تدوین مدل جدید برای فعالیت صرافی‌ها

دلار رسمی 4209 تومان تعیین شد

گروه بانک و بیمه  محسن شمشیری

روز پنج‌شنبه 3خرداد 97 به دنبال افزایش نرخ اونس جهانی طلا به 1306دلار و نرخ رسمی دلار به 4209تومان قیمت سکه و طلا نیز افزایش یافت و پیش‌بینی می‌شود که روند رشد قیمت طلا و سکه در روز شنبه 5 خرداد نیز ادامه یابد. بر این اساس نرخ هر گرم طلای ۱۸عیار با ۷۴۰تومان افزایش به ۱۸۸هزار و ۶۴۰ تومان رسید.

به گزارش «تعادل» قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید ثابت ماند و ۲میلیون و ۲۵هزار تومان تعیین شد. قیمت هر قطعه سکه طرح قدیم رشدی ۲۳هزار تومانی را تجربه کرد و یک میلیون و ۹۵۰هزار تومان داد و ستد شد. هر قطعه نیم سکه بهار آزادی با ۳هزار تومان رشد نسبت به روز چهارشنبه یک میلیون و ۳هزار تومان و هر قطعه ربع بهار آزادی نیز با ۵ هزار تومان کاهش در مدت مشابه ۵۷۳ هزار تومان معامله شد. از سوی دیگر هر قطعه سکه گرمی با ۲هزار تومان کاهش ۳۵۵هزار تومان معامله شد.

در بازار ارز نیز بانک مرکزی به روند رشد نرخ رسمی دلار ادامه داد و قیمت هر دلار امریکا با یک تومان افزایش 4209تومان در روز پنج‌شنبه اعلام شد. افزون بر این هر یورو با ۲۱تومان افت ۴هزار و ۹۲۵تومان و هر پوند نیز با ۱۹تومان کاهش به قیمت ۵ هزار و ۶۲۳ تومان ارزش‌گذاری شد.

کارشناسان معتقدند که سیاست بانک مرکزی، افزایش تدریجی و آرام نرخ رسمی دلار است تا به تدریج فاصله نرخ حاشیه بازار با نرخ رسمی را کاهش داده و از این طریق به تدریج صرافی‌ها از طریق بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های ستاد تنظیم بازار ارز و بانک مرکزی وارد بازار شوند و بخشی از فعالیت‌های صرافی‌ها از سر گرفته شود. این کارشناسان می‌گویند که به دنبال سیاست‌های کنترل بازار ارز در دو ماه اخیر اکنون شاهد کاهش نرخ ارز در حاشیه بازار هستیم و در روزهای اخیر دلار در حاشیه بازار به 6100 تا 6300 تومان رسیده است.

سیاست‌های اروپا برای ادامه همکاری بانک‌های اروپا با بانک‌های ایران، برقراری سوییفت، خط اعتباری و ارتباط بانک‌های اروپا به صورت مستقیم با بانک مرکزی و بانک‌های ایران و تمایل برخی از بانک‌ها برای همکاری با ایران شرایط متفاوتی را در بازار ارز نسبت به دوره تحریم‌های سال‌های 92- 1389 ایجاد کرده که باعث کاهش فشار بر نرخ‌های ارز شده و درحال حاضر بازار ارز با ثبات نسبی در نرخ‌های رسمی و غیررسمی همراه است و البته باید منتظر بود و دید که بعد از برقراری تحریم‌های ارزی و طلا، بازار ارز و طلا در ایران با چه تحولاتی مواجه خواهد شد.

 مدل جدید بانک مرکزی برای صرافی‌ها

در این رابطه یک مقام مسوول بانک مرکزی از اعلام سازوکار جدید برای صرافی‌ها توسط بانک مرکزی در روزهای آتی خبر داده است. وی در گفت‌وگو با مهر گفته است: بانک مرکزی مدل جدیدی برای ادامه کار صرافی‌ها تدوین کرده که در روزهای پیش رو ابلاغ خواهد شد و بر این اساس سازوکار جدیدی برای صرافی‌ها در راه است و البته دولت و رییس کل بانک مرکزی هم بر این باورند که صرافان و خدمتی که ارائه می‌دهند، مکمل کاری است که در نظام بانکی کشور انجام می‌شود و صرافی‌ها از دیدگاه بانک مرکزی از جایگاه خاصی برخوردار هستند.

به گفته این مقام مسوول در بانک مرکزی، مدل کاری که صرافی‌ها در فضای موجود بعد از اعلام دولت مبنی بر یکسان‌سازی نرخ ارز خواهند داشت، تبیین شده و نظر صرافان هم در آن اخذ شده است.

