حاصل نشست اوپک ناکافی برای ثبات در کف قیمت

ترجمه:  علیرضاکیانی|

روز جمعه، پس از اینکه اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدان آن به رهبری روسیه توانستند روی کاهش تولید به توافق برسند، قیمت نفت خام 5 درصد افزایش یافت. هدف این توافق کاهش میزان ذخایر نفت خام در جهان و «بازگرداندن توازن» به بازار نفت عنوان شده است.

سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدان آن که به اوپک‌پلاس مشهور هستند روز جمعه، موافقت کردند تا تولید را در سال 2019 به میزان 1 میلیون و200 هزار بشکه در روز کاهش دهند. با وجود فشارهای وارد شده از سوی رییس‌جمهور ایالات‌متحده برای کاهش قیمت نفت خام، میزان کاهش مورد توافق از سوی اوپک‌پلاس، بیش از 1 میلیون بشکه در روز یا همان رقم مورد انتظار بازار بود.

ثامر غضبان، ‎ وزیر نفت عراق در پایان 2 روز مذاکره بین اعضا اعلام کرد که بر اساس توافق به دست آمده، کشورهای اوپک از ماه ژانویه تولید خود را به میزان 800 هزار بشکه در روز کاهش خواهند داد و کشورهای غیرعضو ولی همراه اوپک نیز 400 هزار بشکه کمتر نفت به بازار عرضه می‌کنند.

وزیر نفت روسیه، الکساندر نواک نیز با تایید کاهش روزانه 1 میلیون 200 هزار بشکه‌ای از سوی اوپک‌پلاس گفت که بازار در نیمه اول سال آتی می‌توانست اشباع عرضه نفت را شاهد باشد.

به گزارش رویترز، قیمت برنت در ساعت 17: 46 به وقت گرینویچ، در واکنش به اخبار واصله از وین 1 دلار و 64 سنت معادل 2.9 درصد افزایش یافت و به 61 دلار 70 سنت در هر بشکه رسید. در معاملات اولیه روز پایانی هفته گذشته و زمانی که این احتمال مطرح شد که تولیدکنندگان حاضر در وین ممکن است سطح عرضه نفت را بدون تغییر بگذارند، شاخص جهانی نفت به زیر 60 دلار در هر بشکه رسید. در زمان انتشار اخبار حصول توافق، شرایط متفاوت شد و نفت حتی مرز 63 دلار و 73 سنت در هر بشکه را نیز لمس کرد.

قیمت هر بشکه نفت خام امریکا نیز پس از وقفه‌ای کوتاه در قیمت 54 دلار و 22 سنتی، با 1 دلار 10 سنت افزایش نسبت به روز گذشته، به قیمت 52 دلار و 59 سنت رسید.

هر دو شاخص نفت جهانی هفته پررونقی را پشت سر گذاشتند؛ وست‌تگزاس‌اینترمدییت 3.7 درصد رشد هفتگی و برنت 5.4 درصد رشد هفتگی را تجربه کردند.

جان پایسی، نایب رییس شرکت مشاوره انرژی استراتاس در این باره به رویترز می‌گوید: «اگر توافقی روی کاهش تولید به دست نمی‌آمد، قیمت‌ها متحمل فشار کاهش شدیدی می‌شدند. من تصور می‌کنم که عربستان به دنبال نوعی بندبازی بود؛ به عبارتی سعودی‌ها می‌خواستند هم رابطه خوب خود با ایالات‌متحده را حفظ کنند و هم به دنبال کاهش سطح تولید بودند. از این میان، مورد دوم برای حفظ توازن بودجه عربستان الزامی است».

هری چیلینگیریان، استراتژیست نفتی در بانک سرمایه‌گذاری بی‌ان‌پی پاریبا نیز به رویترز گفت که «کاهش 1 میلیون 200 هزار بشکه‌ای نفت، در صورت تحقق، برای کم کردن میزان مازاد ذخایر نفت در نیمه اول سال آتی کافی خواهد بود اما نمی‌تواند مانع ایجاد مازاد ذخایر شود».

از ابتدای اکتبر به این سو، قیمت نفت 30 درصد از بهای خود را در واکنش به افزایش عرضه نفت خام در جهان و افت نرخ رشد تقاضا، کاهش داده است.

در روز اول نشست اوپک در روز پنج‌شنبه و پس از اینکه اعضای سازمان تنها توانستند به چارچوبی کلی برای تقابل با «قیمت‌های پایین» دست‌یابند، قیمت‌ها 3 درصد کاهش یافتند. روز جمعه بود که کشورهای متحد اوپک نیز به جمع پیوستند و توافق حاصل شد.

