لازمه استقلال ایران این نبود که با کسی درگیر شویم
محمد جواد ظریف از استقلال ایران در 40 سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی سخن گفت و افزود: لازمه استقلال ما این نبود که به شورای امنیت برویم و با کسی درگیری پیدا کنیم بلکه این بود که می‌توانیم ادعا کنیم حتی با فشار امریکا و غرب روی پای خود بایستیم.
وزیر امور خارجه در سخنانی درهمایش چند جانبه گرایی در سیاست خارجی ایران؛ ظرفیت‌ها و راهبردها گفت: استقلال به این معناست که ما برای ادامه حیات و اینکه بتوانیم حیات داشته باشیم، متکی به دیگران نباشیم. داشتن استقلال در عرصه سیاست خارجی به این معنا نیست که از دنیا منفک باشیم.
او با اشاره به چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب گفت: انقلاب اسلامی رابطه بسیار تنگاتنگی با سیاست خارجی داشت، در بسیاری از حوزه‌ها، تأثیر انقلاب اسلامی مانند حوزه سیاست خارجی نمی‌توانست باشد، چون آنچه که انقلاب در آن تأثیر بنیادی داشت یکی از حوزه‌های مهم آن اصل حکومتداری و زمامداری بود، یکی از حوزه‌های مهم آن بحث سیاست خارجی بود.
وی افزود: علت آن هم این بود که نگرانی عمده مردم ما از قبل از انقلاب یک نگرانی تاریخی بود، در مورد مداخله‌های خارجی در داخل کشورما، از دوره قاجار تا پیش ازانقلاب در سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌های کشور ما در سفارتخانه‌های سایر کشورها این دخالت‌ها انجام می‌شد، در واقع صحنه سیاسی کشور آوردگاه و نبرد این سفارتخانه‌های خارجی بود.
او با بیان اینکه در دوران حکومت قبلی ایران در قالب یک نظام دو قطبی تفکیک می‌شد اظهار داشت: همیشه باید از شعارزدگی پرهیز کنیم، حتما نظام گذشته در ایران در حوزه‌هایی تلاش می‌کرد که استقلال عمل داشته باشد، در حوزه‌هایی هم حتی تلاش می‌کرد توازن برقرار کند، نوع رابطه‌ای که رژیم پهلوی با چین و شوروی سابق داشت، بالاخره تلاش‌هایی در جهت ایجاد توازن بود.
وی افزود: اما در جاهایی که مهم بود در آنجایی که به حساب می‌آمد و برای دنیا مهم بود، آنجایی که تغییر تکلیف دنیا قرار بود انجام شود، آنجا معلوم بود و امریکا و غرب اطمینان داشتند که ایران در کجا قرار می‌گیرد و جایگاه ایران در نظام بین المللی مشخص بود.
وی ادامه داد: البته یک حدی کنشگری مستقل را هم رژیم گذشته داشته، نمی‌توان گفت رژیم گذشته هیچ حدی از کنشگری مستقل را نداشته است، ممکن است در روزنامه‌ها بشود این حرف‌ها را زد؛ اما نباید در یک محیط علمی و دانشگاهی از اینگونه بیان کرد.
ظریف گفت: آن اتفاقی که افتاد و شعار اول انقلاب بود، استقلال در کنار آزادی و جمهوری اسلامی در واقع استقلال البته بعد داخل هم دارد، اما بعد خارجی آن بسیار پررنگ است.
وی گفت: من استقلال را برون به درون زا، تفسیر می‌کنم؛ نه اینکه ما از دنیا منفک شویم، این به معنی استقلال نیست، استقلال به این معنا نیست که ما خود را از امکانات جهان محروم کنیم، بلکه استقلال به این معنا است که برای ادامه حیات، زندگی و برای آنکه بتوانیم امن باشیم و برای اینکه بتوانیم حیات داشته باشیم، متکی به داخل باشیم، این مفهوم استقلال می‌شود.
