درخواست بخش خصوصی برای اصلاح قانون مالیات بر ارزش افزوده
نایب‌رییس کمیسیون رقابت، خصوصی‌سازی و سلامت اداری اتاق ایران در مورد موضوع تاثیر نحوه اخذ و محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در کشور بر بخش تولید و خدمات گفت: ما به عنوان بخش خصوصی اصل مالیات بر ارزش را که نوعی از مالیات مترقی در جهان است برای کمک به دولت درک می‌کنیم و عوامل آن را نیز می‌شناسیم و حتی بر این باوریم که مالیات می‌تواند به شفافیت فرایندهای اقتصادی کمک کند اما نقطه‌یی که محل چالش در بخش خصوصی، مخصوصا بخش خصوصی شناسنامه‌دار فعال در تولید و خدمات است، نحوه محاسبه و جذب این مالیات است.
حسن فروزان‌فرد خاطرنشان کرد: مکانیسم محاسبه و جذب مالیات بر ارزش افزوده در ایران با آنچه در دنیا در حال انجام است متفاوت است و عملا بخش خصوصی در ایران مخصوصا تولید‌کنندگان، مامور وصول این مالیات به جای دولت تعریف شده‌اند که اشتباه است. این مسوولیت اضافی است که به دوش این بخش گذاشته می‌شود و گرفتاری‌های مضاعفی در حوزه نقدینگی، پرداخت، دریافت و رسیدگی‌ها برای بخش تولید ایجاد می‌کند.
وی افزود: مالیات بر ارزش افزوده مالیات شایسته‌یی است اگر با مکانیزم‌های شایسته نیز مورد پیگیری قرار بگیرد. محل دریافت مالیات باید در آخرین مرحله‌یی باشد که مصرف‌کننده برای خرید کالا ورود می‌کند و در همه جای دنیا فرایند اخذ مالیات بر ارزش افزوده به این شکل است.
فروزان فرد توضیح داد: تولید‌کننده مالیات را روی قیمت نهایی خود در فاکتور اضافه می‌کند. اما اتفاقی که الان می‌افتد به دلیل غیر حرفه‌یی بودن شبکه توزیع در کشور، مقاومت اصناف درگیر در حوزه توزیع در برابر رسمی شدن فعالیت‌هایشان و لابی‌هایی است که وجود دارد، لذا نمی‌توان طبق مکانیزم‌های پذیرفته شده آنها را عامل دریافت مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر مصرف تعیین کرد. به گفته وی واقعیت این است که این افراد به این دلیل زیر بار این قانون نمی‌روند که این کار منجر به شفافیت بیشتر کسب و کار آنها شده و کمکی است به پرداخت مالیات حقه خودشان.
نایب‌رییس کمیسیون رقابت، خصوصی‌سازی و سلامت اداری اتاق ایران اذعان داشت: شبکه توزیع غیرحرفه‌یی در خیلی از موارد حاضر به دریافت مالیات رسمی از شرکت‌های تولید‌کننده نیست و حتی اگر فاکتور را دریافت کند حاضر به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده لحاظ شده در فاکتور نیست و عملا آن را بر عهده فروشنده می‌گذارد؛ به گونه‌یی که امروزه اغلب همکاران ما در بخش تولید عملا 9 درصد اضافه بر همه تخفیف‌هایی که ارائه می‌دادند را به دولت پرداخت می‌کنند. به گفته فروزان‌فرد شبکه خرده فروشی و توزیع غیر حرفه‌یی تصمیمات خودش را بر نظام تولیدی کشور و فعالان اقتصادی شناسنامه‌دار تحمیل می‌کند. این رویه منحصر به امروز نیست از گذشته نیز در حوزه عوارض شهرداری، آموزش و پرورش و هر نوع عوارضی که بخش تولید مسوول رسید کردن و جمع‌آوری و تحویل آن باشد با توجه به این مکانیزم توزیع مبدل به یک گرفتاری جدید در حوزه تولید کشور می‌شود.
وی بیان داشت می‌توان موضوع مالیات بر ارزش افزوده را زیبا و جذاب توضیح داد به گونه‌یی که باور کنیم که تنها راه موفقیت اقتصاد کشور از این مسیر عبور می‌کند. به عنوان یک فعال اقتصادی با اهمیت مالیات بر ارزش افزوده واقفم اما این مکانیزم تحت تاثیر لابی قوی خرده فروشان و توزیع‌کنندگان غیر رسمی یا رسمی دارای حساب‌های غیر رسمی است و درست عمل نمی‌کند.
حسن فروزان فرد افزود: دولت می‌داند که این مکانیزم درست عمل نمی‌کند اما تعهدی هم نمی‌دهد که آن را تصحیح خواهد کرد. چراکه اجرای درست روش‌ها برای دولت هزینه بر بوده و همکاری مورد انتظار از بخش‌های مختلف دور از انتظار است. حال آنکه چون بدنه تولید‌کنندگان محدود است و از آنجاییکه مودیان شناخته مالیاتی هستند به راحتی دولت آنها را تحت فشار قرار داده و با چالش‌های وحشتناکی در حوزه مالیات بر ارزش افزوده مواجه می‌سازند. فروزان فرد گفت: من و همکارانم در کمیسیون رقابت و خصوصی‌سازی به‌شدت درگیر این موضوع هستیم. حتی نمونه‌یی داریم که مالیات‌های رسمی عملکرد تصفیه و تایید شده و با ممیزان مالیات بر ارزش افزوده با تاخیر به مورد مراجعه کرده و با ادعاهای واهی فراوان باعث به هم ریختن تعاملات از پیش صورت گرفته شده‌اند. حسن فروزان فرد گفت: ما تلاش‌های زیادی در این بخش انجام دادیم و توانستیم مجلس را قانع کنیم که شکل اخذ مالیات بر ارزش افزوده به بدنه تولید و فعالان شناسنامه‌دار بخش تولید آسیب می‌زند. مجلس نیز پذیرفت که این روند تغییر کند و تایید کردند که باید مسوولیت وصول مالیات به جای شرکت‌های تولید‌کننده بر عهده شبکه توزیع باشد اما به دلیل نیاز دولت به این درآمد و عدم توان برای اصلاح این رویه همچنان رویه پیشین را ادامه می‌دهد.
