ایتالیا سردرگم تشکیل دولت
گروه جهان پس از گذشت 10روز از انتخابات پارلمانی، ایتالیا همچنان سردرگم تشکیل یک دولت است و آینده سیاسی این کشور در هالهیی از ابهام قرار دارد. به گزارش ایرنا، انتخابات پارلمانی چهارم مارس در حالی برگزار شد که هیچ یک از احزاب و ائتلافهای سیاسی چپگرا و راستگرا نتوانستند به حد نصاب 40درصدی برای کسب اکثریت آرای لازم برسند و اکنون در دوران پس از انتخابات، صحبت از امکان تشکیل دولت فنی، نهادی یا هدفمند شده است و در غیر این صورت ایتالیاییها باید بار دیگر به پای صندوقهای رای بروند. اکنون ایتالیا در دست رییسجمهوری است که قطعا قصد ندارد وارد بازی تلاشهای نمایشی رهبران برای تشکیل دولت شود، چرا که وظیفه او تضمین ثبات سیاسی ایتالیا از طریق روی کار آمدن دولتی برخوردار از اعداد و ارقام کافی پارلمانی است. براساس قوانین ایتالیا، در صورتی که پس از انتخابات سیاسی، هیچ حزب و ائتلافی موفق به کسب اکثریت آرا نشود یا نتوانند با یکدیگر برای تشکیل یک دولت به توافق برسند، رییسجمهوری میتواند تصمیم به انحلال مجدد پارلمان (مجالس سنا و نمایندگان) گرفته و انتخابات جدیدی را فراخوان کند. این امکان وجود دارد که احزاب تصمیم به ادامه نهاد قانونگذاری کنونی بگیرند و در این حالت رییسجمهوری باید فردی رابرای تشکیل یک دولت فنی منصوب کند، به این معنی که نخستوزیر و سایر وزرا بر اساس صلاحیتهایشان و نه عضویت در احزاب، انتخاب شوند. رییسجمهوری همچنین میتواند یک چهره نهادی سطح بالا مانند رییس مجلس سنا یا نمایندگان را به عنوان نخستوزیر برای تشکیل دولت نهادی منصوب کند. معمولا این نوع دولت زمانی تشکیل میشود که کشور دچار یک بحران شده یا وقتی نیاز به ادامه زمام امور کشور پس از انتخابات و در انتظار تشکیل اکثریت برای دولت است. با توجه به اینکه اکنون پائولو جنتیلونی نخستوزیر ایتالیا، هنوز استعفا نداده میتوان گفت که دولت نهادی در این کشور در انتظار دولتی جدید وجود دارد. بنابراین اگر این شرایط ادامه یابد نیاز به تشکیل دولتی نهادی نیست. رییسجمهوری همچنین میتواند تصمیم به یک دولت هدفمند بگیرد، یعنی دولتی که ماهیت سیاسی دارد و نتیجه توافق میان اکثریت نسبی و گروهی از اپوزیسیون است. هدف این دولت تصویب برخی اصلاحات اجتنابناپذیر مانند قانون انتخاباتی قبل از برگزاری انتخابات است که البته در صورت عدم توافق میان احزاب، این نوع دولت نیز نمیتواند تشکیل شود.