او افزود: این تفسیر از استقلال در صنعت و در روابط بین‌المللی معنی می‌دهد، در وابستگی به نفت ممکن است معنی می‌دهد، دوباره آقای « لیندسی گراهام » سناتور امریکایی - ما فکر می‌کردیم یک بار ایشان از دهانش در رفت و این سخن را گفت - دوباره دیروز گفته «اگر ما یک هفته از عربستان سعودی حمایت نکنیم فارسی صحبت می‌کنند».
وزیر امور خارجه بیان کرد: بعضی از دوستان می‌گویند ترامپ و‌دار و دسته وی جزو صادق‌ترین افراد امریکا هستند، (با خنده) آن چه که در دل همه مسوولان امریکایی دهه‌ها بوده، اینها به زبان می‌آورند، همه مسوولان امریکایی این اعتقاد را کم و بیش داشتند که دولت عربستان بدون امریکا نمی‌تواند حیات داشته باشد، ایشان می‌گوید.
وی با بیان اینکه استقلال یعنی اینکه هیچ کس چنین حرف‌هایی که امریکایی‌های درباره عربستان می‌گویند را نمی‌تواند در مورد ایران بزند، گفت: ما نه تنها بدون حمایت امریکا چهل سال زندگی کردیم، بلکه با وجود فشار امریکا چهل سال زندگی کردیم، این به نظر من به معنی درگیری با کسی نیست، به معنی دعوا داشتن با دنیا نیست، به معنی جداشدن از دنیا هم نیست، به معنای این است که ما قبول کردیم و خواستیم، اینکه خودمان انتخاب کردیم و من یک بار گفتم، بعضی دوستان خیلی به من انتقاد کردند، معنای آن این است که ما خواستیم که برای ادامه حیات خود وابسته به سایر کشورها نباشیم.
استقلال یعنی می‌توانیم با فشار امریکا روی پای خود بایستیم
ظریف با بیان اینکه مهم‌ترین مشخصه تهدید امنیتی برای دنیا قرار گرفتن ذیل قطعنامه فصل هفتم شورای امنیت سازمان ملل و تحریم فصل هفتمی شورای امنیتی است، افزود: این به این معنا نیست که مضیقه اقتصادی همراه آن نیست، البته همراه آن هست ولی اینکه خود یک کشور موضوع فصل هفتمی شورای امنیت سازمان ملل می‌شود، یعنی آن کسی که این کار را کرده توانسته است ما را به یک تهدید امنیتی تبدیل کند.
او خاطرنشان کرد: اینکه (پرونده هسته ای) ایران به شورای امنیت برود و با کسی درگیری پیدا کنیم لازمه استقلال ما نبوده است، اما لازمه استقلال ما این بوده که بتوانیم امروز ادعا کنیم که می‌توانیم بدون امریکا، بدون غرب، حتی با فشار امریکا و غرب سر پای خود بایستیم.
او تاکید کرد: در این مسیر سختی و دشواری حتما وجود دارد، اما اینکه امریکا نتواند راجع به جمهوری اسلامی این حرف را بزند که «اگر ما یک هفته از ایران دفاع نکنیم و پشتیبان ایران نباشیم، حالا یک هفته نه، اگر چهل سال پشت ایران نباشیم، ایران- با احترام به همه دوستان روسی ما- روسی صحبت می‌کند.»
وی با اشاره به سفر هفته گذشته خود به چین گفت: من تازه از چین برگشتم، به روابط راهبردی با چین و روسیه هم صد درصد اعتقاد دارم، اما کسی نمی‌تواند بگوید با فشار غرب ما چینی - که البته زبان سختی هم هست- صحبت کنیم.
درونی زایی به معنی جدا شدن و دعوا با دنیا نیست
ظریف افزود: ما در حال تجربه کردن درونزایی هستیم، در کنار درون زایی در اقتصاد مقاومتی برونگرایی هم هست، یعنی اینکه درون زایی به معنی جدا شدن و دعوای با دنیا نیست، اما معنای استقلال- استقلالی که ما در شعارهای انقلاب داشتیم- همین است.
