وحشت بازار از خوی تهاجمی ترامپ
گروه انرژی|حمید مظفر|
در روزهای اخیر آزمایشهای موشکی ایران و واکنش ایالاتمتحده به آن در صدر اخبار داخلی و خارجی قرار داشت. کابینه جمهوریخواه امریکا این اقدامات ایران را نقض قطعنامه 2231 سازمان ملل میداند اما ایران با رد این ادعا، آزمایشهای اخیر را درراستای تقویت بنیه دفاعی و خارج از حیطه مداخله کشورهای دیگر عنوان کرده است. اظهارات مقامهای مختلف کاخ سفید و توییتهای دونالد جی. ترامپ در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه در رابطه با قرار گرفتن ایران در کانون توجه وی سبب شد تا بازار نفت چهره نگران به خود بگیرد. ترامپ در آخرین واکنش خود، روز گذشته نیز در توییت تهدیدآمیز جدیدی علیه ایران اعلام کرد که باراک اوباما نسبت به ایرانیها مهربان بوده اما رفتار وی اینگونه نخواهد بود. همچنین به نظر میرسد که این کشور قصد دارد در واکنش به آزمایشهای موشکی اخیر ایران، تحریمهای جدیدی علیه برخی افراد و نهادهای ایرانی اعمال کند. به گزارش «تعادل» به نقل از رویترز، برخی منابع آگاه اعلام کردهاند که پکیج جدید تحریمی ایالاتمتحده علیه ایران بهگونهیی تنظیم شده که ناقض توافق هستهیی ایران و 1+5 نباشد.
افزایش قیمت نخستین واکنش فعالان بازار نفت در صبح روز پنجشنبه به این صحبتها بود. واکنشی که ناشی از نگرانی از احتمال بروز بحرانی جدید در خاورمیانه و وقوع اختلال در عرضه نفت بود. در ساعات اولیه شروع به کار بازار در روز پنجشنبه، قیمت طلای سیاه به بالاترین سطح خود از ابتدای ماه ژانویه 2017 رسید. روند قیمت نفت در روز پنجشنبه بدین صورت بود که حوالی ساعت 8صبح، هر بشکه نفتخام برنت دریای شمال با 45سنت افزایش به 57دلار و یکسنت و هر بشکه نفتخام WTI نیز با 48سنت افزایش به 54دلار و 2سنت رسید.
اما جو حاکم بر بازار تا پایان روز بدین شکل باقی نماند و با توجه به کاهش نگرانیها در رابطه با تنش میان ایران و ایالاتمتحده قیمت نفت در روز پنجشنبه مجددا با کاهش قیمت مواجه شد. در پایان روز پنجشنبه، نفتهای برنت و WTI به ترتیب 56دلار و 56سنت و 53دلار و 54سنت در هر بشکه معامله شدند.
به گزارش «تعادل» به نقل از رویترز، راب هاورث تحلیلگر ارشد بازار سرمایه از بانک امریکایی «مدیریت رفاه» در سیاتل معتقد است: «به محض اینکه مشخص شد که اتفاقات اخیر چیزی شبیه بروز بحرانی در آینده نزدیک نیست، قیمتها کاهش پیدا کردند.»
اندرو لیپوو رییس اتحادیه نفتی لیپوو در هیوستون، معتقد است که حادثه مهم بازار در روز پنجشنبه نه آزمایش موشکی ایران، بلکه در رابطه با افزایش ذخایر بنزین ایالاتمتحده بود. وی بیان میکند: «اقدام مهم روز پنجشنبه در بازار فرآوردههای نفتخام اتفاق افتاد. جایی که ذخایر بنزین امریکا نسبت به مدت مشابه سال گذشته با یکدرصد افزایش مواجه بود.»
اما روز گذشته بازار مجددا تحتتاثیر رجزخوانیهای ترامپ برای ایران قرار گرفت. ترامپ در توییتی در روز جمعه خطاب به مقامات ایرانی اظهار کرد که در حال بازی با آتش هستند و او مانند اوباما با آنها مهربان نیست. این صحبتها سبب شد که در روز جمعه بازار نفت مجددا شاهد افزایش قیمت باشد. به گزارش «تعادل»، در روزهای تبلیغات انتخابات امریکا، اصطلاح جدیدی به ادبیات سیاسی این کشور اضافه شد. در زبان انگلیسی واژه Temperament به معنای خوی و طبیعت حاکم بر رفتارهای یک فرد است. هواداران دونالد ترامپ با بازی با این واژه آن را به Trumperament یا خوی حاکم بر رفتارهای ترامپ تغییر دادند و این هشتگ بارها در ایام انتخابات مورد استفاده قرار گرفت. در این رابطه، اولیور جاکوب مدیر مرکز مشاوره پتروماتریک در گفتوگو با رویترز اظهار کرد: «خوی (تهاجمی) رییسجمهور جدید ایالاتمتحده توسط ایران تست شد و احتمالا بهزودی توسط چین و روسیه نیز تست خواهد شد. این مسائل سبب خواهند شد که قیمت نفت بر اثر عوامل ژئوپلیتیکی افزایش یابد.»
پایبندی 82درصدی به توافق
در کنار حواشی اخیری که ترامپ برای بازار نفت ایجاد کرده، عوامل قدیمی تعیینکننده قیمت در بازار نفت که مهمترین آن میزان پایبندی اوپکیها و غیراوپکیها به تعهدات خود، آمار ریگهای حفاری، تولید و ذخایر ایالاتمتحده است، کماکان مورد توجه تحلیلگران هستند.
اوپکیها و غیراوپکیها به ترتیب تعهد کردهاند که تا 6ماه آینده به ترتیب یکمیلیون و 200هزار بشکه و 600هزار بشکه از تولید روزانه خود بکاهند و آنطور که از شواهد و قرائن بر میآید، میزان تعهد به این توافق تا بدین جای کار رضایتبخش بوده است. پرسشی که در میان تحلیلگران نفت وجود دارد این است که توافق این کشورها در راستای کاهش تولید، قیمتها را تا به کجا بالا خواهد برد؟
به گزارش «تعادل» به نقل از سیانبیسی، نیل آتکینسون سرپرست بخش صنعت نفت و بازار مشتقات در اداره آژانس بینالمللی انرژی IEA در این رابطه معتقد است: «به نظر من قیمت 63 تا 65دلار برای هر بشکه کمی جاهطلبانه است. بدیهی است که تولیدکنندگان اوپک نمیخواهند قیمتها خیلی پایین بروند، چراکه اقتصاد آنها تاب آن را ندارد. اما اگر قیمت نفت افزایش شدیدی نیز پیدا کند، سبب جذب بسیاری از سرمایهگذاریها در نقاط دیگر دنیا خصوصا در تولید نفت شیل ایالاتمتحده خواهد شد.» وی بیان میدارد که با وجود توافق اخیر کاهش تولید، انتظار رسیدن قیمت هر بشکه نفتخام به 65دلار در کوتاهمدت غیرواقعی است.
آخرین دادههای منتشر شده توسط اوپک نشاندهنده این است که تا پایان ماه ژانویه اعضای اوپک حدود 958هزار بشکه از تولید روزانه خود کاستهاند. رقمی که نشاندهنده پایبندی 82درصدی اوپکیها به تعهد خود مبنی بر کاهش یکمیلیون و 200هزار بشکهیی تولید نفت است.
آتکینسون در واکنش به انتشار این دادهها میگوید: «این نشانهها کاملا امیدوارکننده و موید این است که تولید نفتخام در ماه ژانویه به صورت قابلتوجهی کاهش یافته است.»