تصمیمی برای فیلترینگ تلگرام گرفته نشده است
گروه دانش و فن | مرجان محمدی|
در حالی که چند صباحی است گمانه‌زنی‌هایی برای فیلتر شدن یا نشدن تلگرام از سوی برخی مسوولان صورت گرفته است و فیلتر شدن یا نشدن تلگرام در صدر اخبار قرار گرفته است، روز گذشته وزیر ارشاد از فیلتر نشدن این پیام‌رسان خارجی خبرداد و گفت هنوز تصمیمی برای فیلتر شدن تلگرام گرفته نشده است. این در حالی است که برخی نمایندگان مجلس و برخی مسوولان از فیلتر شدن تلگرام تا پایان فروردین ماه خبر داده بودند.
عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی روز گذشته در حاشیه جلسه هیات وزیران در جمع خبرنگاران به بیان توضیحاتی از جلسه اخیر پیام‌رسان‌های داخلی دارای بیش از یک میلیون عضو پرداخت و گفت: این جلسه از سوی مرکز ملی فضای مجازی برگزار و من به عنوان سخنران در این جلسه حضور داشتم.
وی با تاکید بر لزوم حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی افزود: در اینکه در حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی اتفاقاتی بیفتد که به توسعه آنها بینجامد، یک اجماع ملی وجود دارد. در این زمینه در شورای عالی فضای مجازی نیز این تحلیل مطرح شد که در مقطع فعلی، فضای مجازی شبیه انقلاب صنعتی یک دوره تمدنی جدیدی را آغاز کرده است و اگر بتوانیم در این دوره حضور فعال‌تری در فضای مجازی داشته باشیم، عملا نقش بیشتری در این دوره جدید تمدنی ایفا خواهیم کرد. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: فضای مجازی فضایی بسیار متنوع با حوزه‌های گوناگون زیرساختی و کارکردی است که یکی از آنها پیام رسانهای داخلی هستند.
صالحی تاکید کرد: اینکه به پیام رسانهای داخلی کمک شود تا بتوانیم در مقطع تمدنی فعلی، فضای داخلی را توسعه دهیم یک رویکرد جدی و قابل‌توجه در مجموعه نظام است. وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا درنهایت تلگرام فیلتر می‌شود یا خیر، اظهار کرد: برای این موضوع یک‌سری مراکز تصمیم‌گیری وجود دارد که درنهایت آنها تصمیمات لازم را اتخاد می‌کنند، برگزاری جلساتی نظیر جلسه شب گذشته بیشتر با نگاه پیگیری و حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی انجام می‌شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره اظهارات برخی از نمایندگان مبنی بر قطعی شدن فیلترینگ تلگرام، تصریح کرد: هنوز تصمیمی در این زمینه گرفته نشده است.
صالحی درباره وضعیت بررسی لایحه سازمان جامع رسانه‌یی نیز گفت: این لایحه مجددا در کمیسیون فرهنگی دولت مطرح و در اختیار افکار عمومی و اعضای رسانه و مطبوعات قرار گرفته است و قرار است که تا آخر فروردین در این زمینه به جمع‌بندی برسیم.
وی در پایان در پاسخ به پرسش دیگری درباره طرح اینترنت بدون فیلتر برای خبرنگاران گفت: این پیشنهاد در جلساتی که خبرنگاران با وزارتخانه‌های ارشاد و ارتباطات داشتند، مطرح و از سوی این دو وزارتخانه مورد استقبال قرار گرفت.
از سوی دیگر دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور بر همکاری و مشارکت تمامی آحاد مردم برای عبور از پیچ تمدنی و رسیدن به دوره جدید فضای مجازی در کشور تاکید کرد. سیدابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی و رییس مرکز ملی فضای مجازی کشور، در دیدار با فعالان فضای مجازی کشور اظهار کرد: نگاه مقام معظم رهبری و شورای عالی فضای مجازی کشور نگاه توسعه‌یی به فضای مجازی است و ما معتقدیم که در مرحله تحول تمدنی هستیم که بیشتر تکنولوژی محور است. وی گفت: ما در مرحله تاریخی هستیم که در آن قرار است روابط ملت‌ها و حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی به‌شدت تحت‌تاثیر قرار بگیرد و این درحالی است که بازیگران و نوع بازی در این صحنه متفاوت است، بنابراین باید آمادگی داشته باشیم تا در این دوره تاریخی سهمی داشته باشیم.
فیروزآبادی با اشاره به اینکه بعضی کشورها مانند چین و کره هوشیاری بیشتری داشتند و بازیگران اصلی فضای مجازی امریکا، اروپا، روسیه، چین و کره هستند، تاکید کرد: این بازیگران نقش اصلی در فضا‌سازی این حوزه در دنیا دارند و در واقع روابط بین‌الملل به صورت ترکیب سه عامل جغرافیا، اقتصاد و سیاست شکل گرفته است.
دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور افزود: مرزهای جغرافیایی ما در فضای مجازی پلتفرم‌ها هستند و باتوجه به تحولی که در اقتصاد دنیا با هوشمندسازی در پیش است، در حال حاضر ما کمی دچار عقب افتادگی هستیم که باید جبران کنیم.
وی با بیان اینکه یکی از این موارد پیام‌رسان‌هاست که پیش از این ما دراین حوزه سند حمایت از پیام رسانهای بومی را به تصویب شورا رساندیم، اعلام کرد: در این مصوبه تصمیم گرفته شده که از سکوهای خارجی پیام‌رسان به سکوهای داخلی کوچ کنیم البته به دلیل مشکلات اقتصادی کشور همچون نظام بانکی و نظام تامین مالی کار بسیار سنگینی است اما با وجود فشار روانی سنگینی که بر حکومت و دولت وارد خواهد کرد، باید در این عصر به این استقلال و خودکفایی دست یابیم. رییس مرکز ملی فضای مجازی کشور تصریح کرد: مردم ایران اگر بدانند چه دستاوردهایی در این استقلال نهفته است، حتما همراهی خواهند کرد و معتقدیم که بدون همکاری آنها این کوچ امکان‌پذیر نخواهد بود چراکه بازیگران اصلی فضای مجازی مردم هستند و دوران بازیگری فقط نخبگان، گروه‌های مرجع و سیاست‌گذاران پایان یافته است.
تلگرام به جای پول اطلاعات می‌گیرد
وی درباره نگرانی مردم برای مساله حریم خصوصی تاکید کرد: مقام معظم رهبری نیز در این خصوص تاکید داشتند و ما نیز پیش از این با قوه قضاییه تمهیداتی اتخاذ کردیم که مبتنی بر خواسته پیام‌رسان‌ها و فعالان فضای مجازی در این پیام‌رسان‌ها بوده که براساس آن مسوولان کانال‌ها در رابطه با مطالبی که در فضای مجازی پخش می‌کنند، مسوولیت مستقیم ندارند و مسوولیت آنها از زمانی شروع می‌شود که به آنها از طریق قضایی و قانونی اعلام شود. همچنین قرار شد با همکاری کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه در این خصوص تصمیماتی اتخاد شود. وی با اشاره به اینکه مرکز ملی فضای مجازی حامی کسب و کار و فین تک‌ها بوده و سعی دارد تا خلای قانونی موجود برای فعالیت بهتر و سهل‌تر آنها برداشته شود، گفت: این خلأ قانونی باعث شده که اقتصاد ایران رشد نکند و تا برای کپی رایت، فعالیت کسب و کارهای جدید و قانون تجارت که مربوط به سال ۱۳۸۲ است، تعیین تکلیف نشود، ما در این پیچ تمدنی بلاتکلیف خواهیم ماند.
فیروزآبادی افزود: در دوره جدید که از الکترونیکی گذر کرده و دوره فضای مجازی است، با انبساط بزرگ در حوزه اقتصاد و شکل‌ها و مدل‌های جدید کسب و کار و نیروها و بازیگران جدید اقتصادی روبه‌رو هستیم، بنابراین باید در این حوزه مقررات‌گذاری و نظم دهی کنیم. اینکه چند کمپانی بزرگ که اکثرا هم امریکایی هستند، برای دنیا تصمیم بگیرند و دولت‌ها و مردم را حذف کنند، مخالفیم و نمی‌توانیم شاهد این بی‌نظمی باشیم که رسانه‌یی شکل بگیرد و یک میلیون کانال در آن قرار گیرد که کوچک‌ترین مسوولیت‌پذیری که هویت مشخص است، نداشته باشد بنابراین ما باید خیلی سریع از سکوی ناپایدار خارج شویم.
وی تاکید کرد: در یک سال اخیر از اینکه فعالیت‌های فین‌تکی در داخل روی شبکه پیام‌رسان خارجی همچون تلگرام شکل بگیرد و خدمات بانکی و دولتی به آن متصل شوند، ممانعت کردیم و برای مدیریت اقتصاد کشور باید از شبکه‌یی که به‌دنبال تحول جدید در حوزه پولی است و قصد جایگزینی آن را با شبکه مالی ملی کشور دارد، خارج شویم.
همچنین عضو شورای عالی فضای مجازی معتقد است: تلگرام به جای پول اختیار مدیریت داده‌های کاربران را می‌گیرد. عضو شورای عالی فضای مجازی به فارس گفت: ممکن است اطلاعات شخصی کاربران برای خودشان مهم جلوه نکند اما اگر همین کاربر بداند که با سنجش ذائقه‌‌اش دیگران برای او تصمیم خواهند گرفت به اطلاعات خود حساس می‌شود.
