احتمال وقوع برگزیت «50-50» شد
گروه جهان| طلا تسلیمی|
لیام فاکس وزیر تجارت بینالملل بریتانیا در مصاحبه با «ساندی تایمز» گفت اگر پارلمان این کشور در جلسه ماه ژانویه پیشنویس توافق برگزیتی حاصل از مذاکرات لندن و بروکسل را رد کند، احتمال اینکه بریتانیا از اتحادیه اروپا خارج شود «50-50» خواهد بود. فاکس که از کهنهسربازان کمپین جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا محسوب میشود، تاکید کرد که اگر قانونگذاران مجلس عوام به توافق پیشنهادی ترزا می نخستوزیر بریتانیا رای ندهند، احتمال منتفی شدن روند خروج وجود خواهد داشت. ترزا می رایگیری درباره این توافق را که قرار بود حدودا سه هفته پیش برگزار شود، در پی نگرانی از شکست این طرح در پارلمان تا ماه ژانویه به تعویق انداخته است. جدای از ناآرامیهای داخلی در بریتانیا بر سر مساله خروج، به نظر میرسد که صبر اتحادیه اروپا هم از این بلاتکلیفی سر آمده است. ژان کلود یونکر رییس کمیسیون اروپایی در این باره به بریتانیا هشدار داده و گفته هرچه سریعتر بایستی خود را جمعوجور کنید.
به نوشته بلومبرگ، فاکس در ادامه گفتوگو با ساندی تایمز تاکید کرد که بازگشت از روند خروج از بریتانیا را خیانت به افرادی میداند که در همهپرسی 2016 به جدایی رای دادهاند. فاکس خطاب به قانونگذاران پارلمان گفت حمایت از ترزا می و طرح برگزیتی او مسالهای «حیثیتی» است و او شخصا ترجیح میدهد توافقنامه را با وجود کاستیهای آن بپذیرد تا اینکه مخاطره شکست کلی برگزیت را به جان بخرد. او افزود: «از نظر من، بدترین نتیجه ممکن منتفی شدن برگزیت است.» رایگیری درباره توافق برگزیت برای هفتهای که از 14ژانویه آغاز میشود، برنامهریزی شده اما ترزا میاز اعلام روز قطعی این رایگیری خودداری کرده است. نخستوزیر بریتانیا جلسه رایگیری درباره پیشنویس توافق را که قرار بود اوایل دسامبر برگزار شود، لغو و اعلام کرد میداند که از حمایت لازم برای پیشبرد این طرح برخوردار نیست.
ترزا می در تلاش برای جلب حمایت نمایندگان پارلمان و بهویژه قانونگذاران شورشی حزب محافظهکار خود و همچنین اعضای حزب اتحادگرای دموکراتیک ایرلند شمالی که شریک دولت ائتلافی هستند، بهدنبال گرفتن تضمینهای بیشتر از اتحادیه اروپا بوده است. فاکس گفت که ترجیح میدهد امتیازات بیشتر از سوی اتحادیه اروپا درباره وضعیت مرز بین جمهوری ایرلند و ایرلند شمالی را شاهد باشد.
بیاعتمادی شدید
در همین حال، در مصاحبهای جداگانه ژان کلود یونکر به روزنامه آلمانی «ولتام سونتاگ» گفت فکر میکند که در صورت تصویب توافق خروج در پارلمان بریتانیا در ماه ژانویه، لندن و بروکسل بایستی از فردای همان روز کسب آمادگی برای روابط آتی را آغاز کنند. یونکر افزود: «این احساس را دارم که اکثریت اعضای پارلمان بریتانیا عمیقا به ترزا می بیاعتماد هستند. برخی همچنان بر این باورند که هدف ما نگه داشتن بریتانیا در اتحادیه اروپا به هر طریق ممکن است. اما ما چنین نیتی نداریم. ما تنها شفافسازی درباره روابط آتی را خواستار هستیم. ما به نتیجه همهپرسی در بریتانیا احترام میگذاریم.»
یونکر در اشاره به دولت بریتانیا برای گرفتن امتیازات از اتحادیه اروپا و در اظهاراتی که از به پایان رسیدن صبر بروکسل در برابر ناتوانی لندن در تصمیمگیری حکایت داشت، گفت: «این خیلی غیرمنطقی است که بریتانیا انتظار داشته باشد اتحادیه اروپا بهصورت یکجانبه راهحلهایی برای مشکلات آتی بریتانیا ارایه دهد. درخواست من این است که خودتان دست به کار شوید و خود را جمع و جور کنید و به ما بگویید که دقیقا چه میخواهید.»
با وجود امیدواریهای ترزا می برای گرفتن امتیاز و تضمین از اتحادیه اروپا بر سر مناسبات در مرز ایرلند و اتحادیه گمرکی اروپایی، رهبران 27 کشور دیگر عضو اتحادیه اروپا از جمله آنگلا مرکل صدراعظم آلمان و امانوئل ماکرون رییسجمهوری فرانسه بارها تاکید کردهاند که هیچ تغییری از توافق 585 صفحهای بین لندن و بروکسل نخواهند داد.
جرمی کوربین رهبر حزب اپوزیسیون کارگر حمایت حزبش از برگزاری یک همهپرسی مجدد درباره خروج از اتحادیه اروپا را رد کرده و گفته مجلس عوام بایستی همه تمرکز خود را روی توافق خروج حاصله توسط دولت ترزا میبگذارد. او همچنین گفته که اگر در سال 2019 انتخابات سراسری زودهنگام برگزار و حزب او پیروز شود، به بروکسل خواهد رفت و برای دستیابی به توافقی بهتر در صورت امکان تلاش خواهد کرد. کوربین هفته پیش در مصاحبه با «گاردین» گفته بود: «فکر میکنم ما بایستی به این توافق رای منفی بدهیم؛ آنگاه دوباره با اتحادیه اروپا درباره اتحادیه گمرکی وارد مذاکره شویم.»
در همین حال، دولت بریتانیا در پی نگرانی از نتایج رایگیری ماه ژانویه پارلمان در حال کسب آمادگی برای جدایی بدون توافق است تا بتواند برنامه خروج مطابق برنامه و در روز 29 ماه مارس را پیش ببرد که از جمله این اقدامات درخواست از شرکتهای داروسازی و سوپرمارکتها برای ذخیره مواد دارویی و غذایی و همچنین قرار دادن 3500 نیرو در حالت آمادهباش است.
در حالی که قرار است قانونگذاران بریتانیایی 7ژانویه از تعطیلات بازگردند، استفن بارکلی وزیر برگزیت در روزهای آغازین سال 2019 جلسهای را به منظور برنامهریزی برای خروج بدون توافق از اتحادیه اروپا برگزار خواهد کرد. تایمز در گزارشی برآورد کرده که خروج بدون توافق از اتحادیه اروپا کاهش درآمدهای مالیاتی و نرخ بهره و بازگشت تدابیر تسهیل کمی را در پی داشته باشد.
در نظرسنجی سالانه تایمز از 52 کارشناس اقتصادی از جمله 4 نفر از حامیان سرسخت برگزیت، همه شرکتکنندگان درباره این مساله اتفاق نظر داشتهاند که برگزیت بدون توافق و بیبرنامهریزی با نیاز به مداخله بانک مرکزی بریتانیا و وزارت خزانهداری برای نجات اقتصاد بریتانیا و مواجهه با کسری بودجه احتمالی این کشور همراه خواهد بود.