نمره ضعیف مناطق آزاد در جذب سرمایه

تعادل|

آمار منتشر شده از سوی کنفرانس توسعه و تجارت سازمان ملل (آنکتاد) حاکی از این است که میانگین سرمایه‌گذاری خارجی در ایران طی 8 سال اخیر معادل 3.2 میلیارد دلار بوده، درصورتی که میانگین کل سرمایه‌گذاری خارجی در مناطق آزاد معادل 84میلیون دلار در سال گزارش شده است. این موضوع نشان می‌دهد، مناطق آزاد ایران در مقایسه با سایر مناطق آزاد به لحاظ جذب سرمایه‌گذاری خارجی عملکرد قابل‌قبولی نداشته‌اند. به عبارت دیگر، جذب سرمایه خارجی در مناطق آزاد کمتر از 3درصد کل سرمایه‌گذاری خارجی در ایران است. از این رو، برخلاف سایر مناطق آزاد موفق جهان که موجب افزایش جذب سرمایه‌گذاری خارجی شده و حجم قابل‌توجهی از سرمایه‌گذاری خارجی کشور را به خود اختصاص می‌دهند، مناطق آزاد ایران در این زمینه موفق نبوده‌اند. میزان عملکرد مناطق آزاد 8 کشور جهان از جمله «فیلیپین، مالزی، چین، امارات‌متحده‌عربی (جبل‌علی)، کره‌جنوبی، کره‌شمالی، مکزیک، هند و ایران» از سوی کنفرانس توسعه و تجارت سازمان ملل (آنکتاد)، مورد ارزیابی قرار گرفته است. مطابق بررسی‌های انجام شده، «مناطق آزاد فیلیپین» با نسبت 85درصد بیشترین موفقیت را در جذب سرمایه‌گذاری خارجی داشته‌اند. از سوی دیگر، «مالزی» با 72 درصد نسبت کل جذب سرمایه‌های خارجی، «چین» با 50 درصد و «کره‌جنوبی» با 28درصد در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند. مناطق آزاد «مکزیک و هند» نیز مانند ایران در رتبه‌های آخر جذب سرمایه خارجی قرار دارند، به‌طوری که درصد جذب سرمایه خارجی مناطق آزاد ایران، 3درصد گزارش شده است. همچنین آمارها حاکی از این است که مناطق آزاد ایران در سال گذشته سهمی کمتر از یک‌درصد از صادرات کشور داشتند. به گزارش فارس، طبق آمار اعلامی توسط دبیرخانه مناطق آزاد تمام حجم کالا صادر شده از این مناطق در سال 94 و 95 به ترتیب 259.8 و 349.3 میلیون دلار بوده است. این آمار نشان از آن دارد که میزان صادرات در مناطق آزاد نسبت به تمام صادرات در ایران در 2 سال اخیر چیزی نزدیک به هیچ و زیر یک‌درصد است. اگرچه توجیه اصلی ایجاد مناطق آزاد در ایران جذب سرمایه‌گذاری خارجی و افزایش صادرات بوده که طبق آمار اعلام شده توسط دبیرخانه مناطق آزاد این موضوع پس از گذشت نزدیک به 3 دهه از عمر این مناطق تحقق نیافته است. مناطق آزاد در شرایطی این سهم ناچیز را از کل صادرات کسب کرده‌اند که نسبت به سرزمین اصلی مزایای بیشتری برای صادرات در اختیار آنها قرار گرفته بود، یکی از اصلی‌ترین این مزایا معافیت فعالان اقتصادی در پرداخت مالیات است. امید است که با تدبیر مناسب نمایندگان مجلس شورای اسلامی لایحه دو برابر شدن تعداد مناطق آزاد که از اسفند ماه سال گذشته توسط دولت یازدهم به رییس مجلس تقدیم شده، با درنظر گرفتن منافع کشور و به دور از گروکشی‌های سیاسی مورد بررسی قرار گیرد.