تهران شهر مدرسه‌های فرسوده
بهمن سال گذشته بود که داریوش ورناصری، مدیرکل وقت نوسازی مدارس استان تهران اعلام کرد، در یک برنامه‌ریزی ۱۰ساله یعنی تا سال ۱۴۰۵، تعداد ۱۴۰۰مدرسه فرسوده از چرخه فضاهای آموزشی حذف می‌شوند حالا 6 ماه از این اظهارنظر می‌گذرد و نه تنها مسوولان بر سر عدد دقیق مدارس فرسوده در تهران به توافق نرسیده‌اند بلکه معتقدند با روند کنونی تخصیص اعتبارات بیش از ۱۵ سال زمان نیاز است تا مدارس فرسوده استان تخریب و نوسازی شوند. سال گذشته مدیرکل وقت نوسازی مدارس استان تهران، تعداد مدارس فرسوده را 1400 ساختمان دانست اما روز گذشته مدیرکل آموزش و پرورش استان تهران اعلام کرد که تهران با داشتن ۲۶۴ مدرسه با قدمت ۶۰ سال، بیشترین مدارس فرسوده را در کل کشور دارد با این حال فارغ از تعداد مدارس فرسوده، آنچه مهم است، توجه به این نکته است که کهنگی تیشه به ریشه برخی مدارس زده و معلوم نیست تا چه زمانی توان ایستادگی داشته باشند. ساختمان‌هایی که سال‌هاست مانند یک بمب ساعتی شمارش معکوس‌شان شروع شده، سایه‌یی از تهدید بر سر دانش‌آموزان کشیده‌اند و اگر به‌موقع به دادشان رسیده نشود، تراژدی آفرین می‌شوند اما تاکنون فقط 30درصد از مدارس نیازمند مقاوم‌سازی، دستی به سرشان کشیده شده و مابقی معلوم نیست چه سرنوشتی خواهند داشت.
تهران چشم انتظار خیرین
اگرچه همواره تصور بر این است که تهران در مقایسه با سایر استان‌ها وضعیت بهترین در زمینه امکانات آموزشی دارد اما عباسعلی باقری مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران معتقد است، شهر تهران به لحاظ سرانه و متراژ و مقاومت مدارس جزو فقیرترین استان‌هاست و بیشترین مدارس فرسوده کشور در شهر تهران قرار دارند قدمت برخی مدارس مانند رهنما و البرز به 100 یا 80 سال می‌رسد. عباسعلی باقری درباره جزییات این موضوع گفت: «264 مدرسه با قدمت بالای 60 سال در شهر تهران داریم و مدارس آسیب پذیرند. در سال‌های اخیر توفانی رخ داد و سقف برخی مدارس کنده شد یا آسیب دید و این مدارس در برابر زلزله طاقت نمی‌آورند.»
به گفته او از 2500 مدرسه دولتی شهر تهران سالانه 10 مدرسه به جمع فرسوده‌ها اضافه می‌شوند اما در مقابل هر سال فقط سه یا چهار مدرسه جدید ساخته می‌شود که با این روال نمی‌توان با مدارس فرسوده مقابله کرد. از طرف دیگر روز گذشته علی شهری مدیرکل نوسازی مدارس استان تهران هم وضعیت مدارس استان را نامطلوب دانسته و اعلام کرد بر خلاف اقداماتی که تاکنون برای حل معضل مدارس فرسوده انجام شده اما هنوز هم وضعیت مطلوب نیست. شهری بیان کرد: «وضعیت مطلوبی از حیث فضای آموزشی در تهران نداریم که توجه دولت و خیرین را می‌طلبد. در امر بازسازی مدارس فرسوده و مستحکم‌سازی کار بی‌نظیری در چند سال اخیر انجام شده است. در استان تهران قریب به نیمی از کلاس‌های تخریبی، بازسازی و حدود ۳۰درصد مدارس نیازمند مقاوم‌سازی، مقاوم شده‌اند اما هنوز تعداد قابل‌توجهی از مدارس نیازمند مقاوم‌سازی هستند.»
او افزود: «نکته مهمی که باید به آن توجه کرد این است که با این روند تخصیص اعتبارات، امر بازسازی مدارس فرسوده بیش از ۱۵ سال به طول می‌انجامد که امیدواریم با کمک خیرین تسریع یابد. خیرین استان تهران 5درصد کل خیرین مدرسه ساز را شامل می‌شوند با این حال ۱۶درصد تعهدات و ۱۴درصد کمک‌های تحقق یافته را در تهران داشتیم. بیش از ۱۲۰۰ میلیارد تومان تعهدات خیرین تهران بوده که ۵۸۲ میلیارد تومان آن محقق شده است.»
پایتخت بی‌نیاز از فضای آموزشی نیست
وضعیت فرسودگی مدارس استان تهران در حالی است که امیرنعمت بنی‌آدم، رییس هیات‌مدیره مجمع خیرین مدرسه ساز شهر تهران معتقد است در اذهان مردم، تهران بی‌نیاز از فضاهای آموزشی است. او بیان کرد: «برخلاف این تصور نادرست باید گفت تهران جزو سه استان محروم یعنی تهران، سیستان و بلوچستان و البرز در زمینه فضای آموزشی است. در تهران حدود ۶ هزار مدرسه وجود دارد اما این تعداد مدرسه، نیاز تهران به مدرسه را رفع نمی‌کند و نیاز به مدارس بیشتری است.» بنی‌آدم با بیان اینکه ۲۵درصد فضاهای آموزشی کشور فرسوده است، گفت: اگر به مدارس رسیدگی نشود برای دولت، نوسازی مدارس و خیرین معضل‌های جدیدی را به وجود می‌آورد.
وی افزود: برای بازسازی مدارس فرسوده به ۴۰ هزار میلیارد تومان نیاز است و بودجه دولت برای بازسازی و احداث فضای آموزشی کفایت نمی‌کند.
رییس هیات‌مدیره مجمع خیرین مدرسه‌ساز شهر تهران با بیان اینکه برخی مدارس را که بازدید می‌کنیم از وضعیت نابسامان آنها پشت‌مان می‌لرزد، گفت: ۸۰۰ مدرسه تهران نیازمند بازسازی و مقاوم‌سازی هستند. مدارس فرسوده در تمام مناطق هستد که بیشتر در مناطق ۹، ۱۰، ۱۱ و ۱۲ دیده می‌شود.
بنی‌آدم به تعهدات خیرین مدرسه‌ساز در کشور اشاره کرد و گفت: در حال حاضر تعهد خیرین مدرسه‌ساز به یک هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان رسیده است.
نگاهی به بودجه
هشدارها درباره وضعیت ناامن مدارس فرسوده در حالی است که در تدوین لایحه بودجه سال 97، باز هم فرسودگی مدارس آنطور که باید به چشم نیامد. بودجه وزارت آموزش و پرورش برای سال 97، 35هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شد که این میان اعتبارات مربوط به «تخریب و بازسازی» و «مقاوم‌سازی» مدارس فرسوده و بدون استحکام از ۵۸۵میلیارد تومان در سال 96 به ۳۷۶ میلیارد تومان رسیده و اعتبارات مربوط به تکمیل فضاهای آموزشی نیمه تمام هم از 5/۲۱۸ میلیارد تومان به ۱۴۲میلیارد تومان رسیده است، یعنی در مجموع، اعتبارات این بخش نسبت به سال قبل، ۳۵درصد کاهش یافته است و به این ترتیب کمبود بودجه برای رسیدگی به وضعیت مدارس نا امن، به جای آنکه حل شود، بدتر شد.
