جلوگیری از فساد رو به گسترش موسسات مالی غیرمجاز

گروه بانک وبیمه  

رییس کل بانک مرکزی اعلام کرد: ما از فساد رو به گسترش موسسات مالی غیرمجاز جلوگیری کردیم و حاضر بودیم هزینه آن را هم بدهیم.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی فراکسیون امید مجلس، ولی‌الله سیف روز سه‌شنبه در نشست مشترک با اعضای فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی به وضعیت اقتصادی در کشور اشاره کرد و گفت: وضعیت کشور در رابطه با تورم و ثبات نسبی در بازار ارز وضعیت بدی نیست و رشد اقتصادی هم شرایط خوبی دارد؛ ضمن اینکه شوک نفتی رفع شده و ما در سال گذشته رشد 5/12‌درصد را با احتساب نفت داشتیم.

وی ادامه داد: درآمد ارزی ناشی از صادرات نفت خام در دولت‌های هفتم و هشتم ۱۷۹ میلیارد دلار، در دولت‌های نهم و دهم ۶۳۹ میلیارد دلار، در سال ۹۲، ۶۵میلیارد دلار، در سال ۹۳، ۵۵ میلیارد دلار، در سال ۹۴، ۳۲ میلیارد دلار و در سال ۹۵، ۵۶میلیارد دلار بوده است.

رییس کل بانک مرکزی افزود: همچنین متوسط سالانه رشد نقدینگی در دولت‌های هفتم و هشتم 9/24‌درصد در دولت‌های نهم و دهم 1/۱ ۲۷ درصد، در سال۹۲، ۸/38درصد، در سال ۹۳، 3/22درصد، در سال ۹۴، ۳۰درصد، در سال ۹۵، ۲/23‌درصد و در 6ماهه اول امسال 8/23‌درصد بوده که نسبتا کنترل شده ولی باتوجه به جهت‌گیری تورمی رشد نقدینگی بالاست که بخشی از آن هم به مسائل ساختاری نظارم بانکی برمی‌گردد.

سیف در ادامه با بیان اینکه ظرف دو، سه ماه اخیر با اقدامات بانک مرکزی شاهد رونق در بازار مسکن بوده‌ایم، افزود: در تهران با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ساختمان‌های جدید در 6 ماهه اول سال ۹۶ نسبت به 6 ماهه سال ۹۵، 8/34‌درصد افزایش داشیم که این رقم در شهرهای بزرگ 9/7درصد، سایر مناطق 3/5‌درصد و کل مناطق شهری 6/12درصد بوده است همچنین تعداد معاملات بخش مسکن در آذر ۹۵ و آبان ۹۶، 4/20‌درصد افزایش داشته و در آذر ۹۶ نسبت به آبان ۹۶، ۵۰‌درصد تعداد معاملات افزایش داشته که نشان می‌دهد تحرکاتی در بخش مسکن انجام شده است.

وی با اشاره به اقدام بانک مرکزی برای اعطای تسهیلات به بنگاه‌های کوچک و متوسط نیز گفت: ما به فکر افتادیم که سیاست پولی جدید در پیش بگیریم و تصمیم گرفتیم براساس هماهنگی با وزارت صنعت در سال گذشته جهت‌گیری کنیم که

 ۷۵۰۰ واحد، ۱۶ هزار میلیارد تومان تسهیلات سرمایه در گردش بگیرند که ۱۶ هزار و ۸۰۰میلیارد تومان پرداخت شده و در سال ۹۶ باتوجه به آثار مثبت این کار، آن را ادامه دادیم و قرار شد این عدد به ۲۰ هزار میلیارد تومان افزایش یابد و ۱۰هزار میلیارد تومان نیز برای اختصاص به نوسازی خطوط تولید فرسوده بنگاه‌های کوچک و ۲۰ هزار میلیارد تومان برای اشتغال درنظر گرفتیم.

رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه نرخ سود بانکی تحت کنترل قرار گرفته، گفت: ما نرخ سود سپرده را حداکثر ۱۵‌درصد قرار دادیم و فرصتی دادیم که باعث شد باوجود انتقادات، سپرده‌های بلندمدت از 1/34‌درصد به 5/48‌درصد رسید که این منابع نظام بانکی را مطمئن‌تر و باثبات‌تر کرده و جلوی هجوم منابع به بازارهای مختلف از جمله بازار ارز را گرفته است.

