کاهش سهم مسافری ریلی پس از خصوصی سازی
درحالی که به گفته کارشناسان حوزه ریلی طی سالهای گذشته سهم راه آهن در جابهجایی مسافر افزایش یافته و در مقابل حجم بار جابهجا شده، کاهش یافته اما دبیر انجمن صنفی شرکتهای حمل و نقل ریلی معتقد است که در ۱۲ساله عمر خصوصیسازی سهم بخش مسافری ریلی از حمل و نقل کشور نه تنها افزایش نداشته که در مقاطعی هم کاهش یافته است و سهم بنگاههای شبهدولتی در جابهجایی مسافر به مراتب بیشتر از خصوصیهاست.
به گزارش فارس، مجید بابایی در نخستین همایش ایدههای نوین در بخش ریلی مسافری اظهار کرد: ایران جزو کشورهای پیشرو در به کارگیری حمل و نقل ریلی بوده و این مدل حمل و نقلی همواره خدمات شایانی را در دوران مختلف به کشور ارائه داده است.
بابایی افزود: از دهه 50 میلادی دولتهای پیشرو و صاحب فناوری دریافتند که آینده حمل و نقل به شدت به توسعه زیرساختهای ریلی وابسته است.
او ادامه داد: ایمنی بالا، مصرف بهینه انرژی، حمل انبوه و تاثیر مستقیم در کاهش قیمت تمام شده کالا و خدمات، انگیزه دولتها را برای توسعه حمل و نقل ریلی دوچندان کرد. دبیر انجمن صنفی شرکتهای حمل و نقل ریلی گفت: توسعه حمل و نقل ریلی بدون توجه به عامل سرعت نمیتواند محرک مناسبی برای رشد و توسعه اقتصادی کشورها باشد، البته در این بین یکی از اصلیترین دغدغههای دولتها در توسعه شبکه ریلی، تامین هزینههای قابل توجه سرمایهگذاری اولیه برای احداث مسیر و تامین ناوگان ریلی است.
بابایی گفت: دولتها با بهرهگیری از ابزار حاکمیت خود میتوانند مسیر توسعه ریلی را به خوبی ترسیم کنند اما استفاده از این ابزارها باید در جهت توسعه نوآوری و کارآفرینی، افزایش رقابت و تسهیل حضور حداکثری بخش خصوصی و ترویج الگوی مصرف پایدار نزد جامعه باشد.
او بیان کرد: اتخاذ هر نوع سیاستی در نظامهای قیمتگذاری که مصرفکننده را در مصرف بیرویه منابع محدود کشور تشویق کند، نمیتواند اهداف توسعه پایدار را محقق کند همچنین اتخاذ سیاستهای بخشی نباید در تضاد با اهداف و سیاستهای کلان کشور باشد.
بابایی با طرح این سوال که چرا سیاستگذاریهای انجام شده در سالهای اخیر نتوانسته است بخش ریلی را در تحقق اهداف یاری کند، گفت: توان و ساختار مدیریتی حمل و نقل ریلی کشور متناسب با انتظارات جامعه نیست، اگر انتظارهای مردم و مسوولان از حمل و نقل ریلی دستیابی به راهآهنی مدرن، توسعهیافته و موثر در رشد اقتصادی است باید پذیرفت که به ساختاری پویا و موثر از سوی بخش خصوصی و دولتی نیاز داریم.
بابایی ادامه داد: عمر ناوگان ریلی بالاست و میزان سرمایهگذاری بخش خصوصی در تامین ناوگان ریلی در دهه اخیر قابل توجه نبوده است.
بابایی بیان کرد: برخلاف سیاستهای کلان کشور که همواره بر ادعای توسعه ریلی تاکید دارد، دولتها تلاش جدی برای متعادل کردن سیاستهای جادهپسند به نفع ریل نداشتهاند. دبیر انجمن صنفی شرکتهای حمل و نقل ریلی اضافه کرد: همچنین یارانه غیرمستقیم سوخت به حمل و نقل جادهیی پرداخت میشود که 7برابر ریلی مصرف دارند. این درحالی است که پایین بودن سرعت در بخش ریلی عاملی بازدارنده و ضد رقابتی به ویژه برای بخش مسافری ریلی است که تاکنون اقدام موثری در این حوزه انجام نشده است.
نارضایتی از ارتقای کیفی
قائممقام مدیرعامل راهآهن با تاکید بر اینکه ارتقای کیفی در حمل و نقل ریلی مسافر به خوبی تعریف نشده است، گفت: سهم راهآهن از حمل و نقل مسافر حدود ۸ درصد است و برای ارتقای آن به سهم ۲۰درصد، مسیر دشواری را پیش رو داریم.
احمد خدایی اظهار کرد: طبق برنامه ششم توسعه دو هدف برای ارتقای بخش مسافری در راهآهن مد نظر قرار گرفت که نخستین مورد دستیابی به سهم 20درصدی از حمل و نقل مسافر کشور تا پایان برنامه ششم است. قائممقام مدیرعامل راهآهن بیان کرد: بخش حمل و نقل ریلی مسافر نسبت به سال گذشته 4درصد رشد داشته که از معضلات راهآهن توجه بیش از اندازه به شاخصهای کمی است درحالی که رقیب اصلی راهآهن، سفرهای شخصی و حمل و نقل جادهیی محسوب میشود و این کیفیت سفر است که خانوادهها را برای استفاده از وسایل نقلیه شخصی ترغیب میکند.
خدایی افزود: به نظر میرسد که ارتقای بخش کیفی حوزه مسافر کمتر از بخش کمی است بنابراین ضروری است برای ترغیب مسافر، سرویس مناسب ارائه شود.
قائممقام مدیرعامل راهآهن با اشاره به وجود ظرفیت خالی غیر از زمان پیک سفر یادآور شد: اغلب به غیر از زمان پیک، ظرفیت قطارهای مسافری به طور 100درصد تکمیل نمیشود که نشان از عدم رغبت مسافر دارد. او با اشاره به اینکه استفاده از قطار در اولویت مردم قرار نگرفته است، بیان کرد: البته به غیر از مسیرهای طولانی مانند محور جنوب به دلیل مسافت طولانی از مرکز و سایر نقاط کشور به جنوب در سایر مسیرها از حمل و نقل جادهیی و شهری بیشتر استفاده میشود.