  ساز مخالف عضو موسس

 ایران بارها اعلام کرده بود که تولید خود را کاهش نخواهد داد. از همین رو تا زمانی که احتمال مستثنی‌شدن این کشور از این دور از کاهش تولید مطرح نشد، تهران به اوپک چراغ سبز نشان نداد. منابع اوپک به رویترز خبر دادند که گشایش زمانی حاصل شد که عربستان تصمیم گرفت در برابر رقیب منطقه‌ای خود دست به مصالحه بزند.

تولید بزرگ‌ترین تولید‌کنندگان نفت خام در جهان یعنی اوپک، روسیه و ایالات ‌متحده، از پایان سال 2017 با 3 میلیون 300 هزار بشکه در روز افزایش به رقم 56 میلیون 380 هزار بشکه در روز رسیده است. این رقم برابر با 60 درصد کل مصرف نفت در جهان است.

این افزایش بطور عمده به دلیل رشد تولید نفت در امریکا است که از سال 2016 تاکنون 2 میلیون 500 هزار بشکه افزایش یافته و به رقم 11 میلیون 700 هزار بشکه در روز رسیده است. این میزان تولید، امریکا را در راس جدول تولیدکنندگان نفت در جهان قرار داده است. در هفته جاری، تولید‌کنندگان نفت امریکا شاهد بیشترین میزان کاهش در تعداد دکل‌های حفاری در 2 سال اخیر بودند. شرکت خدمات انرژی بیکرهیوز در گزارش اجمالی خود در روز جمعه عنوان کرد که شرکت‌های انرژی امریکایی در هفته منتهی به 7 دسامبر با کاهش 10 سکوی حفاری نفت بیشترین میزان کاهش هفتگی از ماه مه سال 2016 به این سو را به ثبت رساندند. به استناد داده‌های همین شرکت، شمار این سکوها در هفته گذشته و با احتساب کاهش‌های جدید به 877 حلقه رسیده‌ است. کاهش تعداد سکوها پس از چند هفته افزایش متوالی رخ داد. تعداد این سکوها نشانی از میزان تولید نفت در آینده محسوب می‌شود. با وجود کاهش اخیر، تعداد سکوها در بالاترین سطح در چند سال اخیر قرار دارد.

  لازم ولی ناکافی

رویترز در گزارش خود از تحولات روز پایانی هفته و نشست اوپک می‌نویسد که با توجه به این میزان افزایش در تولید در آینده نزدیک، شاید میزان کاهش مورد توافق در وین برای پایان بخشیدن به مسیر نزولی قیمت نفت کافی نباشد.  رابرت مک‌نالی، رییس شرکت امریکایی راپیدان انرژی در این باره به همین خبرگزاری می‌گوید: «با در نظر گرفتن بزرگی سونامی عرضه، میزان کاهش برای جلوگیری از انباشت و افزایش ذخایر در سال اصلا کافی نخواهد بود». وی همچنین اضافه می‌کند: «ترامپ و پوتین نگذاشتندکه میزان کاهش تولید اوپک‌پلاس بیشتر از مقدار توافق شده بشود. هدف اوپک‌پلاس این بود که کف قیمتی استوار و با ثبات را زیر قیمت‌ها قرار دهد اما تلاش دو رییس‌جمهور باعث شد کف قیمتی‌ لرزان تعبیه شود».

ترامپ از اوپک خواسته بود تا قیمت‌ها را پایین نگاه دارد. رییس‌جمهور امریکا این خواسته خود را از طریق توئیتر با مقامات سعودی در میان گذشته بود.

روسیه ابتدا از پیشروی با اوپک اکراه داشت اما در ادامه با آهنگ کاهش همراه شد. الکساندر نواک، وزیر انرژی این کشور در جریان یک کنفرانس مطبوعاتی پس از پایان نشست اوپک، ضمن اشاره به اهداف ذکر شده در توافق کاهش تولید کشورهای عضو و غیرعضو اوپک خاطرنشان کرد ممکن است ماه‌ها طول بکشد تا سطح تولید نفت روسیه به هدف موردنظر توافق کاهش تولید برسد.

به گفته برخی از منابع آگاه، سهم روسیه از کاهش تولید نفت قرار است با دو درصد کاهش نسبت به میزان آن در ماه اکتبر سال جاری میلادی به 228 هزار بشکه در روز برسد.