در فیلترینگ اشتباه کردیم
گروه دانش و فن
رییس‌جمهور در دیدار با وزیر ارتباطات با اعلام اینکه راه پیشگیری از مخاطرات ابزارهای ارتباطی جدید، فیلترینگ نیست، گفت: باید سواد رسانه‌ای و دیجیتال جوانان و نوجوانان و البته والدین و همه جامعه را بالا ببریم تا بتوانند در کنار استفاده مناسب از این امکانات، از مخاطرات و آسیب‌های آن نیز در امان بمانند.
وی افزود: «باید قبول کنیم که اشتباه کردیم فکر کردیم اگر بگوییم استفاده از فلان امکان ممنوع بوده و فیلتر است همه به آن گوش می‌کنند. دیدیم که پس از فیلتر هر امکانی، فیلترشکن آن ایجاد شد و هر چه تلاش کردیم بطور روزانه فیلترشکن‌های جدید ارایه شد و در نتیجه، زیان و آسیبی که به ویژه به جوانان و فرزندان ما از ناحیه استفاده از فیلترشکن‌ها وارد شد، بیشتر از زمانی است که بطور عادی مثلاً از همان نرم‌افزاری که فیلترکردیم، استفاده می‌کردند.»
حسن روحانی روز گذشته در دیدار وزیر، معاونین و مدیران وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نماد تحول جوامع در حوزه تکنولوژی دانست و با بیان اینکه مقاومت در برابر فناوری‌ها و تحولات نوین، رویکردی قدیمی است، تاکید کرد: شناخت درست و فرهنگ‌سازی، تنها راه مدیریت و پیشگیری از مشکلات فناوری است.
مبارزه با خواست عموم مردم
شرعی و قانونی نیست
وی با تاکید بر اینکه «مبارزه با خواست عموم مردم، شرعی و قانونی نیست»، اظهارداشت: فناوری‌های نوین منافع زیاد و خطرات محدودی دارد و ما نمی‌توانیم زندگی مردم را از تحولات فناوری و ارتباطی جدا کنیم.
رییس‌جمهور با اشاره به اینکه اولین‌بار در ایران این پهلوی اول بوده است که دستور اعمال فیلترینگ برای رادیو به عنوان نوظهورترین رسانه عصر خودش را صادر کرده بود. اما پیشرفت و تکامل رسانه‌ها، با این دست مخالفت‌ها متوقف نشد و به عنوان مثال در جریان مبارزات انقلابی ملت ایران شاهد استفاده گسترده از ضبط صوت و نوارهای کاست بودیم. این فناوری اطلاعات و ابزار ارتباطات و انتقال اطلاعات بود که پیام انقلاب ملت ایران را خیلی راحت و سریع منتقل می‌کرد.
روحانی تصریح کرد: درست است که هر پدیده جدیدی ممکن است در کنار فواید زیادش خطراتی نیز داشته باشد اما این معقول نیست که در برابر احتمال بروز یک آسیب یا خطر، استفاده از ابزار یا امکانی که فواید زیادی دارد را بطور کلی کنار بگذاریم و از سوی دیگر اینگونه نیست که همه عالم گوش به فرمان ما باشند تا ببینند که چه زمانی استفاده از یک امکان یا ابزار جدیدی را ممنوع می‌کنیم تا آنها نیز دیگر از آن استفاده نکنند!
رییس‌جمهور خاطرنشان کرد: بطور طبیعی مردم استفاده از ابزار و امکانات جدید را بر مبنای نیاز، نوع تفکر و سلیقه خودشان انتخاب می‌کنند و اساساً وقتی امکانات و ابزار جدیدی ایجاد می‌شود، نمی‌شود به مردم گفت که از آن استفاده نکنند بلکه راهکار صحیح، آموزش روش صحیح استفاده از آن امکان و چگونگی راه‌های پرهیز از خطرات آن است.
