پارلمان بریتانیا کورکورانه به «عدم توافق» رای ندهد
گروه جهان
در میانه شایعات منتشر شده مبنی بر «التماس» نخستوزیر بریتانیا به رییس کمیسیون اروپایی برای کمک در مذاکرات برگزیت و مطرح شدن احتمال رد توافق نهایی خروج از سوی پارلمان بریتانیا، شهردار لندن گفت از برگزاری یک همهپرسی مجدد در پایان گفتوگوها حمایت میکند. بحثهای داخلی بر سر گزارشهای منتشر نشده دولت بریتانیا در مورد عواقب اقتصادی برگزیت و همچنین معضلات احتمالی عدم دستیابی به توافق با طرف اروپایی بالا گرفته و انتشار 50گزارش محرمانه توسط دولت ترزا می به خواسته عمومی تبدیل شده است. جینا میلر که سابقه دعوی قضایی با دولت بر سر برگزیت را دارد، مدعی شده قانونگذاران مجلس عوام هر تصمیمی که بیاطلاع از این گزارشها در مورد توافق بگیرند، کورکورانه خواهد بود. در همین حال، موضع تضعیف شده ترزا می پس از انتخابات پارلمانی زودهنگام و اختلافنظرها در کابینه دولت، نگرانیها در مورد توانایی بریتانیا برای پیشبرد گفتوگوها با اتحادیه اروپا را بیشتر کرده است.
گزارشهای محرمانه، سرآغاز جنجالها
جینا میلر، تاجر بریتانیایی که پیشتر دولت بریتانیا را به دلیل خودداری از مشاوره با پارلمان در زمینه اجرای ماده 50 معاهده لیسبون (آغاز رسمی روند خروج از اتحادیه اروپا) به دادگاه کشانده بود، از دولت ترزا می انتشار 50 گزارش محرمانه در مورد برگزیت را خواستار شده است. میلر در گفتوگو با «ایندیپندنت» تصریح کرد؛ باور دارد که این گزارشها به عواقب عدم دستیابی به توافق برگزیت و موضع قانونی رسمی دفتر نخستوزیری در زمینه لغو احتمالی ماده 50 معاهده لیسبون مربوط میشوند. وی مدعی شد اگر این اسناد در اختیار قانونگذاران گذاشته نشود، آنها در صورت مطرح شدن سناریوی عدم توافق در ماههای آتی مجبور خواهند شد کورکورانه و بدون اطلاع از عواقب رای دهند.
وجود گزارشهای محرمانه برگزیت چندی پیش از سوی دیوید جونز از وزرای پیشین برگزیت تایید شد. وی گفته بود؛ دپارتمان خروج از اتحادیه اروپا عواقب برگزیت را در 50بخش از اقتصاد مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. هفته گذشته 120 قانونگذار با نوشتن نامهیی به دیوید دیویس وزیر برگزیت انتشار توصیههای محرمانه در مورد تاثیرات برگزیت را خواستار شدند و وی را به تلاش برای پنهان کردن حقیقت از مردم و پارلمان متهم کردند. اما وزرای کابینه تاکنون درخواستها برای انتشار این گزارشها را نادیده گرفته و مدعی شدهاند، انتشار نتایج برخی از این گزارشها موضع دولت را در مذاکره بهترین توافق برای بریتانیا به خطر میاندازد.
میلر در این باره گفت: «همیشه معتقد بودهام، دولت باید گزارش همه بررسیهایی را که انجام داده، منتشر کند. آنها فکر میکنند موضع مذاکراتیشان تضعیف میشود. اما این گزارشها قرار نیست شرایط مذاکره را دیکته کنند؛ تنها عواقب را نشان خواهند داد.» میلر معتقد است که لزومی به عمومیسازی این گزارشها وجود ندارد و تحویل آنها به قانونگذاران پارلمان کافی است و میتواند در رای آنها تاثیرگذار باشد.
میلر به این مساله مشکوک است که برخی از این گزارشها به سناریوی عدم دستیابی به توافق مربوط شوند؛ گزینهیی که بسیاری از طرفداران افراطی برگزیت به آن تمایل دارند. میلر گفت: اگر دولت اسناد را منتشر نکند و از نمایندگان پارلمان خواسته شود در کوتاهمدت در مورد عدم توافق رای دهند، این رای بدون اطلاع از عواقب داده خواهد شد.