لوئیجی دیمایو دبیر جنبش 5 ستاره، نیز اعلام کرده با تشکیل یک دولت نهادی موافق نیست و هشدار داده این حزب از برگزاری مجدد انتخابات هراسی ندارد. وی گفته: «هیچ فرضیهیی را برای یک دولت فنی یا نهادی در نظر نداریم. ایتالیاییها به یک کاندیدا برای نخستوزیری رای دادهاند. من از تمام نیروهای سیاسی میخواهم احساس مسوولیت کنند. بدهیها، بیکاری، مالیاتبندی شرکتها و بیکاری جوانان منتظر دعوای میان احزاب نیستند. باید ایتالیا را آزاد کرد. نیروهای سیاسی خواستار بازگشت به پای صندوقهای رای هستند؟ ما هراسی نداریم چرا که همواره افراد بیشتری متقاعد میشوند که حزب ما تنها امکان خروج از پرتگاه احزاب است. برای همین باور داریم که رشد خواهیم کرد. وی با اشاره به آرا به دست آمده در انتخابات اخیر گفت: «نمیتوانیم یک دولت متفاوت از خواست مردمی را تصور کنیم. این انتخابات یک سیلی به جهان قدیمی سیاست و نشانهیی است که باید از آن استقبال شود. »
جناح چپ میانه: در نشست هیاتمدیره حزب دمکراتیک استعفا نامه متئو رنتزی دبیرکل مستعفی این حزب اجرایی شد. بنا به تصمیم اعضای هیاتمدیره، تشکیل سیاسی مذکور تا زمان برگزاری مجمع ملی خود در اواسط ماه آوریل که طی آن پیرامون زمان و نحوه انتخاب دبیرکل جدید تصمیمگیری خواهد شد، ازسوی«مائوریتزیو مارتینا» معاون دبیرکل مستعفی راهبری خواهد شد. درجریان نشست مذکور خطی مشی تعیینی دبیرکل مستعفی مبنی بر « جایگاه حزب دمکراتیک در جناح اپوزیسیون و عدم توافق با پنج ستاره ایها و پیوندیها پیرامون تشکیل دولت جدید» به تصویب رسید و در سند نهایی آمادگی حزب دمکراتیک برای حمایت از یک دولت نهادینه ابراز و «ایفای نقش این حزب در جهت منافع عمومی کشور» به رییسجمهور تضمین شد.
ائتلاف راست میانه: سران ائتلاف راست میانه در قالب سیلویو برلوسکنی رهبر حزب «ایتالیا به پیش»، متئو سالوینی دبیرکل حزب پیوند، و جورجا ملونی رهبر حزب برادران ایتالیا، برای ارزیابی وضعیت پیچیده حاضر برای تشکیل دولت جدید، در محل کاخ گراتزیولی (اقامتگاه برلوسکنی در رم) دیدار کردند. برلوسکنی اخیرا در مصاحبهای، فرضیه برگزاری دوباره انتخابات را بدترین علامت برای دموکراسی توصیف و نظر مساعد خود نسبت به مشارکت حزب دمکراتیک در تشکیل دولت راست میانه و حمایت از آن را ابراز کرده است.
این درحالی است که سالوینی به عنوان نامزد ائتلاف برای تصدی نخستوزیری با چنین فرضیهیی شدیدا مخالف بوده و درگفتوگویی با خبرنگاران تصریح کرده: «ایتالیاییها به ما رأی ندادهاند تا رنتزی، بوسکی یا جنتیلونی را بار دیگر به کابینه دولت بازگردانیم. اگر نتوانیم آنچه میخواهیم بهعبارتی حذف قانون بازنشستگی، کنترل پدیده مهاجرتهای غیرقانونی و بازبینی معاهدات منعقده با اروپا را محقق کنیم، هرگز زمام امور کشور را به دست نخواهیم گرفت.» با وجود این برلوسکنی معتقد است در پایان و بعد از شکست مذاکرات نامزدان تصدی نخست وزیری با نیروهای مطرح، امکان متقاعد ساختن سالوینی به تشکیل دولت راست میانه به رهبری یک اعتدالگرا با حمایت دموکراتها که رییسجمهور میتواند برای برونرفت از وضعیت بنبست پیشنهاد کند وجود داشته و در آن صورت رهبر حزب پیوند با حس مسوولیتپذیری این گزینه را خواهد پذیرفت.
جنبش پنج ستاره: لوئیجی دیمایو نامزد جنبش پنج ستاره برای تصدی مقام نخستوزیری پس از دلسردی از نتیجه نشست هیاتمدیره حزب دموکراتیک، با دستیاران خود پیرامون آخرین راهحل ممکنه برای برونرفت از بحران سیاسی، به عبارتی گزینه توافق با حزب پیوند درباره تدوین قانون انتخابات جدید با جایزه اکثریت و بازگشت به صندوقهای رأی ظرف سال آینده صحبت کرده است. وی بهخوبی آگاه است که برای تحقق این مهم نیاز به شکلگیری دولت وجود دارد و با توجه به انعطافناپذیری رقبا برای تشکیل دولت سیاسی، آماده خواهد بود از یک دولت غیر سیاسی متشکل از تمامی نیروها که به پیشنهاد و تضمین رییسجمهور و با هدف تغییر قانون انتخابات شکل خواهد گرفت، حمایت خارجی نماید.