استاندارد 2 گانه ارزش‌گذاری سهام عدالت
گروه بورس| مسعود کریمی|
اسحاق جهانگیری معاون اول رییس‌جمهور در تازه‌ترین اظهارنظر‌های خود از ارزش روز سهام عدالت در رقمی بالغ بر 14 میلیون تومان خبر داده است. این در حالی است که صاحب‌نظران این حوزه چنین نظری ندارند و طبق محاسبات صورت گرفته ارزش واقعی سهام عدالت را در ارقامی خیلی کمتر از گفته اسحاق جهانگیری اعلام می‌کنند. به هر حال، اعلام این رقم در ابتدا واکنش تند غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس را در پی داشت بطوری که به گفته وی سهام عدالت 14 میلیونی جهانگیری کاغذی است و اعلام چنین نرخ‌هایی جز بالا بردن مطالبات و ایجاد توقع در مردم نتیجه دیگری ندارد. در ادامه و جدای از واکنش این نماینده مجلس شورای اسلامی، اعلام رسمی چنین رقمی می‌تواند نشان از یک ابهام تمام عیار در فرمول محاسباتی معاون اول رییس‌جمهوری داشته باشد.
به هر حال، با در نظر گرفتن سقف یک میلیون تومان برای 2 دهک پایین‌تر، از جمله کمیته امداد و بهزیستی و افرادی که آورده‌شان را تا این میزان پر کرده‌اند، طبق محاسبات سازمان خصوصی‌سازی کشور ارزش روز سهام عدالت حدود 4 میلیون و پانصد‌هزار تومان برآورد می‌شود. بر این اساس، مقایسه آمار و ارقام اسحاق جهانگیری در کنار واکنش صریح سازمان خصوصی‌سازی می‌تواند به نوعی تداعی‌کننده استاندارد‌های 2 گانه در حوزه اقتصادی کشور باشد. بر اساس این گزارش، با توجه به اینکه در پرتفوی سهام عدالت نام اغلب شرکت‌های بزرگ از جمله پتروشیمی‌ها، پالایشگاهی‌ها، بانکی‌ها و سایرین به چشم‌می‌خورد به اعتقاد کارشناسان بازار سرمایه احتمال تغییر در نرخ سود سهام عدالت به واسطه تحریم‌های جدید هم وجود خواهد داشت پس بنابراین انتشار ارقامی فراتر از انتظار و بدون پشتوانه آماری چیزی جز سردرگمی جامعه 50 میلیون نفری سهام عدالت را در پی ندارد.
واکنش خصوصی‌سازی
در همین رابطه، سید جعفر سبحانی مشاور رییس کل سازمان خصوصی‌سازی در واکنش به صحبت‌های اخیر اسحاق جهانگیری در خصوص ارزش روز سهام عدالت در گفت‌وگو با «تعادل» عنوان کرد: مشخص نیست که معاون اول رییس‌جمهور بر حسب چه فرمول و مبنایی رقم 14میلیون تومان را استخراج کرده‌اند و مقدمه و موخره بحث چه بوده است. وی با اشاره به جزییات روز ارزش سهام عدالت نیز تاکید کرد: افرادی که سهم یک میلیون تومانی کامل دارند به این معنی که یا 2 دهک تخفیف شامل آنها شده است یا افراد شخصا اقدام به پر کردن سقف سهام کرده‌اند و در حال حاضر دارای ارزش پرتفویی بالغ بر 4 برابر و نیم هستند.
این مقام مسوول در ادامه بیان کرد: ارقام فوق با توجه به تغییرات قیمت روز قابل تغییر هستند، زیرا بنگاه‌ها در روز‌های مختلف قیمت‌های متفاوتی را در بورس کشور به ثبت می‌رسانند.