وی یادآورشد: تغییر ماهوی سیاست خارجی زاییده انقلاب است، ما نمی‌توانیم از انقلابی که مبتنی بر استقلال خواهی است، توقع داشته باشیم سیاست خارجی آن دنباله سیاست خارجی دوره قبل باشد و این غیرممکن است.
وزیر امور خارجه در بخش دیگر از سخنانش گفت: تصوری در قرون گذشته وجود داشته که همه اتفاقات عالم ابتدا در غرب رخ می‌داد، یعنی اتفاقاتی که برای دنیا اهمیتی داشته در غرب رخ می‌داده و بعد هم هر اتفاقی در هر جای دنیا می‌افتاده غرب تصمیم‌گیر اصلی بوده است.اینها ذهنیتی را برای همه ما درست کرده است که جهان در یک حوزه منحصر شده است اما آن دنیا امروز دیگر وجود ندارد و ما امروز در دنیای پسا غربی زندگی می‌کنیم.
ظریف با بیان اینک اجلاس مونیخ در سال ۲۰۱۷ عنوانش را مدیریت جهان پسا غربی گذاشته بود، اظهارداشت: حرف ما یک حرف شعاری جهان سومی نیست بلکه یک واقعیت جهانی است که دیگر امروز غرب نه انحصار تحولات و نه انحصار تصمیم‌گیری بر تحولات را دارد لذا در چنین جهان نگرش به شرق یا نگرش به غرب معنا ندارد.
رییس دستگاه دیپلماسی با تاکید بر لزوم همه‌جانبه نگری خاطرنشان کرد: امروز یکی از سوالات عمده که برای اروپا مطرح است این است که اگر فردا آقای ترامپ از تجربه تاثیرگذاری بر شرکت‌های اروپایی و تحریم ایران خوشحال شد و به آنها گفت از این به بعد حق ندارید با چین هم رابطه داشته باشید، اروپا در قبال این واقعیت چه خواهد کرد.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه مراکز قدرت متحول و متکثر شده است، گفت: مراکز قدرت متحول و متصل شده منابع قدرت هم متحول و متکثر شده است یعنی شما دیگر نمی‌توانید بگویید که دنیا دنیای قایق‌های توپدار است و یا تعداد تانک و توپ و هر چیز دیگر می‌تواند آینده را تعیین کند اگر قرار بود اینگونه باشد تحولات طور دیگری بود و پایان جهان دوقطبی شکل نمی‌گرفت.
وی یادآورشد: در واقع دیگر نمی‌توانیم ادعا کنیم که این امکانات تنها امکانات هستند؛ این دوباره اشتباه تلقی نشود که می‌گویند امکانات نظامی مهم نیست، امکانات نظامی و قدرت نظامی بسیار مهم است.
ظریف اضافه کرد: ما زمانی توانسته‌ایم در سطح بین‌المللی موفق باشیم که قدرت میدانی در کنار دیپلماسی با همدیگر هم افزایی داشته‌اند؛ هرگاه ما قدرت میدانی نداشته ایم و تلاش دیپلماتیک داشتیم شکست خوردیم و هرگاه قدرت میدانی داشتیم و تلاش دیپلماتیک نداشتیم باز هم موفقیت کامل به به دست نیاورده ایم. او ادامه داد: بنابراین قدرت میدانی و قدرت نظامی بسیار مهم و حیاتی است اما تنها عامل تعیین کننده نیست چون منابع قدرت متکثر است بنابراین در جهان پساغربی منابع و حوزه‌های قدرت متکثر شده و شما نیاز دارید در روابط بین الملل از نظر جغرافیایی و سیاسی همه‌جانبه نگر باشید. وی در بخش دیگر از سخنان خود با بیان اینکه حاکمیت‌ها انحصار روابط بین المللی را از دست داده‌اند، گفت: از دست دادن انحصار استفاده از زور سخت‌ترین موضوع برای حاکمیت‌ها بوده است اما امروز القاعده و داعش در جنبه منفی و حزب‌الله در جنبه مثبت در حوزه استفاده سازمان یافته از زور و نیروی نظامی همان اندازه تاثیرگذار هستند که ممکن است یک دولت مهم تاثیرگذار باشند و حتی در منطقه ما از خیلی از دولت‌های منطقه بیشتر تأثیرگذارند.
