حمله به امریکا با سلاح نظم جهانی
گروه ایران| روحانی با سلاح نظم جهانی به جنگ با امریکا رفت. سازمان ملل سه‌شنبه شب شاهد آن بود که رییس‌جمهوری ایران بارها از همگرایی و مقابله با یکجانبه‌گرایی سخن می‌گوید؛ موضعی در نقطه مقابل سلف روحانی که هرگاه تریبون بین‌المللی یافت، کارایی ساختارهای جهانی را زیر سوال برد. اما روحانی در سخنرانی خود در سازمان ملل، برای نبرد با دولت ترامپ از سلاح تاکید بر نظم جهانی استفاده کرد؛ سلاحی که تا پیش از این در دست امریکا بود و هدف هم ایران.
حمله به یکجانبه‌گرایی واشنگتن
تلاش امریکا برای بی‌خاصیت کردن نهادهای بین‌المللی با نادیده انگاشتن قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل و «دعوت عام برای سرپیچی از قانون» و همچنین «تهدید قانون‌مداران به مجازات» که به گفته روحانی برای اولین بار در تاریخ این سازمان اتفاق می‌افتد، از تاکیدات رییس‌جمهور بود تا اثبات کند راهی که ترامپ می‌رود برهم زدن نظم بین‌المللی است. به اعتقاد روحانی درک امریکا از قدرت، نه اقتدار مشروع و قانونی، که زورگویی است. روحانی سوار بر موج ضد یکجانبه‌گرایی دولت امریکا شد که از غرب تا شرق را فراگرفته؛ چنانکه از رییس‌جمهور فرانسه تا مقام چینی در سخنرانی امسال خود در سازمان ملل، طعنه وار این سیاست امریکا را به نقد کشیدند. امانوئل مکرون رییس‌جمهور فرانسه با طعنه به سیاست‌های دولت امریکا در قبال ایران گفت: وظیفه ما دامن زدن به تنش‌ها نیست، بلکه باید برنامه گسترده‌تری را سرلوحه قرار دهیم تا نگرانی‌های جامع‌تری را پوشش دهد. او با انتقاد تلویحی از یکجانبه‌گرایی امریکا و پیگیری سیاست فشار گفت که جهان در موضوع ایران «نیازمند گفت‌وگو و چندجانبه‌گرایی است». اما این تنها اظهارات طعنه آلود مکرون نبود. او در بخش دیگری از سخنرانی خود خروج امریکا از توافق آب و هوایی پاریس را مورد اشاره قرار داد که به اعتقاد او «نیاز مبرمی داریم که مثلاً با کسانی که از توافق پاریس بیرون آمدند؛ توافقی امضاء نکنیم».
پاتک روحانی به ترامپ
بخش دیگری از سخنرانی روحانی هم انداختن توپ در زمین امریکا بود. آنجا که ایالات متحده در عین حال که از توافق هسته‌ای خارج شده، مدعی است آماده مذاکره و رسیدن به توافق جامع‌تری است. توافقی که امریکا از حد و حدود آن سخن نمی‌گوید تا تحلیلگران آن را به انداختن توپ مذاکره به زمین ایران تعبیر کنند. روحانی هم در سخنرانی خود تلاش کرد به ترامپ «پاتک» بزند. آنجا که نه تنها دربرابر مذاکره موضعی منفی نگرفت که آن را پیشنهاد داد. اما پیش شرط ایران را هم گفت. روحانی از ترامپ دعوت کرد که به قطعنامه 2231 سازمان ملل درباره برجام و میز مذاکره‌ای که خود امریکا آن را برهم زده، بازگردد. روحانی طعنه‌ای هم به ترامپ زد که احتمالا قصد دارد از دیدار و مذاکره با رییس‌جمهور ایران برای تبلیغات سیاسی خود بهره ببرد، آنجا که او گفت « برای گفت‌وگو نیازی به گرفتن عکس‌های دونفره نیست». اشاره‌ای به دیدار بی‌حاصل ترامپ و کیم جون اون رهبر کره‌شمالی که نه به امضای توافق نامه‌ای ختم شد نه راه روشنی پیش پای ایالات متحده و کره شمالی برای پایان دادن به اختلافشان گذاشت. روحانی این پیام را به دولت امریکا منتقل کرد که جمهوری اسلامی شباهتی به کره شمالی ندارد؛ اما در عین حال آماده مذاکره‌ای واقعی است؛ نه دیدارهای نمایشی.
تفاوت نگاه بازار و سیاسیون
با این حال، اگرچه سخنرانی روحانی را سیاسیون پسندیدند؛ اما بازار به آن روی خوش نشان نداد. مانند دیگر سخنرانی‌های روحانی در یک سال گذشته پس از پایان نطق او، دلار تصاعدی بالا رفت، طلا گران شد؛ گویی سخنان اعتدالی روحانی یا موضع‌گیری منطقی او تاثیری در نگاه ها به آینده اقتصادی کشور ندارد. با این همه، سیاسیون، از نمایندگان مجلس تا تحلیلگران سیاسی موضع‌گیری روحانی را مثبت ارزیابی کردند. فلاحت‌پیشه که رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس است، موضع روحانی را فعال خواند که به اعتقاد او نتیجه‌اش بازگشت امریکا به میز مذاکره است. به اعتقاد این نماینده «تحولات اخیر و مواضع دو طرف نشان داد ایران فعال‌تر از امریکا در عرصه بین‌المللی ظاهر شده و امریکا نگران مدیریت موضوع تحریم ایران است.»
یکی از کارشناسان سیاست خارجی می‌گوید که اگر روحانی جواب «های» را «هوی» می‌داد، می‌باخت. علی خرم که با ایسنا گفت‌وگو کرده، درباره نطق روحانی گفت: روحانی سخنرانی خود را خیلی خوب شروع کرد و به هتاکی‌های ترامپ پاسخ‌های منطقی و دیپلماتیک داد، در حالی که اگر روحانی به سبک ترامپ می‌خواست جواب «های» را «هوی» دهد قطعا می‌باخت.
چراکه جهان و کسانی که در اجلاس نشسته بودند به اندازه کافی تحت تاثیر هتاکی‌ها و گنده‌گویی‌های ترامپ قرار گرفته بودند.در این بین واکنش رسانه‌های دیگر کشورها نیز به سخنرانی رییس‌جمهور ایران مثبت بود. آنطور که ایرنا نوشته، رسانه‌های شرق آسیا درباره اتفاقات سازمان ملل، نوشتند که برخلاف حملاتی که دونالد ترامپ رییس‌جمهوری امریکا به ایران کرد، روحانی گفت نقض برجام و نادیده گرفتن توافقات بین المللی نوعی هرج و‌مرج‌طلبی است.
تارنمای ژاپن تودی هم نوشت که سخنرانی روحانی و اشاره‌های وی به یکجانبه گرایی از سوی کشورهای دیگری نظیر چین و فرانسه نیز مورد حمایت قرار گرفت و مکرون رییس‌جمهوری فرانسه هم بعد از روحانی گفت که یکجانبه گرایی باعث تشدید تنش‌ها شده است.