روحانی گفت: امروز زندگی همه مردم جهان در بستر فضای مجازی شکل و شیوه جدیدی یافته که دایم نیز در حال تغییر و تکامل است؛ تغییر و تحول عرصه فضای مجازی با زندگی مردم عجین شده و دیگر نمی‌شود فضای مجازی را از زندگی مردم جدا کرد. دیگر این امر قابل تحقق نیست که حاکمیت از مردم بخواهد به عنوان مثال موبایل را به خاطر برخی آسیب‌هایش کنار بگذارند.
رییس‌جمهور با بیان اینکه مبارزه با خواست عموم مردم، شرعی و قانونی نیست، اضافه کرد: برخی فکر می‌کنند اختیاراتی از آسمان دارند تا بر زمینی‌ها هر فرمانی که می‌خواهند صادر کنند، اما خداوند به پیامبر خاتم (ص) نیز تأکید کرد که تو وکیل مردم نیستی و فقط مامور ابلاغ پیام هستی و مردم در پذیرش یا رد آن، مختار هستند. نمی‌توان با خواست عمومی مردم مبارزه کرد و این کار نه شدنی و نه مشروع و قانونی خواهد بود.روحانی اظهار داشت: اگر کسی بخواهد مردم را مجبور به کاری کند دیگر اسم آن ارتباطی با دین و دینداری ندارد، چرا که اساس دین، فهم، درک و سپس پذیرش و انتخاب است و البته این اصل بر همه اصل‌های عرصه‌های دیگر صادق و حاکم است. مردم فهم دارند و در مواجهه با هر مساله‌ای که آسیب‌هایی دارد به دنبال فرا گرفتن فرهنگ صحیح استفاده از آن و راه‌های پرهیز از آسیب‌هایش هستند.
رییس‌جمهور تصریح کرد: امروز شاهد آن هستیم که عده‌ای از فضای مجازی در راستای منافع شخصی و گروهی خودشان استفاده نامناسب می‌کنند و براساس برخی تحقیقات انجام شده، لحن عمومی مردم کشورمان در فضای مجازی نسبت به دیگر کشورهای پیشرفته نامناسب‌تر است که باید برای آن نیز فکری شود.روحانی خاطرنشان کرد: بطور طبیعی مخاطرات استفاده از یک امکان و ابزار جدید برای کسی که تازه شروع به استفاده از آن می‌کند، بیشتر از کسی است که به استفاده از آن امکان و ابزار جدید عادت کرده است، به خصوص اگر از همان آغاز در اختیار قرار گرفتن این ابزار و امکان جدید بخواهیم درخت ممنوعه نیز برای آن تعریف کنیم که آن وقت خود این درخت ممنوعه عاملی برای تحریک استفاده‌کننده به کشف دلیل این ممنوعیت است که می‌تواند مخاطرات و آسیب‌ها را بیشتر کند.
انحصار در هیچ پدیده‌ای جواب نمی‌دهد
رییس‌جمهور با بیان اینکه انحصار در هیچ پدیده‌ای جواب نمی‌دهد؛ چه در رسانه و چه در فناوری، اظهارداشت: امروزه شاهد آن هستیم که استفاده از موبایل در ایران نسبت به خیلی کشورهای دیگر بیشتر است و یک دلیل مهم آن این است که در کشور رسانه آزاد نداریم، فقط یک صدا و سیمای دولتی داریم و مردم برای دسترسی آزادانه‌تر به اطلاعات به استفاده از موبایل و دسترسی به فضای مجازی از طریق آن، هجوم آورده‌اند و لذا شاهد بروز تورم در استفاده از موبایل و فضای مجازی هستیم. اگر گروه‌ها و دسته‌های مختلف در کشور رادیو و تلویزیون داشتند، بخشی از حرف و سخن خود را از آن طریق بیان می‌کردند و آن وقت بطور طبیعی این تورم در زمینه استفاده از موبایل و فضای مجازی به وجود نمی‌آمد.