به گزارش «تعادل» اگرچه هنوز محورها و سازوکار همکاری جدید صرافی‌ها با بانک مرکزی و شبکه بانکی و بازار ارز مشخص نیست اما با توجه به دستورالعمل روزهای اخیر بانک مرکزی در مورد مراجعه واردکنندگان به صرافی‌های مجاز حاضر در سامانه نیما برای تامین ارز مورد نیاز از طریق صرافی‌ها می‌توان پیش‌بینی کرد که سازوکار مدل جدید بانک مرکزی، سخت‌گیری‌ها و کنترل شدید خرید و فروش ارز در صرافی‌ها و قاچاق اعلام کردن خرید و فروش ارز،  فضای کنترل شدید صرافی‌ها را به تدریج کاهش داده و صرافی‌ها به تدریج با آزادی عمل بیشتری نسبت به 40روز اول اجرای سیاست‌های جدید مواجه خواهند شد و خرید و فروش و تامین نیازهای خرد مردم، واردکنندگان و صادرکنندگان به صرافی‌ها منتقل خواهد شد و همانطور که بانک مرکزی اعلام کرد، صرافی‌ها مکمل بانک‌ها هستند و نارسایی‌های موجود را به تدریج برطرف خواهند کرد و به تدریج به فضای سنتی فعالیت ارزی صرافی‌ها هدایت می‌شوند.

 پیشنهاد ارز مبنای صندوق توسعه ملی

 از سوی دیگر به دنبال اعلام جایگزینی یورو به جای دلار در گزارشگری ارزی کشور علی صالح‌آبادی، مدیرعامل بانک توسعه صادرات پیشنهاد داد که صندوق توسعه ملی در قراردادهای خود با بانک‌ها به جای دلار از یورو استفاده کند.

وی گفت: دلار تنها یک نام در گزارشگری بود زیرا به دلیل وجود تحریم‌های اولیه امریکا با دلار نمی‌توانستیم کار کنیم؛ لذا دلیلی وجود ندارد تا دلار را مبنای مبادلات خود قرار دهیم. در تمامی اقتصاد کشور باید مفهومی به نام دلار کنار گذاشته شود و با یورو که واقعیت اقتصادی است، کار کنیم. زیرا درحال حاضر ذخایر ارزی کشور، ذخایر ارزی بانک‌ها و سپرده‌گذاری بانک‌های ایرانی در بانک‌های خارجی همچنین تمامی نقل و انتقالات مالی کشور بر مبنای یورو است. وقتی که یورو نقشی اساسی در مبادلات اقتصادی ایران دارد، دلیلی ندارد که دلار را مبنای مبادلات خود قرار دهیم.

وی با اشاره به قراردادهای صندوق توسعه ملی با بانک‌ها گفت: در این قراردادها پرداخت بر مبنای یورو است اما قرارداد بر مبنای دلار است و از آنجا که بانک‌ها دسترسی به بازارهای مالی با دلار را ندارند، نمی‌توانند ریسک نوسانات را پوشش دهند؛ درحالی که دریافت و پرداخت به یورو انجام می‌شود. بر این اساس در قراردادهای صندوق توسعه ملی مبنا بر استفاده از دلار قرار می‌گیرد زیرا در تمامی بخش‌های اقتصاد کشور لازم است مبنای گزارشگری براساس یورو قرار بگیرد.

 یوآن در حال سبقت از دلار

 از سوی دیگر به دنبال تلاش برخی کشورها برای جایگزین کردن ارزهای دیگر به جای دلار در معاملات و ذخیره ارزی و اثر سیاست‌های امریکا بر تجارت جهانی، ارزش دلار در برابر برخی ارزها در ماه‌های اخیر کاهش یافته و ارزهای دیگری را برای معاملات تجاری به جای دلار انتخاب کرده‌اند. کارشناسان می‌گویند که باید سهم کشورهایی مانند چین، ژاپن و اروپا در معاملات ارزی افزایش یابد و قراردادهای تامین مواد اولیه و کالا با ارزهای یوآن، یورو و ین و... بسته شود.

اگرچه نخستین گام‌ها برای بین‌المللی کردن یوآن تقریبا یک دهه پیش برداشته شد که پکن مجوز استفاده از یوآن در تجارت و سرمایه‌گذاری را داد اما در ماه‌های اخیر موضوع جایگزینی یوآن، یورو، ین، روبل و سایر ارزها در معاملات بورس‌های معتبر جهان بیش از گذشته در دستور کار قرار گرفته و جدی‌تر از گذشته اهمیت یافته است. در سال ۲۰۱۶میلادی یوآن در کنار دلار امریکا، ین، یورو و پوند به عنوان یک ارز مکمل در ذخایر ارزی کشورها از سوی صندوق بین‌المللی پول اعلام شد. همچنین در اوایل سال جاری میلادی چین، بزرگ‌ترین وارد‌کننده نفت خام جهان قراردادهای نفتی بر پایه یوآن را راه‌اندازی کرد که منجر به جذب تقریبا ۲۷میلیارد یوآن معادل ۴میلیارد دلار در نخستین جلسه معاملاتی آن شد. این قرارداد از سوی سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی مورد توجه قرار گرفت.

 در این رابطه، مدیر اجرایی بورس فلزات لندن گفته است که انتظار می‌رود در آینده نزدیک قراردادهای آتی فلزات به یوآن واحد پول چین راه‌اندازی شود. وی مطمئن است که قراردادهای آتی بر پایه یوآن محقق می‌شود و پول چین درحال استفاده روزافزون در فاینانس جهانی است.