سایه تهدید داعش بر بازار کریسمس اروپا
گروه جهان پس از شکست داعش در عراق و سوریه، این گروه تروریستی جای پای خود را در منطقه از دست داده است. از ابتدا دولت اسلامی عراق و شام تلاش داشت تا با بهرهگیری از عرصه رسانهیی خود بزرگ، قدرتمند و وحشتناک نشان دهد. اکنون با در هم پیچیده شدن طومار موجودیت این گروه، تکاپوی داعش بر این امر متمرکز شده خود را زنده و تاثیرگذار نشان دهد. به گزارش ایرنا، داعش اخیرا از برنامهریزی برای انجام حملات تروریستی در شهرهای مختلف جهان بهویژه در اروپا خبر داده است. استفاده از فناورهای نوین ارتباطی از جمله رویکردهای داعش برای تبلیغ توان خود بوده است. اکنون پوسترهای گوناگونی در زمینه وحشتآفرینی داعش و ترور در شهرهای مختلف جهان منتشر شده است. روزنامه «بیرمنگهام میل» نوشته با تهدید داعش در زمینه انجام اقدامات تروریستی در بریتانیا و اروپا، سایه سیاه تروریسم بر بازارهای کریسمس سنگینی میکند.
ستیزهجویان داعش گفتهاند بهدنبال اجرای حملاتی خونبار در ایام کریسمس هستند. داعش در برنامههای تبلیغاتی خود، اینبار تکرار جنایات در بریتانیا، آلمان و فرانسه را دنبال میکند. به همین دلیل این گروه در فضای مجازی تصاویری را با پیام «بهزودی در تعطیلات» منتشر کرده است. در این تصاویر برج ایفل فرانسه، چاقوهای خونآلود و سایههایی از نیروهای داعش به همراه نمادهای کریسمس ازجمله بابانوئل استفاده شده است. همچنین تصاویر وحشتناکی از رسانههای پیامرسان منتشر شده که در آن افراطگرایان، مراسم جشنهای عید کریسمس در نقاط مختلف اروپا را هدف حملات تروریستی خود قرار دادهاند. در این تصاویر آمده که داعش برنامهریزی کرده است تا حداقل در دو کشور فرانسه و بریتانیا حملاتی داشته باشد. این تصاویر در حالی منتشر شده که پلیس اروپا عملیاتهای ضدتروریستی را تقویت کرده است. در همین ارتباط 6 پناهجو که مظنون به عضویت در گروههای تروریستی و انجام عملیات در بازارهای کریسمس بودند در شهرهای مختلف آلمان بازداشت شده اما به علت نبود مدارک کافی آزاد شدهاند.
چند روز پیش هم وزارت خارجه روسیه هشداری را برای افرادی که برای سفر به شهرهای اروپایی و امریکایی در ایام کریسمس برنامهریزی کردند، صادر کرد. در این پیام درباره افزایش احتمال وقوع حملات تروریستی در ایام کریسمس هشدار داده شد. شکست داعش باعث شده این گروه بخش عمدهیی از خلافت اعلامی خود را از دست بدهد. با این حال کارشناسان میگویند ممکن است این گروه شبهنظامی پس از بازسازی سیاسی و فیزیکی دوباره به عرصه این دو کشور یا دیگر مناطق بازگردد.
شبکه تلویزیونی سیانبیسی در گزارشی هشدار داده ممکن است تحولات به سمتی پیش برود که جهان شاهد داعش 2 یا القاعده 3 باشد. با اینکه داعش شکست خورده اما رویکرد افراطی هنوز باقی مانده است. بنابراین ممکن است این گروه در اتحاد با القاعده در سوریه (جبهه نصرت) خود را بار دیگر مطرح کند. در این شرایط نیز داعش میتواند ضمن جذب نیرو از آسیا و اروپا در این مناطق چالشآفرین باشد.
