قنات‌ها هم ازدواج می‌کنند!

یکی از آیین‌های قدیمی و عجیب مردم ایران‌زمین در رابطه با تامین آب مورد نیازشان از طریق قنوات، برگزاری مراسم ازدواج برای این سازه‌های آبی تاریخی بوده، به‌طوری که برخی معتقد بودند که از این طریق می‌توان مشکل کاهش آبدهی قنات را برطرف کرد.

 قنات به عنوان یکی از سازه‌های قدیمی و دست‌ساز بشر که تمام یا بخشی از آب بسیاری از مناطق کم آب کشورمان تامین می‌کند، از ارزش بسیار بالا و جایگاه خاصی برخوردار است. هر چند جایگاه کنونی این شریان‌های زنده و حیات‌بخش به دنبال برداشت‌های بی‌رویه و خشکسالی‌ها رو به نابودی گذاشته و دیگر همچون گذشته نیست ولی هنوز هم این سازه‌های آبی از جاذبه‌های بی‌شماری برخوردار هستند.

یکی از جاذبه‌های این سازه جاذبه‌های فرهنگی آنهاست که شامل مراسم‌ نمادین و مرسوم در بین مردم ایران زمین در گذشته بوده و اکنون نیز با احیا و برگزاری چنین مراسم‌هایی به دلیل خاص بودن، می‌توان نه تنها از فراموشی‌ آنها جلوگیری کرد بلکه می‌تواند به عنوان راهکاری موثر در جذب گردشگران داخلی و خارجی موجب رونق صنعت گردشگری کشورمان شود.

علی‌اصغر سمساریزدی، مشاور ارشد مرکز بین‌المللی قنات و سازه‌های تاریخی آبی یکی از این آیین‌ها و سنت‌های قدیمی را ‌مراسم «ازدواج قنات» ذکر و در این باره به ایسنا می‌گوید: این مراسم که در گذشته‌های نه چندان دور در برخی نقاط کشور انجام می‌شده، اکنون به دست فراموشی رفته است.

او اضافه می‌کند: برخی مردم در جوامع گذشته معتقد بودند که اگر آبدهی قناتی به دلیل خشکسالی یا هر دلیل دیگری کاهش پیدا می‌کرد، مشکل با انجام مراسم ازدواج آن قنات برطرف می‌شده است. این پژوهشگر یزدی در مورد نحوه برگزاری این مراسم نیز بیان می‌کند: برای برگزاری مراسم ازدواج قنات، زنی که اصیل همان روستا و بیوه بوده را در مراسمی شبیه ازدواج‌های کنونی به عقد قنات در می‌آوردند و این زن تا پایان عمرش همسر قنات محسوب می‌شد.