معرفی شاهراه تجاری ایران
افزایش مناسبات تجاری با دنیا یک اولویت اقتصادی مهم در شرایط جدید ایران است، از این رو، بخش خصوصی بهعنوان بازوی کمکی دولت در این مسیر وارد شده تا آغازگر فصل جدیدی از مناسبات تجاری ایران با دیگر کشورها ازجمله کشورهای اروپایی باشد. بر همین اساس، یکی از مقاصدی که فعالان بخش خصوصی برای رایزنی تجاری در دستور کار خود قرار دادهاند، کشور اسپانیاست تا گامهای موثری در این زمینه برای تحکیم روابط اقتصادی برداشته شود. بر همین اساس، اسپانیا به لحاظ حضور در اروپا و همکاری با کشورهای آفریقایی، میتواند شاهراه آغاز فعالیت سهجانبهیی بین ایران، اروپا و آفریقا باشد. در همین راستا، اعضای پارلمان بخش خصوصی در جریان سفر خود به اسپانیا با «خایمه گارسیا لگاز پونسه» رییس آژانس بیمه صادراتی سسه (CESCE) اسپانیا دیدار و گفتوگو کردند. «بحث روابط بانکی و بیمهیی با اسپانیا» یکی از معضلات جدی است که رییس اتاق ایران در این دیدار به آن اشاره کرد و گفت: در حالی که «انگلیس، آلمان و ایتالیا» روابط بانکی خوبی با ایران دارند، بانکهای بزرگ اسپانیا هنوز برای تجدید روابط پا پیش نگذاشتهاند و این مانع بزرگی برای توسعه فعالیتهای اقتصادی دو کشور محسوب میشود. شافعی در عین حال، توسعه «صنایع کوچک و متوسط و حملونقل ریلی» را ازجمله اولویتهای دولت ایران عنوان کرد که باتوجه به توانمندیهای اسپانیا، زمینه مناسبی برای همکاری دو کشور فراهم میآورد. از آن سو، رییس سرکوبه اسپانیا نیز اظهار کرد که بانکها و شرکتهای اسپانیایی از خودتحریمی در برابر ایران بپرهیزند.
محورهای همکاری
رییس پارلمان بخش خصوصی با اشاره به اینکه شرکتهای اسپانیایی حتی در شرایط تحریم نیز روابط خود را با شرکای ایرانی حفظ کردند و این برای بخش خصوصی ایران مساله مهمی است، گفت: ما بهعنوان شرکای تجاری که دوستی و نزدیکی دو کشور را شاهد بودهایم، هنوز نیز توسعه همکاریها با اسپانیا را جزو اولویتهای خود میدانیم. غلامحسین شافعی در نشست خود با مقامات اسپانیایی ایران را در کل منطقه خاورمیانه باثباتترین و کمریسکترین کشور برای سرمایهگذاری معرفی و اظهار کرد: باوجود اعمال تحریمهای ناعادلانه اقتصادی علیه ایران، ما کشوری هستیم که در سطح جهانی کمترین بدهی را داریم. در شرایط سختی که داشتهایم، اکثر معوقات خود را با اسپانیا تسویه کردهایم.
به گفته او، در شرایط جدید نیز که پس از موفقیت مذاکرات هستهیی ایجاد شده، فرصتهای خوبی برای همکاریهای اقتصادی بهویژه در حوزه توسعه صنعت نفت و گاز فراهم آمده است.
