سران اتحادیه اروپا در تلاش برای حل بحران مهاجرت
گروه جهان| طلا تسلیمی|
رهبران اتحادیه اروپا یکشنبه در تلاش برای حل اختلافاتشان بر سر مساله مهاجرت در بروکسل گردهم آمدند. این نشست فوری غیررسمی «شاهرگ حیاتی» آنگلا مرکل صدراعظم آلمان محسوب میشود چراکه مهاجرت که سالها موضوع اصلی اختلافها در اتحادیه اروپا بوده اخیرا به تهدیدی جدی برای مرکل و دولت ائتلافی او تبدیل شده است؛ حزب دموکرات مسیحی مرکل و خواهر محافظهکار آن در باواریا یعنی حزب سوسیال مسیحی درگیر مناقشات درباره سیاستهای مهاجرتی هستند. مهاجرت همچنین به فوتبالی سیاسی بین آلمان و ایتالیا تبدیل شده و درگیریهای لفظی مرکل با جوزپه کونته، نخستوزیر این کشور را در پی داشته است.
به گزارش رویترز، اگرچه ورود مهاجران به اتحادیه اروپا از طریق دریای مدیترانه در قیاس با سال 2015 به شدت کاهش یافته اما همچنان نظرسنجیها نشان میدهد که این مساله در صدر نگرانیهای شهروندان اتحادیه اروپا قرار دارد. رهبران اتحادیه نیز در واکنش به فشار شدید رایدهندگان، درگیریهای تلخی را بر سر چگونگی تقسیم بار پناهجویان در بلوک اروپایی پشت سر گذاشتهاند. اما حاصل نشدن توافق سبب شده هر یک از رهبران اروپایی سیاستهای محافظهکارانه و محدودکنندهتری را در کشور خود به اجرا بگذارند که به ورود افراد کمتر به این کشورها منجر شده است. این کشورها حتی برای کشورهای آفریقای شمالی و خاورمیانه کمک هزینههای مالی در نظر گرفتهاند تا این کشورها از سرازیر شدن سیل مهاجران به سمت اروپا ممانعت کنند. این مساله همچنین بر انتخابات در اتحادیه اروپا از ایتالیا گرفته تا مجارستان تاثیر گذاشته و به نظر میرسد، رایدهندگان نامزدهای سرسخت در زمینه مهاجرت را ترجیح میدهند.
امانوئل ماکرون، رییسجمهوری فرانسه روز شنبه اعلام کرد با وضع تحریمهای مالی علیه آن دسته از کشورهای عضو اتحادیه اروپایی که مهاجران را نمیپذیرند، موافق است. ماکرون گفت:«نمیتوانیم کشورهایی را داشته باشیم که از منافع حضور در اتحادیه اروپا سود برده و هنگام روبهرو شدن با مساله مهاجران منافع شخصی خود را دنبال میکنند.»
بحران برای مرکل
در میان رهبران اروپایی مرکل بیش از دیگران تحت فشار است به این دلیل که متحدان محافظهکار او از حزب اتحاد سوسیال مسیحی تهدید کردهاند همه پناهجویان را که پیشتر در دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا، اسامی خود را به ثبت رساندهاند به داخل مرزهای آلمان راه نخواهند داد مگر اینکه بلوک اروپایی بر سر توزیع عادلانه سهم کشورها در پذیرش پناهجویان به توافق برسد. هورست زهوفر، وزیر کشور آلمان و رییس اتحادیه سوسیال مسیحی در گفتوگو با روزنامهیی داخلی گفته، قصد ندارد از سیاستهای سختگیرانه در برخورد با پناهجویان عقبنشینی کند. مرکل که در پی سیاستهای مداراجویانه در قبال پناهجویان با انتقادهای زیادی مواجه است با طرح زهوفر به شدت مخالفت کرده و معتقد است برای حل مساله پناهجویان باید به راهکاری در سطح اتحادیه اروپا دست یافت. اختلافات دو حزب دولت ائتلافی آلمان به اندازهیی شدید است که برخی ناظران دوام آن را زیر سوال بردهاند و درباره خطر فروپاشی دولت ائتلافی ابراز نگرانی کردهاند.
