ورود رادیو به ایران

۱۳۹۷/۰۲/۰۴ - ۰۰:۱۳:۴۶
کد خبر: ۱۲۰۵۶۹
ورود رادیو به ایران

چهارم اردیبهشت 1319 ایستگاه رادیویی در ایران گشایش یافت و مردم برای نخستین‌‌بار صدا را از رادیو سراسری دریافت کردند.

یک سال پیش از حمله متفقین به ایران رادیوی ایران تاسیس شد و اداره آن به سازمانی که اداره کل انتشارات و تبلیغات نامیده شد، واگذار گردید. آنگاه در اراضی اطراف میدان مشق در قسمت غربی ساختمان بانک رهنی، خانه نوسازی را اجاره کردند و بدین‌ترتیب برای نخستین‌‌بار در ایران چنین تشکیلاتی برای اداره کردن فرستنده رادیویی دولتی تاسیس شد و کارمندان را هم از میان فرهنگیان شایسته و با ذوق انتخاب کردند و از وزارت فرهنگ یا سایر وزارتخانه‌ها به اداره کل «انتشارات و تبلیغات» منتقل کردند. آنگاه با توجه به سایر وظایف این اداره، اداراتی که نام برده می‌شوند تحت نظر «اداره کل انتشارات و تبلیغات» قرار گرفت.

قرار بود تاسیسات بیسیم در ایران با همکاری روس‌ها تکمیل شوند اما وقتی مهندسان روسی کار تاسیس بیسیم را نیمه تمام گذاشتند، رضاخان که نسبت به انگلیس‌ها هم بی‌اعتماد شده بود و علاقه زیادی به آلمان‌ها داشت، تصمیم گرفت اتمام آن را به مهندسان آلمانی بسپارد. شرکت تلفنکن آلمانی اجرای طرح را برعهده گرفت و بعد از دو سال کار در اردیبهشت ۱۳۱۸ نخستین ایستگاه رادیویی در تهران آماده و سرانجام ساعت ۴ بعدازظهر چهارم اردیبهشت ۱۳۱۹ با حضور محمدرضا ولیعهد وقت، احمد متین‌دفتری نخست‌وزیر و اعضای کابینه افتتاح شد. عیسی صدیق یکی از نویسندگان معاصر و سومین رییس دانشگاه تهران هم به عنوان نخستین رییس تشکیلات رادیو که آن زمان یک اتاق بیشتر نداشت، منصوب شد.  بعد از آن دستگاه‌های کوچک‌تر دیگری برای میدان توپخانه و میدان خراسان امروزی نیز خریداری و نصب شد و اداره رادیو سروسامانی گرفت. نخستین دکل موج بلند در کنار این ساختمان به ارتفاع ۱۲۰متر و با قدرت ۲۰کیلووات نصب شد که هنوز هم پایه آن دیده می‌شود.   طوسی‌حائری، نخستین گوینده زن رادیو بود. او فرزند آیت‌الله مازندرانی و نوه شیخ عبدالله حائری‌مازندرانی بود.  ملک‌الشعرای بهار یکی از اساتیدی بود که از داوطلبان گویندگی تست معلومات عمومی، فن بیان و شعر می‌گرفت.

 رادیو آن زمان وسیله‌یی عمومی نبود و استفاده از آن نیاز به مصوبه‌یی از سوی دولت داشت. بنابراین هیات وزیران ۲مهر ۱۳2۳ استفاده از رادیو را تصویب و مقرراتی وضع کرد که طبق آن برای نصب آنتن و استفاده از رادیو مجوز وزارت پست و تلگراف و تلفن لازم بود. بعد از آن رادیو نقشی مهم در تحولات سیاسی و اجتماعی ایران بازی کرد.