رییس دستگاه دیپلماسی افزود: استفاده از زور به صورت سازمان یافته که همان جنگ است چه به صورت سلبی و چه به صورت ایجابی از انحصار دولت‌ها خارج شده است و سازمان‌ها و نهادهای حاکمیت هم به عناصر امنیت ساز وهم عناصر امنیت سوز تبدیل شده‌اند.
وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: شما اگر می‌خواهید موفق باشید باید هم در حوزه جغرافیا هم در حوزه ابزارها همه‌جانبه نگر باشید. در دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی ابزار مدارس یکی از ابزارهای مهم پیشبرد سیاست‌های امریکا در شوروی سابق بود. یعنی ابزار آموزش به عنوان یک ابزار مهم عمل می‌کرد. ظریف در بخش دیگر از سخنان خود گفت: ما در کشور در این حد اجماع داریم که نیاز به ابزارهای همه‌جانبه نگر داریم، ولی هنوز به این نقطه نرسیده ایم که اگر بین این ابزارها تزاحمی ایجاد شد، کدام‌شان را در اولویت قرار دهیم. وی با بیان اینکه ما به اولویت بندی در سیاست خارجی که بر استقلال ما مبتنی است نیاز داریم، اظهارداشت: ممکن است هر کدام از ما در ذهن خود اولویت‌هایی داشته باشیم.ما کمتر درباره اصل اولویت‌ها صحبت می‌کنیم و درباره مجموعه اولویت‌ها هیچ اختلافی نداریم. اما ما ننشستیم طبقه بندی کرده و ببینیم کدام یک از عوامل قدرت اگر با عامل دیگر تزاحم ایجاد کرد آن را کنار بگذاریم.
نه سلطه می‌پذیریم و نه به‌دنبال سلطه هستیم
ظریف یادآورشد: بعید می‌دانم کسی بگوید تمامیت ارضی، و یا استقلال خواهی، و یا مبارزه با سلطه مهم نیست که عین استقلال خواهی است ما نه دنبال سلطه هستیم و نه سلطه می‌پذیریم.
او تصریح کرد: انقلاب اسلامی از اولین‌ترین جاهایی بود که این واقعیت را فهمید که سلطه طلبی در جهان کنونی ناممکن است و نه نامطلوب.وقتی آقای ترامپ می‌گوید من ۷ تریلیون دلار هزینه کردم و هیچ امری را پیش نبردم یعنی سلطه طلبی ناممکن است و ما زودتر از همه اینها را فهمیدیم. وی خاطرنشان کرد: وقتی امام (ره) برای گورباچف پیام می‌فرستد این فهم پایان جهان دو قطبی است قبل از اینکه جهان دوقطبی پایان یابد اینکه می‌گوییم نه سلطه می‌پذیریم و نه سلطه می‌طلبیم مبنای قرآنی دارد. او در بخش دیگر از سخنان خود اظهارداشت: یکی از تحولاتی که رخ داده این است که دیگر هیچ کدام چالش‌های دنیا را نه یکجانبه و نه حتی دوجانبه می‌شود حل کرد.چالش‌های کنونی بین المللی راهکاری جز پاسخ‌های بین المللی ندارند.
او گفت: چالش‌ها جهانی شده بنابراین پاسخ‌ها هم باید جهانی شود.زمانی وزیران امور خارجه روسیه و امریکا (آقای لاوروف و آقای کری) نشستند و باهم توافق کردند در سوریه آتش بس شود.خیلی‌ها گفتند مشکلات سوریه تمام شد.اما نشد.حتی چالش‌ها به شکلی است که دو ابرقدرت هم باهم توافق کنند نمی‌توانند آن را حل کنند اما روسیه با ترکیه و ایران توانست یک حدی از آرامش در سوریه برای دو سال ایجاد کند.
