بریتانیا از اتحادیه گمرکی اروپا خارج میشود
گروه جهان طلا تسلیمی
نخستوزیر بریتانیا اعلام کرد در زمان برگزیت، کشورش را از اتحادیه گمرکی اروپا نیز خارج میکند. مساله خروج یا باقی ماندن در اتحادیه گمرکی اخیرا با اختلافات شدید میان گروههای حامی برگزیت در بریتانیا همراه بوده است. شماری از حامیان خروج سخت در حزب حاکم محافظهکار اخیرا ترزا می را تهدید کرده بودند در صورتی که بخواهد در اتحادیه گمرکی بماند، با چالش رهبری حزب مواجه خواهد شد. به نظر میرسد این اقدام دفتر نخستوزیری نیز در جهت ایجاد اطمینان در میان همین محافظهکاران صورت گرفته است. اما همانطوری که انتظار میرفت، این تصمیم در بروکسل با استقبال مواجه نشد؛ میشل بارنیه مذاکرهکننده ارشد اتحادیه اروپا، اعلام کرده در صورت خروج بریتانیا از اتحادیه گمرکی، موانع تجاری «اجتنابناپذیر» خواهند بود.
عقبنشینی ترزا می
با افزایش ناراحتی و خشم محافظهکاران مخالف اتحادیه اروپا از موضعگیری ترزا می در حمایت از برگزیت نرم، دفتر نخستوزیری بریتانیا درنهایت اعلام کرد «قطعا» اتحادیه گمرکی را ترک خواهد گفت. به گزارش ایندیپندنت، این اقدام پس از هشدار حامیان برگزیت و انتشار گزارشهای مربوط به تلاش احتمالی شماری از قانونگذاران حزب محافظهکار برای براندازی ترزا در صورت حمایت او از ماندن در اتحادیه گمرکی، صورت گرفت. گزارشهای هفته گذشته از تمایل دفتر نخستوزیری به ماندن در اتحادیه گمرکی در زمینه تجارت کالا و نه خدمات، حکایت داشتند. این گزارشها لیام فاکس وزیر تجارت بینالملل و جیکوب ریز ماگ رییس گروه بانفوذ تحقیقات اروپایی را بر آن داشت که اعلام کنند در صورت ماندن بریتانیا در اتحادیه گمرکی این کشور امکان وارد شدن به توافقهای جدید تجاری با کشورهای غیرعضو در اتحادیه اروپا را نخواهد داشت.
آشفتگیها جمعه و در پی تایید خبر خودداری ترزا می از رد احتمال ماندن در اتحادیه گمرکی اروپا، تشدید شد. اما پس از آن گزارشهایی درباره کودتای احتمالی حامیان برگزیت سخت برای انتصاب بوریس جانسون وزیر خارجه به جای ترزا می و مایکل گوو بهعنوان معاون وی، منتشر شد و دفتر نخستوزیری را مجبور کرد درصدد آرام کردن اوضاع برآید. یک منبع در دفتر نخستوزیری گفت: «برای آرام کردن شرایط، بهطور قطع از اتحادیه گمرکی خارج میشویم. در کشور صحبت از بازپسگیری پول، قوانین و مرزهایمان مطرح است. میخواهیم این خواسته را به تحقق برسانیم؛ اما برگزیت همچنین درباره آزادی ارتباط با جهان و امضای توافقهای تجاری است. ما یک توافق تجاری خوب و عمیق با اتحادیه اروپا و مناسبات گمرکی بدون اصطکاک هستیم. اما باید در امضای توافقنامههای تجاری با باقی جهان آزادی عمل داشته باشیم. از این رو، سیاست ما این نیست که در اتحادیه گمرکی بمانیم.»