شافعی در عین حال ابراز امیدواری کرد که براساس سوابق همکاریهای قبلی و در شرایط مساعد امروز، همکاریهای تازهیی بین ایران و اسپانیا شکل بگیرد. او همچنین با بیان اینکه حدود 200 میلیارد دلار پروژه در ایران وجود دارد، ابراز امیدواری کرد که سهم خوبی از این طرحها به اسپانیا برسد. وضعیت جغرافیایی ایران بهگونهیی است که توسعه صنعت حملونقل، بهویژه حملونقل ریلی، به یکی از برنامههای جدی دولت تبدیل شده ضمن اینکه توسعه صنایع کوچک و متوسط نیز از سیاستهای دولت ایران است. با توجه به تنوع صنایع اسپانیا، میتوان به همکاری دو کشور در این حوزهها امیدوار بود. شافعی، خدمات فنی و مهندسی در حوزه صنعت خودرو، کشاورزی و گردشگری را ازجمله زمینههای مساعد برای همکاری دو کشور عنوان کرد. رییس پارلمان بخش خصوصی، در عین حال یکی از مشکلات جدی ایران را در حال حاضر بحث روابط بانکی و بیمهیی با اسپانیا عنوان کرد و گفت: در حالی که انگلیس، آلمان و ایتالیا روابط بانکی خوبی با ایران دارند، بانکهای بزرگ اسپانیا هنوز برای تجدید روابط پا پیش نگذاشتهاند و این مانع بزرگی برای توسعه فعالیتهای اقتصادی دو کشور محسوب میشود. او افزود: در دو سال گذشته مقامات سیاسی و اقتصادی دو کشور ملاقاتهایی با یکدیگر داشتهاند و عزم جدی برای برقراری روابط دارند ما هم بهعنوان بخش خصوصی همگام با دولتهای خود میتوانیم اقدامات مشابهی برای توسعه روابط تجاری انجام دهیم. شافعی همچنین در دیدار با رییس سرکوبه و بااشاره به تصمیم و برنامهریزی ایران برای توسعه میادین نفت و گاز، عنوان کرد که این حوزه میتواند یکی از محورهایی باشد که ایران میتواند با اسپانیا همکاری کند. او محور دوم همکاری را حوزه کشاورزی عنوان کرد. رییس اتاق ایران گفت: در ایران با محدودیت منابع آب مواجه هستیم و باتوجه به کشاورزی مکانیزه و آبیاری نوین در اسپانیا، این حوزه میتواند نقطه تفاهم برای همکاری دوجانبه باشد. شافعی حوزه انرژی تجدیدپذیر را نیز مهم ارزیابی کرد و گفت: در ایران ما حدود 200 روز آفتاب تابان داریم که میتواند در سرمایهگذاری در این بخش فاکتور مهمی باشد. او گفت: در حوزه ریلی و گردشگری و قطعهسازی خودرو نیز ظرفیت مناسبی برای همکاری وجود دارد.
تمایل اسپانیا برای همکاری
از آن سو، رییس آژانس بیمه صادراتی سسه (CESCE) اسپانیا در این دیدار گفت: ارادهها و نقش بیمه سسه، کمک به توسعه و رشد فعالیتهاست و اسپانیا نخستین کشوری بوده که پوشش فعالیتهای بیمهیی در همکاری با ایران را آغاز کرده است. «خایمه گارسیا لگاز پونسه» به این موضوع نیز اشاره کرد که ما شجاعانه باوجود مخالفت امریکا با شما وارد کار شدیم و از زمان آغاز همکاریها تاکنون باتوجه به شرایط بانکی موجود،
2.7میلیارد یورو پوشش اعتبارات صادراتی را انجام دادهایم. «لگاز» ادامه داد که مستقیما با یکی از بانکهای اسپانیا گفتوگو کرده تا برای فعالیتهای اقتصادی در پروژههای ایران همکاری کند. او ابراز امیدواری کرد که بقیه بانکهای بزرگ اسپانیا نیز وارد این راه شوند هر چند آنها خصوصی هستند و ما ابزاری برای فشار به آنها نداریم. او همچنین از مذاکره با یک بانک روسی خبر داد و گفت: ما با یک بانک روسی نیز مذاکره کردهایم که آنها هم بتوانند در پروژههایی که در ایران وجود دارد، فعال شوند و به شما کمک کنند. «لگاز» با اشاره به اینکه سسه اخیرا حدود 200 میلیون یورو از یک پروژه 400میلیون یورویی را در ایران پوشش داده است، افزود: در این قرارداد مشکلی رخ داد که برای حل آن پیگیری خواهیم کرد ضمن اینکه پیگیر قرارداد دیگری نیز هستیم و اعلام میکنیم هیچگونه محدودیتی برای فعالیت با ایران نداریم.