وی افزود: هیچ پروسه‌ای در سوریه به اندازه پروسه آستانه نتوانست دوام بیاورد الان بیش از دو سال است این پروسه دوام آورده است. این به این دلیل است دنیا پساغربی شده و شما به اهرم‌های مختلف نیاز دارید و مشکلات دنیا یکجانبه و حتی دوجانبه قابل فصل نیست. ظریف گفت: اگر یک جایی شما بروید بگویید محیط زیست کشور خودم را حفظ کنم در عین اینکه دنیا به سمت گرمایش می‌رود یا تنوع زیستی به هم می‌خورد به شما می‌خندند.به همین میزان اینکه یک نفر بگوید من بخواهم امنیت خود را به خاطر ناامنی دیگران حفظ کنم این هم معنی نمی‌دهد. وزیر امور خارجه اضافه کرد: امنیت امروز یک کالای عمومی و جهانی است یک کالای ملی نیست.ما بحمدالله کشور امنی هستیم اما در پاکستان ناامنی وجود دارد گروه‌های تروریستی از آنجا سوءاستفاده می‌کنند و می‌آیند کشور امن ما را به هم می‌زنند بنابراین ناامنی مرز نمی‌شناسد. او با اشاره به هزینه نظامی کشورها اظهارداشت: امریکا سالانه۷۰۰ میلیارد دلار هزینه نظامی می‌کند، چین ۲۲۰ میلیارد، عربستان ۶۷ میلیارد، روسیه زیر ۶۰ میلیارد، امارات متحده عربی ۲۲ میلیارد هزینه می‌کنند و ما هم ۱۶ میلیارد هزینه نظامی داریم. ظریف تصریح کرد: ما خیلی حرف برای زدن داریم اروپایی‌ها حرفی برای گفتن ندارند در این حوزه منطقه ما را انبار باروت کرده‌اند سال گذشته 100 میلیارد دلار به شورای همکاری خلیج فارس سلاح فروختند ما خیلی حرف داریم اما آیا این سلاح‌ها توانسته برای کسی امنیت بیاورد.
وی ادامه داد: بودجه تسلیحاتی امریکا برابر با هزینه تسلیحاتی 10 کشور بعد از خود است اما این کشور نمی‌تواند برای شهروند خود در واشنگتن و نیویورک امنیت درست کند لذا مشکلات جهانی است بنابراین راهکارها هم باید جهانی باشد و این یک واقعیت است
ظریف گفت: راهکارهای یکجانبه ممکن است منافع کوتاه‌مدت داشته باشد اما در دراز مدت همین سیاست‌هایی که آقای ترامپ در حوزه اقتصاد دنبال می‌کند بعد از سال ۲۰۲۰ همه متفق هستند که بر اقتصاد امریکا تاثیر می‌گذارد و این مهم است که قبل از انتخابات یا بعد از انتخابات رخ دهد.
وزیر امور خارجه افزود: خیلی‌ها معتقدند تا زمان انتخابات هنوز این شرایط خوب اقتصادی که معلوم نیست تا چه میزان دستاورد سیاست‌های ترامپ باشد ادامه خواهد داشت اما از آن وقت نتایج سیاست‌های یک جانبه گرایی را می‌بینید یعنی دنیا دیگر دنیایی نیست که بتوان با اقدامات یکجانبه منافع درازمدت را تامین کرد.
ظریف در بخش دیگری از سخنان خود گفت: همیشه یکجانبه گرایی یکی از انتخابات‌های امریکا بوده ولی در چند دولت این کشور یکجانبه گرایی را به عنوان سیاست اصلی دنبال کرده که در دولت بوش پسر و دولت ترامپ اینگونه بوده است. وی یادآور شد: حرکت مذبوحانه‌ای که در ورشو انجام دادند به خاطر این است که می‌فهمند یکجانبه گرایی مشروعیت ندارد. چرا ورشو را برگزار می‌کنند. چرا به قول خودشان اتحاد اراده‌ها را برای حمله به عراق ایجاد کردند. آیا امریکا به قدرت نظامی متحدانش برای حمله به عراق نیاز داشت.