روحانی با تأکید بر اینکه باید این رویه‌ها اصلاح شوند، تصریح کرد: البته باید همه به ضرورت اصلاح این رویه‌ها و روندها برسیم. امروز هنوز همه به این نتیجه نرسیده‌ایم که انحصار در هر زمینه و موضوعی مضر است؛ باید در زمینه گردش اطلاعات، آزادی بیشتر ایجاد کنیم و البته نیاز است که نظارت در این زمینه نیز بطور قانونمند تقویت شود.
رییس‌جمهور خاطرنشان کرد: وقتی گردش آزاد اطلاعات رواج یابد و نظارت بر آن تقویت شود، دیگر شاهد آن نخواهیم بود که هر کسی یا گروهی بطور ناشناس و بدون شناسنامه بتواند از این عرصه برای بی‌اخلاقی‌های خود سوءاستفاده کند یا از سوی دیگر شاهد آن نخواهیم بود که عده‌ای بطور فله‌ای با یک سیم‌کارت پیامک‌های تبلیغاتی انبوه بفرستند و وقت و عمر مردم را تلف کنند؛ اینگونه اتلاف وقت و عمر مردم و آزار و اذیت‌های بی‌حساب شرعاً حرام است و راه مقابله با آن ایجاد فضای آزاد و البته قانونمند نشر اطلاعات و نظارت قانونی و دقیق بر آن است.
روحانی با اشاره به اهمیت بهره‌گیری هر چه بیشتر و موثرتر از فضای مجازی، گفت: فضای مجازی و عرصه دیجیتال امروز نه بخش و شاخه‌ای از اقتصاد، بلکه بستر و پایه‌ای اصلی و اساسی برای اقتصاد است از سوی دیگر فضای مجازی می‌تواند همه مردم و فعالان اقتصادی را توانمند کند و زیربنای مناسب برای تسریع و تسهیل تعاملات اقتصادی، علمی و فرهنگی باشد. امروز همچنین فضای مجازی یک ابزار موثر برای ایجاد عدالت است چرا که با اتصال یک روستا به اینترنت پرسرعت امکان بهره‌مندی از خیلی از امکانات کشور برای روستاییان نیز همان‌گونه که برای شهرنشینان فراهم است، فراهم خواهد شد.
رییس‌جمهور افزود: فضای مجازی زیربنای بسیاری از تحولات اقتصادی و توسعه متوازن پایدار خواهد بود و در کنار توانمندسازی همه مردم فارغ از محل سکونت‌شان می‌تواند به گسترش عدالت اجتماعی کمک کرده و با ایجاد شفافیت به مبارزه موثر با فساد کمک کند.
استفاده صحیح از فضای مجازی
سواد مخصوص می‌خواهد
روحانی اظهار داشت: چندین بار تأکید کردم که باید هر فرد یا مجموعه‌ای که درخواست دریافت ارز دولتی برای واردات دارد از همان لحظه ثبت درخواست، مراحل بررسی و تأیید درخواست، در اختیار قرار دادن ارز، خرید کالا، انتقال آن، ترخیص از گمرک، انبار و نحوه و میزان توزیع در بازار را بطور دقیق و به روز در فضای مجازی ثبت کند تا امکان فساد و سوءاستفاده به حداقل برسد. دولت نیز در راستای تحقق یکی از بزرگ‌ترین شعارهایش یعنی ایجاد شفافیت لوایح مورد نیاز را در دست بررسی دارد تا به مجلس تقدیم شوند. رییس‌جمهور همچنین با اشاره به مصوبه اخیر شورای عالی فضای مجازی در زمینه تلاقی و تبادل اطلاعات اظهار امیدواری کرد که این مصوبه هر چه سریع‌تر و بطور کامل اجرایی شود.