از سوی دیگر، رییس سرکوبه نیز در دیدار با هیات تجاری ایران، همکاری با شرکتهای ایرانی را نقطه مثبتی در کارنامه خود عنوان کرد و افزود: سرکوبه نماینده اصلی در حوزه صادرات اسپانیاست. در دولت اسپانیا هیچ شرکتی به اندازه این شرکت معتبر و مورد وثوق نیست. ما بیش از 50 سال است که با ایران همکاری میکنیم؛ یعنی از دهه 60 میلادی شرکت سرکوبه با ایران روابط تجاری-اقتصادی دارد. «فرانیسکو پاردو پیکراس» گفت: شرکتهای ایرانی بسیار جدی هستند و به تعهدات خود اهمیت میدهند. ما سازمانی هستیم که اعلام کردهایم مستحکمترین ارتباط را با شرکتهای ایرانی داریم. امیدواریم این روش ادامه پیدا کند و از آقای سفیر هم در برقراری این تعاملات تشکر میکنیم. او بیان کرد که شرکتهای ایرانی میتوانند به ما اعتماد کنند و ما را شریک مطمئنی برای خود بدانند؛ ما هم آنها را شریک خوبی برای خود میدانیم. شرکتهای تابع سرکوبه میخواهد با ایران ارتباط خوبی داشته باشند و بهعنوان شریک راهبردی برای اقتصاد شما نقشآفرینی کنند. او ادامه داد: قرار نیست فقط در حوزه کالاهای سرمایهیی همکاری کنیم، بلکه میتوانیم در زمینه تحقیق و تحلیل هم با یکدیگر همکاری داشته باشیم. البته ما در حوزه پتروشیمی با ایران همکاری میکنیم ولی خواهان گسترش روابط در حوزههای مختلف هستیم. محمدحسن فداییفرد سفیر ایران در اسپانیا نیز در این نشست تاکید کرد: دولت ایران جایگاه خاصی برای بخش خصوصی در توسعه اقتصادی کشور قائل شده و تلاش میکند سهم بخش خصوصی در اقتصاد ایران افزایش یابد؛ چراکه اعتقاد داریم هر چه نقش این بخش پررنگتر باشد، اقتصاد بیشتر و بهتر به توسعه میرسد. به گفته سفیر ایران، قرارداد جدیدی بین اسپانیا و ایران با دخالت سسه و با تضمین و حمایت این بیمه انجام شده که مشکلاتی در ارتباط با آن به وجود آمده، اما این امیدواری وجود دارد با کمک این شرکت و نفوذی که دارد، این مسائل رفع شود.
از آن سو، کیوان کاشفی عضو هیات رییسه اتاق ایران نیز عنوان کرد که در دوران جدید، بسیاری از قوانین اصلاح شده، سرمایهگذاریها رصد میشوند و سعی بر این است که سرمایهگذاریها به نحو مطلوبی در ایران انجام شود. این در شرایطی است که براساس نتایج تحقیقات موسسه مکنزی در ارتباط با ظرفیت سرمایهگذاری در ایران، تا سال 2025 ایران امکان جذب حدود یک تریلیون دلار سرمایه را دارد و اکنون نیز شاهدیم با وجود مشکلات حوزه ارتباط بانکی، روند سرمایهگذاری شتاب خوبی دارد. کاشفی ضمن ابراز امیدواری نسبت به حضور فعال اسپانیا برای سرمایهگذاری در ایران، گفت: در این سفر اطلاعاتی را دراختیار شرکتهای اسپانیایی قرار میدهیم و امیدواریم در آینده نزدیک شاهد ارتباط گسترده فعالان اقتصادی دو کشور باشیم.
معاون بینالملل اتاق ایران هم عنوان کرد که در یک ماه گذشته کرهجنوبی 8 میلیارد یورو برای توسعه بنگاههای کوچک و متوسط اعتبار دراختیار ایران گذاشته که هم بخش خصوصی و هم دولت میتوانند از آن استفاده کنند؛ این در شرایطی است که همگان از رابطه نزدیک امریکا و کرهجنوبی اطلاع دارند اما این روابط باعث نشده که این خط اعتباری دچار مشکل شود. محمدرضا کرباسی تاکید کرد: همکاری نزدیک ایران و کرهجنوبی میتواند یک نمونه عینی برای مقامات اسپانیایی باشد که بدون ترس و واهمه از امریکا بتوانند در زمینه رفع موانع بانکی و توسعه روابط اقتصادی با ایران قدم بردارند. همچنین به گفته او، در هفته گذشته نیز یکی از بانکهای اتریشی، خط اعتباری یک میلیارد یورویی دراختیار ایران قرار داده و بانکهای چین و ژاپن نیز برای انجام فعالیتهای مشابه ابراز علاقه کردهاند.