مرکل در مواجهه با فشارهای وارده از سوی سوسیال دموکراتها دیگر کشورهای اتحادیه اروپا ازجمله ایتالیا را تحت فشار قرار داده و اقدامات بیشتر آنها در زمینه مهاجرت را خواستار شده است تا مانع از ورود افراد بیشتر به آلمان شود و بتواند اتحاد سوسیال مسیحی را قانع کند، طرح اخراج مهاجران از مرزها را به اجرا نگذارند. اختلافات بین برلین و رم تا جایی پیش رفت که جوزپه کونته، نخستوزیر ایتالیا قصد داشت از حضور در نشست خودداری کند و تنها زمانی حاضر به سفر به بروکسل شد که مرکل نتایج از پیش تعیین شده نشست را به کلی نادیده گرفت. کونته از پیشنهاد نشست خشنود نبود و گفته بود در این نشست فوریت ورود مهاجران به ایتالیا در دستورکار پیشنهادی مرکل نادیده گرفته شده است. یکی از دیگر موارد مناقشه دو کشور پیشنهاد برلین مبنی بر بازگرداندن پناهجویان به نخستین مقصد ورود مهاجران ازجمله ایتالیاست که رم به شدت با این پیشنهاد مخالف است چراکه مجبور میشود، مدیریت مهاجران بیشتری را برعهده بگیرد. ایتالیا یکی از مقاصد اصلی مهاجرانی است که از شمال آفریقا وارد اروپا میشوند و از سال 2014 تاکنون بیش از
546 هزار مهاجر وارد سواحل این کشور شدهاند.
نگرانی سازمانهای مدافع حقوق بشر
ژان کلود یونکر، رییس کمیسیون اروپا چهارشنبه گذشته گفت هدف از برگزاری نشست غیررسمی در بروکسل همکاری با گروهی از سران کشورهای عضو(بهویژه مرکل) است که میخواهند پیش از نشست آتی شورای اروپا(28و 29ژوئن) برای مساله مهاجرت راهحلی بیابند. این نشست از سوی کشورهای عضو گروه ویزگراد شامل مجارستان، لهستان، جمهوری چک و اسلواکی تحریم شد؛ کشورهای مزبور 21ژوئن اجلاسی برگزار و بر مواضع سختگیرانه درباره سیاستهای مهاجرتی تاکید کردند و گفتند در برابر تلاشها برای توزیع مجدد سهمیه مهاجرت مقاومت میکنند.
احتمال سختگیری اتحادیه اروپا در برابر مهاجران، انتقاد گروههای مدافع حقوق بشر را برانگیخته است. این گروهها از تبدیل شدن اتحادیه به «دژی» در برابر افرادی با امتیازات اجتماعی کمتر انتقاد دارند. فیلیپو گراندی، کمیسر امور پناهندگان سازمان ملل گفته با وجود اینکه اوج بحران مهاجرت سال 2015 بود اما بحران آن در سطح سیاسی و در تمایل به اقدامات محدودکننده و رویکردهای یکجانبه کشورهای اروپایی همچنان قابل مشاهده است. ورود بیش از یک میلیون بیخانمان و پناهجو عمدتا از کشورهای سوریه و عراق به اتحادیه اروپا در سال 2015 کاستیها را در ظرفیت پذیرش و قوانین مهاجرتی آشکار کرد و به تنشها میان کشورهای بلوک و احزاب مخالف مهاجران دامن زد.
گراندی از کشورهای اتحادیه خواست بر اختلافات فائق آیند و به جای توجه به این مساله به عنوان ابزاری برای پیروزی در انتخابات در راستای کمک به افراد نیازمند بکوشند. آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد پیشبینی کرده، امسال حدود 800 هزار پناهجو و مهاجر از طریق دریا وارد اتحادیه اروپا شوند.
این درحالی است که کشتی پناهجویانی که اخیرا ایتالیا از پهلو گرفتن آن در بنادر این کشور ممانعت کرده همچنان در دریا سرگردان است. ایتالیا از مالت خواسته بود که اجازه دهد کشتی در سواحل مالت لنگر بیندازد، ۲۲۶پناهجوی آن را بپذیرد و خدمه کشتی را دستگیر کند. اما جوزف موسکات، نخستوزیر مالت گفته ایتالیا حق ندارد از مالت بخواهد این کشتی سرگردان را در بنادرش بپذیرد.