مشتی از خروار هرج و مرج در کاخ سفید
گمانه زنیهای گوناگونی در مورد دلایل استعفای «نیکی هیلی» از نمایندگی امریکا در سازمان ملل بیان میشود اما به اعتقاد تحلیلگران این کنارهگیری نشانهای از وجود هرج ومرج در تیم سیاست خارجی کاخ سفید است.
نیکی هیلی برجستهترین زن عضو کابینه «دونالد ترامپ» بود که با استعفای ناگهانی خود بسیاری را شگفت زده کرد. وی به عنوان نماینده ایالات متحده در سازمان ملل متحد در ماههای نخست حضور در این سازمان بسیار جنجالی ظاهر شد و استعفای ناگهانی و پذیرش آن از سوی رییسجمهوری امریکا هم خبر غیرمنتظرهای بود که تقریبا هیچ کس انتظار شنیدن آن را در این برهه زمانی نداشت.
گفته میشود وی پیش از این با رییسجمهوری امریکا در مورد مشغله زیاد و خستگی از پُست نمایندگی امریکا در سازمان ملل صحبت کرده بود اما تا صبح روز سه شنبه که این تصمیم هیلی رسانهای شد هیچ یک از کارکنان کاخ سفید و حتی ترامپ هم از قطعیت موضوع اطلاع نداشتند.
هیلی از نگاه بسیاری از کارشناسان، افراطیترین همکار ترامپ بود که تاکنون به همکاری با او ادامه داد. وی در عین آرمان گرایی افراطی خود فردی بهشدت ایدئولوژیک در عرصه تصمیم سازیهای امریکا در سیاست خارجی هم به شمار میرود که به اندازه رییسجمهوری ایالات متحده به شعار «اول امریکا» اعتقاد نشان داد. وی یک از تندروترین مقامهای کاخ سفید بود که هیچگاه دیدگاههای ضدایرانی خود را مخفی نمیکرد و بارها در نشستها یا سخنرانیهای رسمی و غیررسمی خود، ادعاهایی بسیاری را علیه کشورمان مطرح کرد. جالب اینجا است هیلی در بسیاری از این ادعاها به ویژه در شورای امنیت ناکام ماند.
روزنامه «گاردین» در گزارش خود خروج هیلی از دولت ایالات متحده را نشانهای از وجود هرج و مرج در کاخ سفید و سیاست خارجی ترامپ ارزیابی کرد و نوشت: ترامپ در
22 ماه ریاستجمهوری کار با سه مشار امنیت ملی و دو وزیر امور خارجه را تجربه کرد و اکنون باید به دنبال پر کردن یک پست خالی مهم در حوزه امنیت ملی باشد و جایگزینی برای نماینده امریکا در سازمان ملل پیدا کند.
به نوشته این روزنامه بریتانیایی، استعفای هیلی تعجب همه را برانگیخت اما وزیر امور خارجه امریکا و کارکنان کاخ سفید را بیش از همه در بهت فرو برد. در حالی که در دوسال گذشته مقامهای ارشد بسیاری از کاخ سفید یا کابینه خارج شدند اما اعلام چنین اقدامی پیش از انتخابات میاندورهای کنگره بسیار تاثیرگذار است زیرا ممکن است این سوال را مطرح سازد که آیا هیلی این تصمیم را به خاطر هرج و مرج در دولت اتخاذ کرده است یا اینکه میخواهد خود را برای ریاستجمهوری آماده کند؟ بنا بر تحلیل این روزنامه آشکارتر از همه موضوعات آن است که سیاست خارجی ترامپ در اوج هرج و مرج قرار دارد و هیچ کس هم به آن توجهی نمیکند. اگرچه سیاست خارجی شبیه نظامی استبدادی نیست اما اکنون با تصورات ناپایدار یک رییسجمهوری از طریق توئیت و گزارشهای فاکس نیوز هدایت میشود. به نوشته تحلیلگر این روزنامه، سیاست خارجی بدون برنامه کاخ سفید نه تنها برای امریکا بلکه برای جهان چالش ساز شده است. نتیجه این فرایند در داخل امریکا آن است که تیم ترامپ قادر به ادامه همکاری با وی نیست و افراد بدون پس دادن آزمون خود در یک بحران
بینالمللی مهم، کنار میروند. در این شرایط اگر دونالد ترامپ بخواهد برای یک بحران امنیت ملی واقعی چارهاندیشی کند، باید به داد جهان رسید.