به اعتقاد کارشناسان، این احتمال وجود دارد که داعش خود را باز طراحی کند زیرا این گروه دارای ویژگیهای چندوجهی است و میتواند خود را به گونههای دیگر تغییر دهد. اقدمات تروریستی این گروه در آینده ممکن است پیامدهای ویرانکننده نه تنها برای دو کشور سوریه و عراق بلکه برای منطقه و اروپا داشته باشد. حتی ترزا می نخستوزیر بریتانیا نیز چنین تهدیدی را جدی گرفته است. وی در نخستین سفر خود به عراق، نسبت به بازگشت تروریسم به اروپا هشدار داده و گفته است: «از آنجا که نیروهای داعش از عرصه میدانی جنگ در عراق و سوریه به عقب رانده شدند، کشورهای همسایه باید کمک کنند تا مانع روند حرکتی آنها شوند. تروریستها تلاش میکنند تا خود را به اروپا و از جمله بریتانیا برسانند.» ترزا میبا بیان اینکه 10 میلیون پوند را برای کمک به نهادهای ضدتروریستی عراق در سه سال در نظر گرفته است، بر همکاری لندن با شرکای منطقهای تاکید کرده است. نخستوزیر بریتانیا از این کشورها خواسته تا کنترلهای مرزی خود را تقویت کنند و بر عبور و مرور دقت بیشتری داشته باشند. بسیاری کارشناسان اعتقاد دارند داعش و خلافت دولت اسلامی شکست خورده اما هنوز محو نشده است و تهدیدهای آن ادامه دارد. این تهدیدها هنوز کم نشده و در مقابل دامنه حضور اعضای داعش حتی تا جنوب شرق آسیا کشیده شده است. مهمترین چالش کشورها بازگشت اعضای داعش به کشورهای خود است. داعش از حدود 100 کشور جهان نیروهایی را استخدام کرد. سرمایههای مالی که در اختیار این گروه بود (تا 2 میلیارد دلار برآورد میشود) باعث شد تا به خاطر دلار افراد از کشورهای مختلف جذب این گروه شوند. تارنمای تحلیلی «وایر» در گزارشی نوشته اکنون که اعضای این گروه از سوریه و عراق به کشورهای خود در آسیا، آفریقا و اروپا باز میگردند بعید به نظر میرسد که ریشههای ایدوئولوژیکی و نهادی این گروه را به فراموشی بسپرند. به اعتقاد نیکلاس راسموسن مسوول اداره ضدتروریسم ایالاتمتحده، پس از عقبنشینی فیزیکی این گروه از خاورمیانه، داعش به عملیات مخفیانه تروریستی در سراسر جهان دست خواهد زد. گرچه ممکن است ارتباط مستقیمی میان این گروه با عراق و سوریه وجود نداشته باشد اما داعش قادر خواهد بود تا در گستره جهانی نیرو بگیرد و به اقدامات خود ادامه دهد.
اروپا در سالهای اخیر شاهد مجموعهیی از عملیاتهای تروریستی بود که داعش مسوولیت آنها را پذیرفته بود. حملاتی که تحت عنوان گرگ تنها در برلین، منچستر و دیگر شهرهای بریتانیا اتفاق افتاد در کنار حملات برنامهریزی شده در پاریس و بروکسل از جمله اقدامات داعش بودند که موجب هراس بسیاری در اروپا شدند. چندی پیش ژیل کرچوف هماهنگکننده ضدتروریسم اتحادیه اروپایی، به آسوشیتدپرس گفته که با وجود فروپاشی خلافت داعش، این گروه تهدیدی جدی به ویژه برای اروپا است. به گفته این مقام اروپایی هنوز سیل افرادی که به داعش پیوسته بودند به اروپا بازنگشته است؛ بنا بر ارزیابی سرویسهای اطلاعاتی بازگشت آنها به صورت انفرادی و قطره قطره در حال انجام است. کرچوف با اشاره به اینکه داعش هیچ مکان فیزیکی را برای حفظ خلافت خود ندارد، میگوید: «این به معنی پایان بازی نیست؛ هنوز این ایدئولوژی وجود دارد بهویژه در اروپا، با تقویت این نگرش نسبت به گذشته، پدیده تروریسم داخلی بسیار رشد داشته است.»