سیف درباره تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج نیز گفت: زمانی که مبلغ وام ازدواج افزایش پیدا کرد این دغدغه وجود داشت که ممکن است منابع کافی نباشد و عده‌یی این تسهیلات را دریافت کنند و عده‌یی دریافت نکنند؛ لذا طرح ضربتی در بانک مرکزی معرفی شد که در 5/1 تا 2 ماه ۶۰۰هزار فقره توسط ۱۲ بانک پرداخت شد و صف ۷۵۰هزار نفره‌یی که شکل گرفته بود از بین رفت؛ حالا که رقم تسهیلات ۱۵ میلیون تومان شده نگرانی‌هایی ایجاد می‌کند و ممکن است منابع قرض‌الحسنه بانکی کفاف آن را ندهد.

وی در بخش دیگری از اظهارات خود در رابطه با موسسات مالی غیرمجاز گفت: این ماجرا از دهه ۷۰ با صدور مجوز فعالیت به صندوق‌های قرض‌الحسنه توسط نیروی انتظامی و متعاقب آن موسسات تعاونی اعتبار از سوی وزارت تعاون آغاز شد، در سال ۸۳ مجلس مصوبه‌یی برای ساماندهی بازار غیرمتشکل پولی گذراند که آیین‌نامه‌اش سال ۸۶ تصویب شد. در این میان اقداماتی هم انجام شد ولی کار ریشه‌یی صورت نگرفت و مساله موکول به آینده شد. در حالی که ویژگی این دست مشکلات این است که اگر ریشه آن خشکانده نشود، روز به روز بزرگ‌تر می‌شود.

رییس کل بانک مرکزی اضافه کرد: سال ۹۲ در ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی گفتم که ۲۵‌درصد از حجم عملیات بانکی توسط موسسات غیرمجاز انجام می‌شود. سیف با اشاره به برخی حمایت‌ها از این موسسات گفت: در مورد موسسه ثامن‌الحجج قبلا اقداماتی انجام شده بوده و به سپرده‌گذاران ۳۵میلیون تومان پرداخت شد و بعد طبقه‌بندی ۱۰۰، ۲۰۰ و ۳۰۰ میلیون انجام شد و زمان‌بندی یک‌ساله، ۱۴ماهه و ۱۷ ماهه برای آن صورت گرفت که در حال انجام است؛ همچنین مسوولیت موسسه میزان را بانک صادرات برعهده گرفت و تقریبا ۱۰۰‌درصد آن پرداخت شده است.

وی درباره وضعیت موسسه کاسپین نیز توضیح داد: در دولت قبل تصمیم گرفته بودند که این موسسات را طبقه‌بندی کرده و هر ۱۰ تا ۱۴ موسسه را به یک گروه تبدیل کنند؛ به شرط اینکه با قوانین بانک مرکزی انطباق داشته باشند که اینها نتوانستند این شرایط را حاصل کنند. ما به آنها هشدار دادیم و آنها را تشویق کردیم برخی آنها مثل کاسپین این کار را انجام دادند.

رییس کل بانک مرکزی اضافه کرد: کاسپین موسسه شسته و رفته‌یی است که با ضوابط بانک مرکزی تشکیل شده و ۳۰۰ میلیارد تومان سرمایه آورد. قرار بود این موسسه در شروع کار دارایی تعاونی‌هایی که قرار است در آن ادغام شوند را تحویل بگیرد. بانک مرکزی زمانی برای آن مجوز صادر کرد که مسجل شد ۸ تعاونی منحل شده است که یکی از آنها فرشتگان بود.