طرفداران ماندن در اتحادیه اروپا و منتقدان «برگزیت سخت» معتقدند دولت برای پنهان کردن عواقب مهلک اقتصادی و تاثیرات جدایی از اتحادیه اروپا بر بازار کار بریتانیا از انتشار گزارشها خودداری میکند. ترزا می شخصا بارها طرف اروپایی را به جدایی بدون توافق تهدید کرده است.
همهپرسی دوباره؟
برخی گزارشهای اخیر از تلاش شرکتها و بانکهای خارجی برای یافتن جایگزینی برای لندن در دوران پسابرگزیت حکایت دارد. سلمان خان شهردار لندن در این باره گفت: «بسیاری از مدیران عامل شرکتها، سرمایهگذاران و افرادی که به کار در لندن علاقه دارند، در محافل خصوصی این مساله را بیان میکنند که در صورت مشخص نشدن شرایط قطعی پس از ماه مارس 2019 باید یک نقشه دوم داشت. » این در حالی است که مناقشات بر سر دوره انتقالی برگزیت (دورهیی برای کاهش شوک برگزیت به بازار) همچنان ادامه دارد و علاوه بر جنجالهای داخلی در بریتانیا بر سر زمان و چگونگی اجرای دوره انتقالی، اتحادیه اروپا نیز تاکید کرده است، پیش از شفافسازی لندن در مورد هزینه خروج و وضعیت مهاجران اتحادیه اروپا، بر سر این موضوع و روابط تجاری آینده مذاکره نخواهد کرد.
بنبست کنونی مذاکرات تا اندازهیی نگرانکننده بوده که حزب کارگر اخیرا اعلام کرده برای جلوگیری از احتمال «عدم توافق» از توافق حاصله از مذاکرات دولت محافظهکار حاکم حمایت میکند. با این حال، همچنان نگرانیهایی در مورد رد توافق نهایی در مجلس عوام بریتانیا وجود دارد. سلمان خان که از طرفداران سرسخت ماندن در اتحادیه اروپا محسوب میشود در این زمینه گفت که اگر پارلمان توافق برگزیت را رد کند، از برگزاری یک همهپرسی مجدد حمایت میکند، اما اگر توافق مورد قبول پارلمان باشد برگزاری همهپرسی بیمورد است.
شام جنجالی
اما نگرانکنندهترین مساله موضع تضعیف شده ترزا می در داخل بریتانیاست. وی هفته پیش در شام کاری با سران اتحادیه اروپا برای نخستین مرتبه اعتراف کرد که برگزیت با «مشکل» مواجه شده است که البته با توجه به جنجالها در کابینه دولت چندان دور از ذهن نمینماید. یک روزنامه آلمانی هفته پیش در گزارشی مدعی شد که ترزا می در شام کاری با ژان کلود یونکر رییس کمیسیون اروپا مضطرب به نظر میرسیده و ظاهرا از پیشرفتها تا این لحظه از مذاکرات راضی نبوده است. این روزنامه نوشت: «نخستوزیر بریتانیا بیان کرده که در کشورش دوست و دشمن برای براندازی وی توطئه میکنند و به همین دلیل هیچ جایی برای مانور در مذاکرات ندارد و اروپاییها باید چنین فضایی را برای وی فراهم آورند.»
به گزارش گاردین، نیک تیموتی که تا زمان استعفا پس از انتخابات زودهنگام در بریتانیا نزدیکترین مشاور ترزا می محسوب میشد، مارتین سلمایر دستیار و رییس دفتر یونکر را مسوول فاش شدن جزئیات دیدار ترزا می و یونکر دانست و در توییتی نوشت: «پس از دیدارهای سازنده شورای اروپایی، سلمایر دست به چنین کاری میزند. ظاهرا برخی در بروکسل عدم دستیابی به توافق یا توافق تنبیهی را خواستارند.» اما رییس دفتر یونکر شایعات مقاله منتشر شده در مورد این شام کاری در بروکسل را رد کرد و خطاب به تیموتی نوشت: «اشتباه میکنید. میدانم که با کلیشه ذهنی شما همخوانی ندارد، اما من و یونکر هیچ علاقهیی به تضعیف نخستوزیر بریتانیا نداریم.»
ترزا می پس از انتخابات پارلمانی خودخوانده در وضعیت ناخوشایندی قرار گرفته است و حتی وزرای کابینه آشکارا از سیاستهای وی انتقاد یا در تصمیمگیریهای وی مداخله میکنند. این مساله موجب نگرانی اروپاییها نیز شده، چرا که مشخص نیست توافق مورد مذاکره از سوی دولت ترزا می بهطور عمده در این کشور پذیرفته میشود یا خیر.