هشدار میشل بارنیه
دفتر نخستوزیری بریتانیا موضع خود مبنی بر عدم عضویت در اتحادیههای گمرکی را شامگاه یکشنبه اعلام کرد و دوشنبه، برای نخستین مرتبه از آغاز روند برگزیت تاکنون، میشل بارنیه در لندن با نخستوزیر بریتانیا دیدار کرد. مذاکرهکننده ارشد اتحادیه اروپا در اظهارنظری که از وحشت بروکسل در مواجهه با ناتوانی دولت بریتانیا در تعیین هدف حکایت داشت، گفت: «زمان آن رسیده است که انتخاب کنید.» بارنیه پس از دیدار با دیوید دیویس وزیر برگزیت بریتانیا و ترزا می در دفتر نخستوزیری افزود: اتحادیه اروپا درخصوص رابطهیی که بریتانیا میخواهد پس از برگزیت با بلوک داشته باشد، به «شفافیت» نیاز دارد. او همچنین هشدار داد: «بدون اتحادیه گمرکی، موانع علیه تجارت کالا و خدمات اجتنابناپذیر خواهند بود.»
مناقشات امیدواریهای دولت بریتانیا را به دستیابی به توافق در زمینه دوره انتقالی برگزیت در چند هفته آتی، تهدید میکند و این در حالی است که تجارها هشدار دادهاند در صورت نبود توافق، سرمایهگذاریهای خود را به خارج از بریتانیا منتقل میکنند.
ماندن یا خروج از اتحادیه گمرکی
اینکه بریتانیا در اتحادیه گمرکی اروپا بماند یا از آن خارج شود، در روزهای اخبر به مناقشهبرانگیزترین موضوع در میان حامیان برگزیت تبدیل شده است. ماندن در اتحادیه گمرکی تنها راه برای تضمین تجارت بدون تعرفه گمرکی است، اما هر دو حزب محافظهکار و کارگر چنین احتمالی را رد کردهاند. ازسوی دیگر، ترک اتحادیه توانایی آغاز توافقنامههای جدید تجارت آزاد با دیگر کشورها را تضمین میکند. اما مساله اینجاست که اگر اتحادیه گمرکی نباشد، چه مناسباتی جایگزین آن خواهد شد؟ در حقیقت، این مسالهیی است که هیچ یک از احزاب نمیخواهند به آن بپردازند. رهبران هر دو حزب تا اندازهیی از ابهام در این زمینه سود میبرند و به همین دلیل از برنامهریزیهای نامعلوم در این زمینه سخن میگویند. این در حالی است که اتحادیه اروپا بارها تاکید کرده هیچ رابطه دیگری با بریتانیا غیر از عضویت این کشور در اتحادیه گمرکی، امکان رهایی کامل از موانع تجاری را فراهم نمیآورد.
اما در کل به نظر میرسد اظهارات اخیر دفتر نخستوزیری تنها برای آرام کردن محافظهکاران یاغی صورت گرفته است. دفتر نخستوزیری در ادامه این اظهارات از «مناسبات گمرکی» سخن گفته که امکان توافقهای تجاری خارج از اتحادیه اروپا را برای دولت بریتانیا فراهم آورند. همین مساله اعضای ارشد حزب محافظهکار که حامی ماندن در اتحادیه گمرکی هستند را تا اندازهیی آسودهخاطر کرده است، چراکه فکر میکنند دستیابی به چنین مناسباتی سالها طول میکشد. آنها بر این باورند که بریتانیا برای جلوگیری از بازگشت به زمان مرز سخت در ایرلند، زمانی طولانیتر دو سال دوره انتقالی را در اتحادیه گمرکی اروپا باقی خواهد ماند.
این در حالی است که سخنگوی جرمی کوربین رهبر حزب کارگر هم گفته خواستار یک توافق نهایی است که مزایای اتحادیه گمرکی را شامل شود. ظاهرا حزب کارگر بر این باور است که گزینهها برای دستیابی به مزایای اتحادیه گمرکی نباید از روی میز مذاکره حذف شوند.