیر، نرخ ارز همواره بر مبنای نرخ دستوری کنترل شده است.
وی ادامه داد: تنها ورودی ارز به کشور هم‌اکنون فروش نفت خام یا محصولات پتروشیمیایی است که برای تامین نیازهای مجتمع‌های تولیدی و تداوم طرح‌های توسعه‌یی به ارز نیاز دارند. در عین حال با پایان سال 2016میلادی و تحرک صرافان برای تسویه بدهی‌ها طبیعی است که نرخ ارز با نوسان روبرو باشد.
این در حالی است که پیش از برگزاری نشست اعضای اوپک انتظارها مبنی بر این بود که با پافشاری عربستان بر سر عدم کاهش ظرفیت تولید نفتی خود نرخ دلار در بازار داخلی از 4000تومان هم فراتر رود.
باید از رفتار عقلانی بازارها حمایت کرد
نیکچری با استقبال از افزایش درآمدهای ارزی حوزه پتروشیمیایی کشور بر لزوم واقعی‌تر شدن نرخ برابری ارز تاکید کرد و افزود: باید دولت و بانک مرکزی ضمن پرهیز از ایجاد حساسیت در بازار ارز امکان ادامه روند طبیعی و عقلانی عرضه و تقاضا حتی با وجود چند نوسانگیر معدود در بازار ارز را فراهم کند. به گفته وی بحث بر سر تک‌نرخی شدن ارز در حالی به سال آینده موکول شده که پیش از این هیاهوی مطرح شده بر سر آن، بازارها را تحت تاثیر قرار داد. باید دانست که دوره اقتصاد دستوری تمام شده و باید از اصول عرضه و تقاضای آزاد پیروی کرد. افزایش منطقی نرخ ارز برای تولید‌کننده و صادر‌کننده ایرانی موضوع ناگواری نیست و در مجموع می‌توان گفت: نوسان نرخ ارز در کنار پیامدهای سیاسی برجام برای بازار سهام در بلندمدت مثبت خواهد بود. در این بین باید سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی از سهم‌های ارزشمند بازار سهام از جمله سهام شرکت‌های بزرگ غافل نشوند.
از هیجان در تالار شیشه‌ای کاسته شد
همزمان کامیار فراهانی کارشناس بازار سرمایه نیز در گفت‌وگو با فارس تاثیر تمدید 10ساله تحریم‌های ایران از سوی سنای امریکا بر بازار سهام را وابسته به میزان واکنش ایران دانست و گفت: آنچه می‌توان در بازار مشاهد کرد اینکه از تعداد معامله گران هیجان زده در تالار شیشه‌یی به‌شدت کاسته شده و بازار با رفتار عقلانی بیشتری گام برمی‌دارد، کما اینکه پس از انتخاب ترامپ در انتخابات اخیر امریکا رفتار هیجانی بازار تنها 24ساعت دوام داشت. وی واکنش‌های ناشی از تمدید تحریم‌های داماتو در مجلس سنای امریکا را احساسی عنوان کرد و افزود: هنوز دستگاه دیپلماسی در غرب و داخل ایران نسبت به آثار تمدید تحریم‌ها از جمله شخص رییس‌جمهور امریکا در حال تفکر بوده و نمی‌توان به سرعت نتیجه‌گیری کرد. این در حالی است که از منظر سیاسی، دیپلماسی ایران دست بالا را دارد، زیر ایران می‌خواهد برجام را اجرا کند اما طرف مقابل زیر بار نمی‌رود.
وزن نوسان ارزی سنگین‌تر شد
فراهانی اهمیت متغیرهای ارزی را بیشتر از تاثیر متغیرهای تحریم‌ها برای بازار سرمایه دانست و گفت: اثر نوسان‌های ارزی در بلندمدت برای سودآوری شرکت‌ها موثر‌تر و با اهمیت‌تر خواهد بود. موضوع برجام و نوسان نرخ ارز برای بازار سرمایه از یک جنس نیست و نمی‌توانند هم پوشانی داشته باشند، چرا که تغییر نرخ ارز نمی‌تواند سودآوری شرکت‌ها و صنایع بورسی را برای حداکثر دو سال مالی دچار تغییر و تحول کند اما اثر روانی تحریم‌ها برای بازار شاید از 24 ساعت فراتر نرود.
این کارشناس بازار سرمایه با بررسی دورنمای بازار سرمایه گفت: سال 1396 برای بازار سهام ایران سالی امیدوار‌کننده خواهد بود. اینکه نرخ ارز پس از چند سال تثبیت از ابتدای سال تاکنون به کمتر از 20 درصد افزایش یافته نباید برای اقتصاد کلان و سیاست‌های مالی و حتی پولی کشور نگرانی و حساسیت در بر داشته باشد.
منفعت تولید‌کننده ایرانی از صادرات
وی افزود: رشد کنترل شده نرخ ارز برای تولید‌کننده داخلی از منافع خوبی برخوردار است از جمله اینکه تولید‌کنندگانی همچون سرب و روی می‌توانند محصولات خود را به تبع نوسان قیمت‌های جهانی با قیمت‌های بالاتری به فروش برسانند. از این رو می‌توان گفت شرکت‌های صادراتی همچون مس، روی یا پتروشیمی‌ها به‌طور مستقیم از نوسان نرخ ارز منفعت می‌برند و در سایر صنایع از جمله فولادی‌ها با یک فاز تاخیر از نوسان قیمت‌ها تاثیر می‌گیرند.
تحریم‌ها یا نرخ ارز، مساله این است...
رضا زنگنه مدیرعامل یک شرکت مشاور سرمایه‌گذاری نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما با تاکید بر تاثیر بالای نوسان نرخ ارز و به تبع آن افزایش قیمت‌های جهانی نفت خام و کالاهای اساسی نسبت به تمدید تحریم‌های 10ساله امریکا بر سودآوری صنایع بورسی؛ عنوان کرد: اغلب صنایع بورسی صادرات محور بوده و پیش‌بینی می‌شود با توجه به روند قیمت‌ها در بازار‌های جهانی صنایع پیشرو بازار سهام از جمله گروه فلزات اساسی، سنگ‌آهنی‌ها، فولادی‌ها یا سرب و روی با افزایش سودآوری‌ها در سال آینده روبه‌رو باشد.
وی با اشاره به تاثیر رخدادهای سیاسی بر بازار سرمایه گفت: به‌طور کلی تمدید تحریم‌های داماتو یا انتخاب رییس‌جمهور امریکا و سایر مسائل مطرح در سیاست خارجی ایران؛ پیش از این تاثیر خود را بر بازار سهام ایران گذاشته و متغیر جدیدی نیست.
در عین حال آنچه هم‌اکنون به آن پرداخته و توجه نمی‌شود اینکه دولت امریکا اعلام کرده در تمدید تحریم‌های 10ساله ایران آنچه به عنوان توافق در برجام اعلام شده همچنان تعلیق خواهد شد و اوضاع از آنچه هم‌اکنون در آن قرار داریم، بدتر نخواهد شد.
