اجرای مرحله نخست کودتا علیه دولت مصدق

بیست و چهارم مرداد 1332، نخستین بخش از کودتای برنامه‌ریزی شده امریکا و انگلیس در ایران با دستگیری شبانه تعدادی از وزیران کابینه محمد مصدق به مرحله اجرا درآمد.

دو روز بعد از اینکه شاه بطور محرمانه فرمان برکناری مصدق و نخست‌وزیری فضل‌الله زاهدی را در رامسر امضا کرد، در روز ۲۴ مرداد، سرهنگ نعمت الله نصیری فرمانده گارد شاهنشاهی، ابتدا فرمان نخست‌وزیری فضل‌الله زاهدی را در مخفیگاه این سناتور فراری به او ابلاغ کرد. در همین روز به نخست‌وزیر خبر رسید که شاه در تدارک کودتایی علیه اوست.

همزمان، نصیری و زاهدی هم پیش‌بینی می‌کردند که برکناری مصدق به آسانی رخ نخواهد داد. به همین دلیل در روز ۲۴ مرداد، پیش از آنکه فرمان برکناری مصدق به او ابلاغ شود، افسران هوادار شاه وارد عمل شدند.

در روز ۲۴ مرداد کودتاچیان نخست به خانه دکتر فاطمی، وزیر امور خارجه مصدق، حمله کردند و او را دستگیر کردند. سپس سراغ سرتیپ ریاحی، رییس ستاد ارتش رفتند. بعد از تیراندازی با تنها نگهبان خانه سرتیپ ریاحی، به درون ساختمان محل سکونت او ریختند و مهندس زیرک‌زاده، رهبر حزب ایران و مهندس حق‌شناس، وزیر راه را که با ریاحی در یک ساختمان زندگی می‌کردند، دستگیر کردند. سرتیپ ریاحی یک ساعت زودتر به دستور مصدق به ستاد ارتش رفته بود. قرار بود که گارد شاهنشاهی مراکز مهم شهر مانند ستاد ارتش، وزارت جنگ، ایستگاه رادیو و وزارتخانه‌ها را تصرف کنند و در مخابرات تمام خطوط ارتباطی با خارج را قطع کنند و همچنین تلفنخانه بازار را اشغال کنند.

بعد از این اقدامات و روز پرتنش، افسران هواداران شاه یا آنطور که کوروش زعیم می‌گوید «کودتاچیان»، آماده شدند تا فرمان برکناری نخست وزیر را به او ابلاغ کنند. در این زمان، مصدق دفتر کارش را به خانه‌اش در خیابان کاخ منتقل کرده بود و سرهنگ نصیری باید در این محل فرمان را به نخست وزیر ابلاغ می‌کرد. این دستور آخر شب بیست و چهارم مرداد به مصدق ابلاغ شد اما در این مرحله با آمادگی همراهان مصدق و بازداشت دستگیری نصیری، کودتا در مرحله نخست با شکست رو به رو شد.