او افزود: زمانی که امریکا در دور دوم به عراق حمله کرد نیروی نظامی بعضی از کشورها نه تنها کمکی به امنیت آن نمی‌کردند، بلکه امریکا مجبور بود نیرویی برای حفاظت از آنها اختصاص دهد و ارتش امریکا یا بلک واتر را مسوول کرده بود از این کشورها حمایت کنند. وی خاطرنشان کرد: امریکا چهار بار در سال گذشته تلاش کرد همان اجماع امنیتی که علیه ایران داشت و با برجام به قول آقایان نافرجام شکست خورده بود را احیا کند.یک بار خانم نیکی هیلی تلاش کرد به اسم تظاهرات دی ماه ما را در شورای امنیت ببرد اما جلسه به جلسه ضد امریکایی تبدیل شد و هر کس صحبت کرد از برجام گفت.
او افزود: یک بار دیگر درباره یمن خواستند از شورای امنیت علیه ایران قطعنامه بگیرند باز هم در آنجا دوستان ما در روسیه برای اولین بار بعد از پیروزی انقلاب اقدام کردند. وی اضافه کرد: روسیه در مساله هسته‌ای وتو نکرد دوستان فراموش نکنند و دستاوردهای سیاست‌خارجی یادشان نرود .ولی در یمن روس‌ها وتو کردند و مانع از آن شدند که اجماع امنیتی علیه ایران شکل بگیرد.
ظریف گفت: بار سوم خود ترامپ در شورای امنیت حضور یافت.همه اینها برای ایجاد مجدد اجماعی است که با از بین رفتن شش قطعنامه از دست دادند و باز هم موفق نشدند.دیدیم که ترامپ در نشست شورای امنیت نشست و بازهم هر کسی که صحبت کرد درباره اهمیت برجام گفت. وزیر امور خارجه اضافه کرد: بار دیگر آقای پمپئو در جلسه عادی شورای امنیت برای بررسی ضمیمه ب قطعنامه ۲۲۳۱ رفت . تا آن زمان در حد کارشناس هم در آن شرکت نمی‌کردند و تا آخر جلسه درنشست جلسه نشست و زمانی که همه سفرا بیرون رفته بودند باز هم در آنجا ماند. وی گفت: اینکه می‌بینیم در لهستان جلسه تشکیل می‌دهند اول اسمش را ایران می‌گذارند وقتی با مخالفت جهانی روبرو می‌شوند اسمش را عوض می‌کنند برای چیست. اگر نامه اول آقای پمپئو و وزیر خارجه لهستان را ببینید تنها موضوع ایران است و اساساً حرفی از خاورمیانه نیست اما بعد اسمش را عوض کردند در واقع وقتی دیدند نمی‌توانند یک بیانیه مشترک دربیاورند گفتند در آخر جلسه جمع‌بندی خود را می‌دهیم و در آنجا هم گرفتار شدند. او با اشاره به فشارهای تحریمی امریکا علیه ایران، یادآورشد: اینکه می‌گویم ما به مقاومت مردم افتخار می‌کنیم به این معنی نیست که ما بگوییم مردم وظیفه‌شان است این کار را بکنند. وظیفه ما است که هم این مقاومت را پاس بداریم و هم فشار بر مردم را کم می‌کنیم.
وی گفت: نه اینکه مردم همیشه مقاومت کردند، ۴۰ سال است مقاومت می‌کنند، باز هم مقاومت خواهند کرد پس شما چه کاره اید و چرا مردم ما را انتخاب کرده‌اند. اگر قرار بود مردم مقاومت کنند و همه مشکلات با مقاومت مردم حل شود وظیفه ما چیست.
