سهم 90 درصدی جاده در حمل بار
حمل و نقل یکی از اساسی‌ترین و مهم‌ترین عوامل رشد و توسعه اقتصادی کشور است و در تمام بخش‌های کشورهم تاثیرگذار است و براساس آمار و اطلاعات موجود سهم ارزش افزوده بخش حمل و نقل رقم قابل توجهی بوده و طی ۱۰سال گذشته هم روند رو به رشدی داشته است. در این میان، سهم ارزش افزوده زیربخش حمل و نقل جاده‌یی بیش از سایر زیربخش‌ها بوده و همواره بیش از ۹۰درصد ارزش افزوده بخش حمل و نقل مربوط به حمل و نقل جاده‌یی بوده است برهمین اساس روزنامه تعادل گزارشی از آمار مربوط به حمل و نقل جاده‌یی کالا منتشر می‌کند.
*حمل و نقل جاده‌یی یکی از قدیمی‌ترین راه‌های جابه‌جایی کالاست که از نظر قیمت و سرعت جهت حمل بسیاری از کالاها مناسب است.
* جابه‌جایی 90درصد کالاهای کشور با حمل و نقل جاده‌یی انجام می‌شود.
*بخش حمل و نقل جاده‌یی با آمار سالانه 600 میلیون تن جابه‌جایی کالا و 10میلیون تن ترانزیت کالا نقش مهمی را در حمل و نقل داخلی و بین‌المللی داراست.
*در سال ۹۵ طبق بارنامه در حدود ۲۰۵۸۰۵میلیون تن کیلومتر کالا در سراسر کشور جابه‌جا شده است و میانگین کالاهای حمل شده در استان‌ها عدد ۱۲۵۰۰تن را نشان می‌دهد.
*استان‌های اصفهان، خوزستان و تهران به ترتیب ۳ استان فعال در حمل کالا در کشور هستند و بیشترین حمل کالا در کشور از طریق این استان‌ها صورت یافته است.
*6 درصد از کالاهای حمل شده در کشور در سال ۹۵ درون استانی بوده و ۹۴درصد برون استانی بوده‌اند.
*359هزار و 701دستگاه تعداد وسایل نقلیه عمومی باری است که تا پایان سال ۹۵ ثبت شده است.
* ۴۲۹۳مورد شرکت و موسسه حمل و نقل در سال ۹۵ در سراسر کشور فعالیت داشته‌اند.
* اگرچه در برنامه ششم توسعه حمل و نقل ریلی و توسعه دریامحوری از اولویت‌های حوزه حمل و نقل است اما با توجه به سهم 90درصدی جاده‌های کشور در حمل و نقل و اهمیت این بخش، نگهداری و بهسازی راه‌های موجود کشور برای ارتقای ایمنی سپس احداث راه‌های جدید جزو اولویت‌های این حوزه است.
* سرویس‌های شرکت حمل و نقل جاده‌یی عبارتند از استفاده از کامیون یخچالی و محموله‌های حجیم و ترانزیت کالا.
*حمل و نقل زمینی را می‌توان در دو حوزه دسته‌بندی کرد: حمل کالا در محدوده یک کشور که حمل و نقل داخلی نامیده می‌شود و حمل کالا بین دو یا چند کشور که حمل و نقل بین‌المللی نامیده می‌شود.
* حمل و نقل جاده‌یی مانند دیگر متدهای حمل و نقل در 3بخش زیرساخت، وسایل نقلیه و بهره‌برداری طبقه‌بندی می‌شود.
*شرکت‌های حمل و نقل کالا خدماتی را ارائه می‌دهند که این خدمات می‌توانند به دسته‌های مختلفی مانند دربست(FTL)، گروپاژ(LTL)، حمل با کامیون یخچالی، ترانزیت، خدمات گمرکی در مبدا و مقصد، Door to Door، حمل محموله‌های حجیم یا حمل مرکب که شامل استفاده از یک یا چند وسیله نقلیه زمینی، ریلی و هوایی می‌شود.
*برخی از مزایای حمل و نقل زمینی جاده‌یی عبارتند از نیاز به سرمایه‌گذاری کمتر، خدمات حمل در به در، امکان ارائه خدمات حمل و نقل در مناطق روستایی، خدمات قابل انعطاف، مناسب برای فواصل کوتاه جاده‌ای، آسیب کمتر به محموله‌ها در موقع حمل و نقل، سرعت در جابه‌جایی و صرفه‌جویی در هزینه بسته‌بندی است.
* بخش دولتی هیچ دخالتی در امور اقتصادی و سرمایه‌گذاری حمل و نقل جاده‌یی کالا ندارد و نقش آن محدود به سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و نظارت‌های کلان است و سازمان راهداری و حمل نقل جاده‌یی عهده‌دار وظایف دولت در این زمینه را بر عهده دارد.
پایانه‌ها
* کرایه‌های توافقی در بعضی از شهرها و استان‌ها اجحاف زیادی به رانندگان وارد می‌کند، کارمزد دریافتی از راننده باید ۱۰درصد باشد اما بعضی شرکت‌های حمل و نقل بین ۲۰تا ۵۰ درصد دریافت می‌کنند.
* در بعضی از پایانه‌های کشور به خصوص بنادر و شهرها اولویت تحویل کالا اول به رانندگان بومی آن منطقه است و رانندگان غیربومی باید در نوبت بار توقف داشته باشند.
تجربه سایر کشورها
* براساس آمارمنتشر شده، میزان جابه‌جایی کالا در کشورهای عضو اتحادیه اروپا بیشترین سهم جابه‌جایی کالا مربوط به وسایل نقلیه از طریق جاده با سهمی معادل ۷/۴۵درصد است ضمن اینکه رشد قابل توجه حمل ونقل هم قابل تامل بوده و در این بخش هم رشد حمل ونقل جاده‌یی نسبت به دیگر مدهای حمل ونقل قابل بیان است البته سیستم حمل ونقل ریلی و دریایی داخلی در سال‌های گذشته از آهنگ نسبتا یکسانی برخوردار بوده است.
*جابه‌جایی کالا از طریق جاده در اتحادیه اروپا از اهمیت خاصی برخوردار است و در اکثر کشورها سهم این بخش از حمل ونقل بیش از ۹۰درصد است.
