درگذشت آیتالله طالقانی
نوزدهم شهریور 1358، آیتالله سید محمود طالقانی نخستین امام جمعه تهران پس از انقلاب درگذشت. امام خمینی (ره) به مناسبت درگذشت این روحانی مبارز در پیامی فرمود: «...او شخصیتی بود که از حبسی به حبسی و از رنجی به رنج دیگر در رفت و آمد بود و هیچگاه در بهار بزرگ خود سستی و سردی نداشت...او برای اسلام به منزله حضرت ابوذر بود و زبان گویای او چون شمشیر مالک اشتر برنده بود.»
طالقانی متولد 1289 در طالقان، از طرفداران دکتر مصدق و از اعضای جبهه ملی بود و در دوران پس از کودتای ۲۸ مرداد به فعالیت در نهضت مقاومت ملی پرداخت. وی در سال ۱۳۳۹ جزو هیئت موسس جبهه ملی دوم بود و در کنگره ۱۳۴۱ جبهه ملی از سوی شرکت کنندگان در کنگره به عضویت در شورای مرکزی انتخاب شد. او همچنین در سال ۱۳۴۰ به اتفاق مهندس بازرگان و دکتر سحابی نهضت آزادی ایران را بنا نهاد و تا پایان عمر عضو این مجموعه بود.
او در دورههای مختلف و شرایط گوناگون نظیر رویداد کشف حجاب و نهضت ملی شدن نفت، نهضت مقاومت ملی، کودتای ۲۸ مرداد، وقایع ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ به مخالفت آشکار با رویکردهای جاری حکومت پهلوی پرداخت و همچنین بارها به دلایل مختلف نظیر پناه دادن سید مجتبی نواب صفوی که در آن زمان فراری محسوب میشد یا ارایه آموزشهای مذهبی و مبارزاتی و انتشار اعلامیههای اعتراضی در سال ۱۳۵۰ حدود یک ماه در خانه خود تحت حصر خانگی قرار گرفت و پس از آن نیز به زابل و بافت تبعید و زندانی شد. کمی بعد از پیروزی انقلاب در ۲۲ بهمن، در اسفند ۱۳۵۷ طالقانی راهی قلعه احمدآباد و مزار محمد مصدق شد و به سخنرانی و دفاع از مصدق پرداخت.
او پس از پیروزی انقلاب ایران در بهمن ۱۳۵۷ سمتهای مختلفی را بر عهده گرفت. نخست، پس از ترور مرتضی مطهری، ریاست شورای انقلاب اسلامی را عهدهدار شد و پس از آن، با رای مردم تهران در ۱۲ مرداد ۱۳۵۸ به عنوان نماینده این شهر راهی مجلس خبرگان قانون اساسی شد. در مرداد همان سال از سوی امام خمینی(ره) به عنوان امام جمعه تهران منصوب شد و تا قبل از فوت ۵ نماز جمعه را برگزار کرد.