چالش دنیای مجازی در پارلمان
بار دیگر داستان فضای مجازی به صحن مجلس آمد؛ آن‌هم درست یک روز بعد از آنکه دو نفر از نمایندگان از تصمیم شورای عالی فضای مجازی مبنی بر فیلتر تلگرام خبر دادند. فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی هم میهمان این جلسه غیرعلنی بود. او که روز شنبه در یادداشتی کانال‌های تلگرام را نوعی ترویج لمپنیسم در کشور دانست و نتیجه گرفت که «ادامه فعالیت تلگرام به صلاح نیست.» هر چند به اعتقاد فیروزآبادی، سد راه فیلتر تلگرام فقدان آلترناتیو است که باید ساخته شود. او با این نگاه دیروز به صحن مجلس رفت تا پاسخگوی سوالات نمایندگان باشد. نمایندگانی که می‌گویند بحث این جلسه صرفا فیلترینگ تلگرام نبوده است.
موضوع جلسه فیلتر تلگرام نبود
این را غلامعلی جعفرزاده نایب رییس فراکسیون مستقلین مجلس گفته است. به گفته جعفرزاده بحثی که عمدتا مطرح شد این بود که «آیا ما فضای مجازی را آزاد کردیم یا رها کردیم؟» او توضیح داد: «آنچه کارشناسان فضای مجازی سعی کردند به ما اثبات کنند این بود که ما رهاسازی کردیم و من فکر می‌کنم این بخش از حرف‌شان درست است، چراکه از نظر تعداد قوانین در فضای مجازی، امریکا بالغ بر 170 قانون دارد و ما پنج قانون داریم. ضمن اینکه مردم ما بعضا آسیب می‌بینند و مسائلی در حریم خصوصی آنها اتفاق می‌افتاد.»
او برای اثبات گفته‌هایش به بحث نمایندگان و کارشناسان فضای مجازی در مجلس اشاره کرد که وضعیت کشور استرالیا در بحث قوانین فضای مجازی را مورد بررسی قرار داده بودند. بر این اساس، در استرالیا پیش‌بینی شده اگر افراد در سنین مختلف بخواهند وارد این فضا شوند باید جریمه پرداخت کنند در حالی که به گفته جعفرزاده ما رها شده هستیم و قانونی نداریم.
این نماینده مجلس سپس نتیجه می‌گیرد که «فضای مجازی نمی‌تواند بدون محدودیت باشد بلکه برای برخی گروه‌های سنی و مجموعه‌ها باید محدودیت‌هایی قائل شویم» هر چند به گفته او «قطعا دسترسی آزاد به اطلاعات محدود نمی‌شود.» یکی از اعضای هیات‌رییسه مجلس هم درباره آنچه در این جلسه از سوی دبیر شورای عالی فضای مجازی مطرح شده، گفت: «آقای فیروزآبادی در این جلسه گزارشی از وضعیت فضای مجازی را به نمایندگان ارائه کرد. در مورد رنکینگ ایران که عدد خوبی ندارد هم موضوعاتی مطرح کرد به دلیل اینکه پلتفرم ایرانی متناسب با تحولات روز تولید نکرده‌ایم و در این زمینه دچار عقب‌ماندگی هستیم بنابراین لازم است پلتفرم‌های ایرانی بسازیم تا بتوانیم مرجع باشیم.» هر چند از گفته‌های وکیلی این‌طور بر می‌آید که برخلاف اظهارات جعفرزاده، صحبت‌هایی هم درباره فیلترینگ تلگرام مطرح شده است. براساس آنچه وکیلی گفت، بخشی از نمایندگان تاکید داشتند راه برخورد با این فضای رو به جلو اقدامات سلبی و انسدادی نیست و باید به صورت منطقی با آن برخورد شود. او درباره دیگر بحث‌هایی که در جلسه غیرعلنی مطرح شد، افزود: «نخستین انتظار نمایندگان این بود که در فضاهای مختلف به فهم یکسان برسیم. آنچه مهم است اینکه ما به لحاظ سخت‌افزاری نمی‌توانیم با تحولات فناوری مقابله کرده و کشور خود را از آن محروم کنیم. اما انتظاری که وجود دارد این است که نحوه دسترسی مردم به‌گونه‌یی باشد که به جای پلتفرم امریکایی از پلتفرم ایرانی استفاده کنیم.» وکیلی تاکید کرد که برای این کار نیازی به انسداد اطلاعات نیست؛ بلکه قوای مختلف باید بسیج شوند تا به یک پلتفرم ایرانی رسید که اعتمادآور هم باشد.