مشاور رییس کل سازمان خصوصی‌سازی تصریح کرد: در حال حاضر افراد دارای سهام عدالت یک میلیون تومانی، دارای سهامی با ارزش چهار و نیم میلیون تومان هستند. سید جعفر سبحانی ابراز داشت: این موضوع که استخراج رقم 14 میلیون تومانی معاون اول رییس‌جمهور بر مبنای خانوار، بدون تخفیف یا دارای تخفیف مورد محاسبه قرار گرفته است یا خیر در حال حاضر مشخص نیست. بنابراین نمی‌توان در این زمینه اظهارنظر داشت.
وی با اشاره به آمار کلی سهام عدالت در کشور نیز اذعان داشت: سهامی که دارای ارزش یک میلیون تومان کامل باشد در شرایط فعلی دارای ارزش پرتفوی حدود 26 هزارو 600 میلیارد ارزش اسمی و ارزش روز آن نیز در ارقامی بالغ بر 114و یا 115 هزار میلیارد است که بطور تقریبی حدود 4.5 برار خواهد بود.
ماهیت کاغذی سهام
مشاور رییس کل سازمان خصوصی‌سازی در واکنش به صحبت‌های یکی از نمایندگان مجلس مبنی بر اینکه سهام عدالت 14 میلیونی جهانگیری کاغذی است، نیز بیان کرد: به کار بردن اصطلاح کاغذی توسط نماینده مجلس به دلیل اینکه ماهیت سهام کاغذی است استفاده شده و رقم 13 میلیون مدنظر ایشان نبوده است. در همین حال، اگر معاون اول رییس‌جمهور رقم 2 میلیون تومان هم اعلام می‌کردند باز هم نماینده محترم مجلس از اصطلاح کاغذی استفاده می‌کردند.
ارقام سازمان مستند‌تر است
از سویی دیگر، اسماعیل غلامی معاون سابق سازمان خصوصی‌سازی درباره ارزش سهام عدالت بیان کرد: طبیعتا ارقامی که سازمان خصوصی‌سازی کشور در خصوص ارزش سهام عدالت اعلام می‌کند مستند‌تر خواهد بود چرا که دسترسی این سازمان به اطلاعات معقول‌تر و نزدیک‌تر است. وی خاطرنشان کرد: ارزش سهام عدالت در مقطعی همراه با نوسان بورس با کاهش چشم‌گیری مواجه شد اما بطور کلی با توجه به صعود جدید بورس این ارزش می‌تواند افزایش پیدا کند.
اسماعیل غلامی تصریح کرد: ارزش کل سهام عدالت 49 هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود که دارای پرتفوی متنوعی است. بنابراین در حال حاضر افزایش سهامی که در پرتفوی سهام عدالت باقی مانده‌اند با توجه به رشد بورس نسبت به گذشته با افزایش همراه شده است بر این اساس، با توجه به 63 شرکتی که در پرتفوی سهام عدالت حضور دارند می‌بایست تعداد سهام در ارزش سهام درج شده در تابلوی بورس ضرب شود. این در حالی است که ارزش سهام شرکت‌هایی که غیربورسی هستند بطور مجدد مورد کارشناسی قرار
نگرفته‌اند.
اما در صورتی که با توجه به فرمول‌های مشخص سازمان خصوصی‌سازی ارقام موجود در پرتفوی مورد محاسبه قرار گیرند به رقم دقیق
خواهیم رسید.
معاون سابق سازمان خصوصی‌سازی با اشاره به گذشته نیز بیان کرد: در بازه‌ای از زمان ارزش هر سهم سهام عدالت حدود 6 میلیون تومان هم برآورد می‌شد اما با توجه به کاهش بورس و اقدام دولت در راستای حذف 20 درصد سهام 6 پالایشگاه و همچنین خروج 30 درصد از شرکت ملی حفاری از پرتفوی سهام عدالت و در مقابل جایگزین قرار دادن درصدی از سهام پالایشگاه شازند و پالایشگاه آبادان منجر به کاهش ارزش سهام عدالت شد.
