گفت‌وگوی امریکا و طالبان و نقش پاکستان
سومین دور از مذاکرات ایالات متحده با طالبان در امارات در حالی برگزار می‌شود که برای نخستین‌بار پاکستان در راه‌اندازی آن نقش مستقیمی داشته است؛ تحلیلگران امیدوارند این نشست به دیدار مستقیم طالبان با دولت مرکزی کابل منجر شود.
به گزارش ایرنا، دور جدید مذاکرات میان دولت ایالات متحده و نمایندگان طالبان افغانستان از روز دوشنبه در امارات متحده عربی آغاز شده است. رسانه‌ها در گزارش‌های خود از حضور نمایندگانی از طالبان، ایالات متحده، عربستان سعودی، پاکستان و امارات متحده عربی در کنار گروه غیررسمی از دولت افغانستان خبر می‌دهند. گفته می‌شود در روز نخست این دور از گفت‌وگوها نمایندگان طالبان با «زلمای خلیل زاد» نماینده ویژه کاخ سفید در امور افغانستان دیدار داشتند. امریکا هدف اصلی از دور سوم گفت‌وگوها را برداشتن گام‌های عملی در مسیر صلح در افغانستان و پایان دادن به جنگ 17 ساله این کشور بیان کرده است. نماینده ویژه امریکا نیز هدف از روند پویایی دیپلماتیک خود در چند ماه اخیر را دستیابی به یک توافق صلح با طالبان پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان در سال آینده میلادی عنوان کرده است. این دیدار سه روزه پس از دو دیدار خلیل زاد با طالبان در قطر، این‌بار در امارات برگزار می‌شود. تارنمای «الجزیره» آورده است در این نشست نمایندگانی از پاکستان، امارات و سعودی در کنار امریکا و طالبان حضور دارند. نمایندگان امریکایی در امارات بر حضور و رفع چالش‌ها از طریق گفت‌وگو میان گروه‌های افغانستانی تاکید دارند؛ به همین دلیل آنها می‌گویند با این رایزنی‌ها تلاش دارند نقشه راه سیاسی را طراحی کنند تا طالبان را به پذیرش مذاکرات مستقیم راضی کنند. خلیل زاد در دور پیشین گفت‌وگوها با طالبان عنوان داشت که رایزنی‌های واشنگتن برای تسهیل دیدار همه طرف‌های ذینفع در آینده نیز ادامه می‌یابد. خبرگزاری «رویترز» به نقل از یکی از مقام‌های طالبان عنوان داشت که نمایندگان امریکا در این مذاکرات بر برقراری آتش بس میان مدت و اقدام عملی این گروه برای ارتباط مستقیم با دولت کابل تاکید دارند. بنا به تحلیل این خبرگزاری اما طالبان موضوع آتش بس را نمی‌پذیرد زیرا هدف اصلی این پیشنهاد را تضعیف گروه‌هایی می‌داند که خواستار خروج نیروهای خارجی از افغانستان هستند. به نوشته روزنامه «واشنگتن پست» این مذاکرات با مشارکت نمایندگان از کشورها و گروه‌های مختلف در روز سوم هم ادامه خواهد داشت. این گزارش دورنما برای نخستین دیدار رو در روی نمایندگان دولت و شورشیان را امیدوارانه ارزیابی کرد. با این حال طالبان عنوان داشت که هیچ برنامه‌ای برای دیدار با نمایندگان کابل ندارد زیرا آنها را دست نشانده واشنگتن می‌داند.
سخنگوی طالبان تاکید می‌کند که خواسته اصلی برای این گروه بیرون رفتن نیروهای خارجی به رهبری امریکا از افغانستان است. در این چارچوب پایان دادن به اشغالگری افغانستان و اتمام ستم بر مردم این کشور از سوی واشنگتن و متحدان آن از خواسته‌های مهم این گروه است. موضع پاکستان در قبال تحولات افغانستان مورد توجه بسیاری از رسانه‌ها قرار گرفته است. اگرچه این دیدار سومین نشست طالبان با امریکا به شمار می‌رود اما نخستین ملاقاتی است که اسلام‌آباد در انجام آن نقش مستقیم داشته و به امارات در میزبانی آن کمک کرده است. به نوشته الجزیره، خلیل زاد از ماه سپتامبر که به عنوان نماینده ویژه کاخ سفید منصوب شد سفرهای گوناگونی را به کشورهای منطقه از جمله کابل و اسلام‌آباد برای تسهیل دیدارها انجام داد. تا پیش از این «دونالد ترامپ» رییس‌جمهوری امریکا با حمله به دولت پاکستان این کشور را حامی اصلی طالبان بیان می‌کرد و مدعی بود که اسلام‌آباد با میلیاردها دلاری که از امریکا گرفته است این گروه را تقویت می‌کند. به تازگی اما «عمران خان» نخست وزیر پاکستان از همکاری با امارات جهت برگزاری این نشست سخن گفت و تاکید کرد اقدامات نظامی راه‌حل چالش‌ها در افغانستان نیست. وی در پاسخ به اتهامات ترامپ علیه اسلام‌آباد اظهار داشت که جنگ امریکا علیه تروریسم از سال 2001 تاکنون بیش از 123 میلیارد دلار برای کشورش هزینه داشت. شبکه خبری «بلومبرگ» در این زمینه نوشت: ایالات متحده و کشورهای غربی اعتقاد دارند نیروی نظامی پاکستان با طالبان ارتباط دارد تا از نفوذ هند در افغانستان جلوگیری کند. از این رو اسلام‌آباد گروه‌های شبه نظامی که بیش از نیمی از افغانستان را کنترل می‌کنند و مخالف هر گونه تعامل با دولت مرکزی هستند را مورد حمایت خود قرار داده است. طالبان دولت اشرف غنی را غیرقانونی می‌داند و تاکنون گفت‌وگو با آن را اتلاف وقت عنوان کرده است.
روزنامه پاکستانی «داون» با این حال به نقل از نخست وزیر این کشور ابراز امیدواری کرد موفقیت در فرایند صلح بتواند رنج مردم افغانستان را کاهش دهد. البته پاکستان پس از تقاضای امریکا و ترامپ وارد فرایند صلح شد. تلاش‌های امارات در کنار رابطه خوب عربستان و پاکستان و تنش در روابط سیاسی ریاض و دوحه نیز از جمله عواملی بوده‌اند که باعث تغییر مکان این گفت‌وگوها از دوحه قطر به ابوظبی امارات شده‌اند. با این حال به نوشته تارنمای «بلومبرگ»، اسلام‌آباد نسبت به نتیجه بخش بودن مذاکراتی که خود برای انجام آن تلاش‌های بسیاری انجام داده بود، تردید دارد. به گفته مقام‌های پاکستانی گرچه واشنگتن علاقه بسیار به حل و فصل سیاسی تنش در افغانستان دارد اما در روز اول مذاکرات در امارات دستاوردها چندان چشمگیر نبود. به نوشته این رسانه امریکایی، «رستم شاه محمد» سفیر پیشین پاکستان در کابل، دلیل بن بست کنونی در فرایند صلح در افغانستان را بی‌علاقه بودن واشنگتن برای برنامه‌ریزی جهت خروج نیروهای نظامی خود از این کشور عنوان کرد و افزود: این دور از مذاکرات نیز به شکست منجر خواهد شد و هیچ نتیجه‌ای را به همراه نخواهد داشت مگر اینکه ایالات متحده و دولت افغانستان موضع و خط مشی‌های خود را تغییر دهند.