سیف ادامه داد: بانک مرکزی با وجود تاثیر منفی کارش در نقدینگی متناسب با دارایی شناسایی شده این موسسات خطوط اعتباری تعریف کرد تا مشکل سپرده‌گذاران حل شود. وی افزود: در رابطه با فرشتگان کسانی که زیر ۲۰۰ میلیون تومان بودند در تاریخ اول شهریور ۹۶، تا ۲۰۰ میلیون تومان داده شده و متعاقب آن به کلیه سپرده‌گذاران 2درصدی دیگر ۲۰۰ میلیون تومان پرداخت شده است، درمورد بقیه تعاونی‌هایی که قرار بود در کاسپین ادغام شود هم عملیاتی انجام شده است.

در جلسه فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی که با حضور اکثریت نمایندگان عضو این فراکسیون و ولی‌الله سیف، رییس کل بانک مرکزی برای بررسی وضعیت اقتصادی کشور و موسسات مالی غیرمجاز برگزار شد پس از صحبت‌های رییس کل بانک مرکزی، برخی نمایندگان حاضر نقطه نظرات خود را بیان کردند.

علی مطهری با اشاره به اعتراضات اخیر گفت: ریشه و زمینه اعتراضات اخیر تجمعاتی بود که سپرده‌گذاران موسات مالی داشتند و در این تجمعات روی این افراد به نظام باز شد و اینکه این افراد علیه مقامات شعار دادند، مقدمه‌یی برای اعتراضات اخیر شد. نایب‌رییس مجلس در ادامه گفت: بانک مرکزی می‌گوید، سپرده‌های تا ۲۰۰میلیون تومان پرداخت شده ولی به ما که مراجعه می‌کنند، می‌گویند مبالغشان را دریافت نکرده‌اند.

الیاس حضرتی نیز با اشاره به موسسات مالی و اعتباری گفت: یک حکومت و نهاد زمانی می‌تواند موفق باشد که بتواند طرفش را اقناع کند. موسسات اعتباری غول بی‌شاخ و دمی بود که آقای سیف می‌خواست به جنگ آنها برود ولی آنها به جنگ ما آمدند و ما منفعل شدیم و باید ستاد فرماندهی بین قوا تشکیل می‌شد اما متاسفانه این اتفاق نیفتاد و ما دچار دردسرهای عجیبی شدیم.

شهاب‌الدین بی‌مقدار، نماینده تبریز هم در این باره گفت: این اتفاق در تبریز نیفتاد زیرا آدم با وجدانی مسوول بود و اجازه نداد این افراد در تبریز شعبه‌یی تاسیس کنند و گفت که مجوز شما فقط در شهر خودتان است.

غلامرضا حیدری نماینده تهران دیگر نماینده‌یی بود که به ارائه نظرات خود پرداخت؛ او گفت: منشأ اغتشاشات اخیر مشهد بوده و جالب است که زادگاه این موسسات هم همین شهر بوده است.

در ادامه محمدرضا بادامچی، نماینده تهران نیز خواستار ارائه توضیحات رییس کل بانک مرکزی درباره بازار ارز شد.

همچنین بهروز بنیادی، نماینده کاشمر در مورد استمهال وام‌های کشاورزی درخواستی از سیف مطرح کرد.  نیکزادی، نماینده بم نیز گفت: چرا سهامداران این موسسات را معرفی نمی‌کنید. چه کردید که اینها هم پول مردم را به غارت بردند و هم پول بانک‌ها را؟ آیا رفتار دولت بدآموزی نسبت به سایر موسسات مالی نیست؟ کجای دنیا قانون تجارت اجازه می‌دهد اگر شرکتی ورشکسته شد ،دولت پاسخگو باشد؟ عبدالرضا هاشم‌زایی در این باره گفت: ما باید به مردم بگوییم این موسسات از اسم‌های مذهبی استفاده کردند و بانک مرکزی نمی‌تواند به حریمشان وارد شود.

نماینده تهران در مجلس ادامه داد: وضعیت برخی بانک‌های خصوصی بدتر از این موسسات است و اینها باعث ایجاد بحران در کشور می‌شود.

او درباره موسسات مالی غیرمجاز گفت: کسی نمی‌داند این افراد به کجا وصل هستند. اگر یک پزشک بدون مجوز جراحی کند پس وزارت بهداشت چه کاره است؟ باید هوشیار باشیم که بحرانی در کشور ایجاد نشود که انقلاب را به خطر بیندازد.