او تصریح کرد: همان‌گونه که نمی‌توانیم پشت پرده توطئه‌های امپریالیسم و نظام سلطه پنهان شویم و ناکارآمدی خود را گردن آنها بیاندازیم همانطور هم نمی‌توانیم پشت مقاومت مردم پنهان شویم. ما به عنوان کارگزاران مردم وظیفه داریم فشار را بر روی مردم کم کنیم و این کاری است که داریم تلاش‌مان را می‌کنیم.
وی اضافه کرد: اینکه چقدر موفق باشیم اول مردم باید قضاوت کنند و مهم‌تر از مردم هم خدا باید قضاوت کند اما واقعیت این است که امریکا آنچه را که در برجام از دست داد که یک شکست راهبردی برای این کشور بود و شش قطعنامه را از دست داد. او گفت: برای همین هست که نتانیاهو از روز اول مخالف برجام بود چرا که اگر نگرانی‌اش هسته‌ای بود برجام این نگرانی را رفع کرد. نگرانی نتانیاهو و تندروهای امریکایی این بود که این فضای اجماع جهانی نابود شده بود.
ظریف خاطرنشان کرد چهار بار در یک سال گذشته در شورای امنیت تلاش کردند این را بازسازی کنند اما شکست خوردند در لهستان هم تلاش کردند و آنجا هم به لطف خدا و تلاش همکاران من شکست خوردند و باز هم تلاش می‌کنند. وی با اشاره به اهمیت چندجانبه گرایی یادآور شد: ما به افراط و تفریط عادت کردیم، چند جانبه گرایی قدرت را جایگزین نمی‌کند بلکه قدرت را تعدیل می‌کند. اینکه امریکا ناچار است در کنفرانس لهستان برود و عنوان آن را عوض کند به خاطر اینکه می‌خواهد به جای اینکه بگویند امریکا به تنهایی ضد ایران است، بگویند ۳۰ کشور ضد ایران هستند.
او خاطرنشان کرد: در واقع اهمیتی که چند جانبه گرایی دارد این است که معادله‌ای است بین قدرت و مشروعیت نه اینکه جایگزینی باشد برای قدرت.
ظریف در بخش دیگر از سخنانش اظهارداشت: ما در حوزه سیاست خارجی انقلاب اسلامی به اصل استقلال و درون زایی به عنوان لازمه استقلال نگاه می‌کنیم و نه به عنوان یک مشکلی که برای ما ایجاد شده است.
وی با اشاره به گفت‌وگو یی که در نشستی با کیسینجر نظریه پرداز و وزیر خارجه اسبق امریکا داشته است، گفت: کیسینجر در این نشست می‌گفت ایران باید بین آرمان و دولت یکی را انتخاب کند. من به آقای کیسینجر که مدیر جلسه بود و من هم سخنران بودم گفتم هر زمان امریکا تصمیم گرفت انتخاب کند که بخواهد آرمان باشد و یا کشور آن وقت ایران هم تصمیم می‌گیرد.
او افزود: یعنی شما (امریکا) درست است که عمل نمی‌کنید اما ادعا می‌کنید که آرمان خواه هستید و آرمانخواهی مبنای قدرت شماست.
وی با اشاره به جایگاه هالیوود در آرمانخواهی امریکا اظهار داشت: هالیوود یک مبنای قدرت امریکاست من گفتم شما می‌خواهی مبانی قدرت خود را حفظ کنید و از ما می‌خواهید مبانی قدرت خود را از دست بدهیم.
ظریف تاکید کرد: آرمان خواهی و کشور گرایی را و گرایش به منافع ملی را در تضاد با هم نبینید بلکه در ادامه یکدیگر ببینید و آن وقت است که می‌توانید در این منظومه اولویت‌ها را تعیین کنید. رییس دستگاه دیپلماسی گفت: این اولویت‌ها به این معنی نیست که آرمان را باید فدای واقعیت بکنیم یا واقعیت را فدای آرمان بکنیم بلکه باید طبقه بندی کنیم و در این مجموعه چارچوب مشخصی داشته باشیم و همه‌جانبه نگر باشیم و در آن صورت می‌توانیم در این دنیای پر آشوب سیاست خارجی موفق داشته باشیم.