اقتصاد دنیای مجازی
محمدحسین قربانی دیگر نماینده‌یی بود که جزئیاتی را از جلسه غیرعلنی روز گذشته مجلس گزارش داد. به گفته این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، در جلسه دیروز درباره جایگاه، فرصت‌ها و چالش‌های فضای مجازی با دبیر شورای عالی فضای مجازی توضیحات مفصلی درخصوص فضای مجازی مطرح شد؛ با این پیش‌فرض که «تلگرام بخش کوچکی از فضای مجازی را به خود اختصاص داده است» و نباید کشور را از موقعیت‌های اقتصادی و سایر موقعیت‌هایی که برای تولید ثروت می‌شود از آنها استفاده کرد، محروم کنیم. او به بخشی از محتوای جلسه اشاره کرد که وکیلی و جعفرزاده هم هر چند کوتاه از آن سخن گفته بودند. آنجا که فضای مجازی می‌تواند منجر به رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال شود. قربانی در این رابطه گردش مالی اقتصاد جهانی از فضای مجازی را
مورد اشاره قرار داد که به گفته او 4 هزار میلیارد دلار است و در این بین، در امریکا 26درصد و در روسیه 2.4درصد از تولید ثروت به وسیله فضای مجازی انجام می‌شود. او گفت که «ما هم می‌توانیم برای مدیریت محیط‌زیست یا هوشمند‌سازی یا سایر اهدافی که برای تولید ثروت از آنها بهره گرفت، استفاده کنیم.»مسعود پزشکیان نایب رییس مجلس هم که یکی از 191 نماینده حاضر در این جلسه بود، با اشاره بر اینکه موضوع جلسه تلگرام نبوده، فیلتر این نرم‌افزار پیام‌رسان را بی‌فایده دانست و تاکید کرد: «ما باید در عین قبول کردن واقعیات روز دنیا، فضا را با فرهنگ‌سازی و محتواسازی طوری مهیا کنیم که از صدمات احتمالی جلوگیری شود؛ بنابراین نه تنها در این زمینه نباید درها را بست و منفعلانه عمل نکرد بلکه باید آگاهانه رفتار کرد.» ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی هم پس از پایان جلسه غیرعلنی روز گذشته مجلس «پدید آمدن تجارت الکترونیک»، «تعیین هویت در فضای مجازی»، «نحوه مالکیت فکری و نرم‌افزایی» و «آینده همکاری شورای عالی مجازی و مجلس شورای اسلامی» را از موضوعات مطرح در این جلسه عنوان کرد که مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
او درباره فیلترینگ تلگرام که چند روزی است مطرح شده گفت که «اگر شورای عالی فضای مجازی به این نظریه و مرحله برسد که مشکلات تلگرام ادامه دارد ممکن است در ماه‌های آتی در سال 97 این شبکه مجازی به‌طور موقت یا دایم فیلتر شود.» بحث بر سر محدود کردن فضای مجازی از آنجا گسترش یافت که در دی ماه امسال برخی کانال‌های تلگرامی با تحریک مردم، آنها را به تظاهرات غیرقانونی تشویق کردند. در آن زمان مسوولان تصمیم به فیلتر تلگرام گرفتند؛ اما چندی بعد اعلام شد این اقدام موقتی بوده و با عادی شدن شرایط، تلگرام رفع فیلتر خواهد شد. رفع فیلتری که صورت گرفت؛ اما به نظر هنوز فشارهایی برای دایمی کردن فیلتر این نرم‌افزار پیام‌رسان وجود دارد.