وی در پاسخ به این سوال که برخی کاربران تلگرام می‌گویند اینکه اطلاعات‌شان در اختیار افراد خارجی قرار بگیرد برایشان اهمیتی ندارد از نگاه کلان مدیریتی کشور این موضوع دارای اشکال است، چرا؟ اظهار داشت: ممکن است اطلاعات شخصی کاربران برای خودشان مهم جلوه نکند اما اگر همین کاربر بداند که با سنجش ذائقه‌‌اش دیگران برای او تصمیم خواهند گرفت به اطلاعات خود حساس می‌شود.
جلیلی افزود: همچنان که چندی پیش مشترکان تلفن همراه متوجه شدند وقتی به منطقه جدیدی وارد می‌شوند پیامک تبلیغاتی مربوط به همان منطقه برایشان ارسال می‌شود و نسبت به این موضوع اعتراض کردند و خواستار حفظ حریم شخصی و صیانت از داده‌های خود شدند.
اطلاعات کاربران حفظ شود
عضو شورای عالی فضای مجازی ادامه داد: پیرو همین ضرورت نیز افراد بیگانه نباید بدانند سلیقه مجموعه اشخاص چیست و برایشان جامعه آنها نسخه بپیچد. وی تصریح کرد: شاید افراد عادی ابتدا به تحلیل داده‌های‌شان و یافتن سلیقه‌شان اهمیت ندهند اما در آینده که ببینند در فضای مجازی دنبال شده‌اند و دیگران می‌دانند که برای مثال دنبال چه کالایی با چه جنسی با چه قیمتی با چه رنگی یا علاقه‌مند به چه چیزهایی هستند، تلنگر می‌خورند. در دید کلان نیز با تحلیل رفتارهای افراد یک جامعه می‌توان نقطه ضعف آنها را شناسایی کرد و علیه آنها نسخه پیچید که در این صورت این ضرر متوجه یک نفر نیست و تمامی جامعه را متضرر می‌کند.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه یکی از ایراداتی به تلگرام گرفته می‌شود عدم تعهد به حفاظت از داده‌های مردم ایران است، اهمیت موضوع حفاظت از داده‌های شهروندان باید چگونه مردم روشن شود؟ گفت: متاسفانه اغلب اشکال این موضوع وقتی نمایان می‌شود که دیگر راه برگشت به عقب وجود ندارد.
جلیلی اظهار داشت: صاحبان تلگرام و کسانی که سرویس رایگان در اختیار کاربران قرار می‌دهند در ازای دریافت پول بابت ارائه سرویس، اختیار مدیریت داده‌های کاربران را برای خود می‌گیرند و در اغلب این نرم‌افزارها نیز گزینه دریافت حق دسترسی به داده و مدیریت اطلاعات را دارند که کاربر آن را به معنای پذیرش تیک می‌زند.
عضو شورای عالی فضای مجازی گفت: پس از آن نیز سرویس‌دهنده هرگز به کاربر اطلاع نمی‌دهد چه استفاده‌یی از اطلاعات آنها می‌کند که یکی از نمونه‌های این سوءاستفاد اخیرا در شبکه اجتماعی فیس‌بوک رخ داد و با اعتراض گسترده مردم مواجه شد. حال با اختلاف نظرهای پیش آمده بین برخی کاربران برای استفاده کردن یا نکردن تلگرام معاون فناوری رییس‌جمهور از ۶ پیام‌رسان داخلی خبر داده است که توسط استارتاپ‌ها طراحی شده‌اند و به مهر گفت: ارائه خدمات تماس صوتی و بانکی مزیت این پیام‌رسان‌ها نسبت به نمونه خارجی است. معاون علمی و فناوری رییس‌جمهور با اشاره به مزایای استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی نسبت به نمونه‌های خارجی تاکید کرد: پیام‌رسان‌های داخلی، توانمندی‌های خوبی دارند و علاوه بر این توانمندی‌ها، امکان ارائه خدماتی را دارند که شبکه‌های خارجی ندارند. وی افزود: برای مثال امکان ارائه خدمات بانکی و صوتی در سیستم پیام رسانهای داخلی وجود دارد و این درحالی است که در تلگرام و سایر پیام رسانه‌یی خارجی، این سرویس در ایران قابل استفاده نیست. به نظر می‌رسد فیلتر شدن یا نشدن تلگرام ظرف چند روز آینده باز هم در صدر اخبار قرار بگیرد و سرانجام این پیام‌رسان پرطرفدار خارجی مشخص شود.