روحانی با اشاره به سفر خود به کشور مالزی در حدود 30 سال پیش و پیشرفت‌های این کشور در آن دوره در زمینه فناوری اطلاعات، گفت: با استفاده از فناوری اطلاعات سرمایه‌گذاری و اجرای قراردادها تسهیل می‌شود.رییس‌جمهور با بیان اینکه امروز باید تلاش و حرکت بزرگی را در راستای استفاده از فناوری اطلاعات در بخش‌های مختلف انجام دهیم، اظهار داشت: اینکه می‌گوییم فیلتر وجود نداشته باشد به معنای این نیست که این فضا بدون حساب و کتاب و نظارت باقی بماند بلکه هم باید نظارت کافی داشته باشیم و هم باید به کسانی که از فضای مجازی استفاده می‌کنند، آموزش‌های صحیح را ارایه دهیم.روحانی افزود: امروز سواد داشتن تنها منحصر به خواندن و نوشتن نیست بلکه نحوه استفاده صحیح از فضای ارتباطی و فضای مجازی هم به نوعی سواد مخصوص به خود را نیاز دارد.
روحانی با بیان اینکه دولت برای توسعه فضای مجازی و افزایش پهنای باند در کشور فشارهای فراوانی را تحمل کرد، اما در برابر همه آنها ایستاد، افزود: هر تصمیمی در هر دستگاهی برخلاف آن اتخاذ می‌شد دولت مخالفت می‌کرد و مردم اگر امروز به راحتی می‌توانند از این فضا استفاده کنند باید بدانند دولت یازدهم و دوازدهم از آبروی خود در این راستا مایه گذاشت.روحانی اشتغال جوانان به ویژه افراد تحصیلکرده را یکی از مسوولیت‌های مهم مسوولان دانست و گفت: امروز آمار رسمی بیکاری در کشور در مجموع حدود 11.7 دهم درصد است، اما اگر در اقشار مختلف مانند جوانان تحصیلکرده یا زنان و نوجوانان وارد شویم می‌بینیم که این آمار افزایش می‌یابد.
روحانی افزود: شرط اول ما با آقای جهرمی در هنگام پذیرش مسوولیت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات این بود که باید در راستای ایجاد شغل تلاش مضاعفی داشته باشد و ایشان قول داد که سالانه صد هزار شغل را ایجاد کند.
رییس‌جمهور با بیان اینکه سرمایه‌گذاری و ایجاد مشاغل بزرگ نیاز به افرادی زیاد و سرمایه‌ای بالا دارد، گفت: یک شرکت نوپا یا یک استارتاپ و سرمایه اندک می‌تواند اشتغال ایجاد کرده و خود به مرور زمان سرمایه آفرین شود و راحت‌ترین و کم‌هزینه‌ترین راه برای ایجاد اشتغال نیز همین است.
رییس‌جمهور با اشاره به اینکه امروز در برخی زمینه‌های علمی مانند ساخت خودرو، هواپیما و صنایع فضایی با پیشرفت‌های روز دنیا فاصله داریم، افزود: خوشبختانه در بخش آی‌تی و آی‌سی‌تی به سرعت فاصله‌ها در حال کاهش هستند و خدماتی که امروز به مردم ارایه می‌شود در برخی زمینه‌ها با کشورهای پیشرفته مشابه است.
روحانی با اشاره به اینکه براساس گزارش‌ها و آمارها روزانه تعداد زیادی از افراد برای انجام کارهای خود به ادارات مراجعه می‌کنند، گفت: باید با استفاده از دولت الکترونیک میزان مراجعات حضوری مردم را به اداره‌ها و دستگاه‌ها به حداقل ممکن برسانیم.
پیش از سخنان رییس‌جمهور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گزارشی از دستاوردها و اولویت‌های اصلی این وزارتخانه در اجرای برنامه‌ها و طرح‌های مختلف و چالش‌های پیش رو ارایه و از حمایت‌ها و پیگیری‌های دکتر روحانی در زمینه برنامه مرتبط با وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تقدیر کرد.