ایرنا افزود:از نگاه روزنامه «واشنگتن پست» چیزی که کنارهگیری هیلی را برجسته میکند این تحلیل است که وی برای تغییر سیاستها چندان مناسب نبود زیرا با وجود انتقادهای تند از سازمان ملل متحد همان رویکردهای کلینتون و اوباما را در سیاست خارجی دنبال میکرد. از طرف دیگر در دوره «رکس تیلرسون»، هیلی خود را فرد نخست در سیاست خارجی به نمایش گذاشت اما در برخی حوزهها با سیاستهای دولت مخالف بود و اعتقاد داشت شعار نخست امریکا نباید به مفهوم امریکای تنها باشد؛ این رویکرد وی در پروندههای مهاجرت و روسیه آشکار بود.
این روزنامه امریکایی افزود: از نگاه تحلیلگران نقش هیلی در چند ماه اخیر بسیار کمرنگ شده بود و در دو پرونده مهم ترامپ -یعنی ایران و کره شمالی- وی جایگاهی را نداشت. اکنون جان بولتون میتواند بسیاری از خواستههای ضد سازمان مللی ترامپ را اجرایی کند زیرا وی تجربه و شناخت دقیقی از آن دارد.
رسانهها گمانه زنیهای گوناگونی را در مورد دلیل کنارهگیری بهت آور هیلی بیان میدارند. یکی از مهمترین و محتملترین فرضیهها که برخی رسانهها همچون تارنمای شبکه خبری «سی.ان.ان» به آن پرداخته این است که با آمدن «جان بولتون» و «مایک پومپئو» به پستهای مشاور امنیت ملی و وزیر امور خارجه ترامپ عرصه برای هیلی تنگ شده بود و به عبارت دیگر وی در سیاست خارجی واشنگتن به حاشیه رانده شد. برخی دیگر هم موضوع بازگشت به عرصههای تجاری و مدیریت شرکتهایی را که هیلی درآن تجربه و سابقه موفقی داشت، به عنوان دلیل این تصمیم بیان میکنند.تحلیلگر سی.ان.ان نوشته هیلی اکنون یک فرزند دانشجو دارد و فرزند دیگر وی نیز تا چند سال دیگر باید وارد دانشگاه شود. وی میتواند در بخش خصوصی امریکا حقوقی به مراتب بالاتر دریافت کند.
البته برخی تحلیلها نیز بازگشت به عرصه سیاست در امریکا را از مهمترین برنامههای هیلی برای آینده میدانند. این دیپلمات هندی الاصل که پیش از این فرماندار ایالت کارولینای جنوبی بود ممکن است بخواهد برای دورههای بعدی خود را به عنوان نامزد ریاستجمهوری از سوی جمهوریخواهان معرفی کند. البته گفتنی است وی این فرضیه را رد کرد. ترامپ حضور خود در انتخابات سال 2020 را اعلام کرده است. به نوشته یورو نیوز شاید هیلی سال 2024 را هدف اصلی برای انتخابات ریاستجمهوری قرار داده باشد. اکنون هیلی با استعفای خود تلاش میکند حاشیههای کمتری را به علت سیاستهای ماجراجویانه ترامپ و نزدیکان تندروی وی برای خود به ثبت برساند. سی.ان.ان چنین تحلیل کرده که در سال 2024 شش سال از جدایی هیلی از ترامپ میگذرد بنابراین وی میتواند گزینه مناسبی برای جمهوریخواهان باشد. از طرف دیگر از آنجا که وی رابطه خوبی را با ترامپ داشته است، در صورت دو دورهای شدن رییسجمهوری کنونی، امکانات و زمینه برای حمایت از ریاستجمهوری یک زن در حزب جمهوریخواه فراهم خواهد بود.