انتقال آب دریای خزر توجیه اقتصادی ندارد

زمزمه‌های انتقال آب دریای خزر به بخش‌های مرکزی ایران حدود ۸ سال است که مطرح شده و آخرین بار هم آذر امسال بود که بار دیگر در سخنان رییس‌جمهور به آن اشاره شد اما کارشناسان معتقدند این طرح توجیه اقتصادی ندارد. عبدالرضا کرباسی، استاد محیط زیست دانشگاه تهران درباره این موضوع بیان کرد: باید بپذیریم که ایران دارای شرایط اقلیمی خاصی است و شاید در آینده‌ای نزدیک در برخی مناطق کشور نیاز به نصب و راه‌اندازی واحدهای نمک‌زدا- آب‌شیرین‌کن- داشته باشیم ولی قبل از هر اقدامی، مدیریت آب باید در ایران متحول شود.

تا زمانی که ۱۰۰ میلیارد مترمکعب آب طی سال برای مصارف کشاورزی، صنعتی و شرب به صورت غیر بهینه تخصیص داده می‌شود نباید به روش‌های گران قیمت تهیه آب شیرین روی آورد چرا که فقط در بخش کشاورزی حداقل ۱۵ میلیارد مترمکعب آب طی یک سال قابل صرفه‌جویی است. کرباسی با بیان اینکه دریای خزر یک محیط بسته است و عملا در سال‌های اخیر به دلایل مختلف بخش بیولوژیک آن تا حد زیادی از بین رفته است، اظهار کرد: هر نوع تنش زیست محیطی دیگر برای این دریا می‌تواند سبب نابودی کامل این پهنه آبی شود. تخلیه تلخ آب ناشی از فرآیند نمک‌زدایی که حدود ۳ میلیون تن در سال است به دریای خزر آسیب می‌زند، علاوه بر این انواع مواد شیمیایی همراه تلخ آب وارد دریای خزر می‌شوند و از رشد جلبک در سیستم واحدهای نمک‌زدا جلوگیری می‌کنند، همچنین این مواد شیمیایی برای آبزیان سمی هستند.

کرباسی در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا بدون موافقت کشورهای پنچ‌گانه اطراف دریای خزر می‌توان از آب دریای خزر بهره‌برداری کرد، به ایسنا توضیح داد: یکی از پروتکل‌های کنوانسیون تهران - کنوانسیون حفاظت از محیط زیست دریای خزر- بهره‌برداری از آب شیرین حوضه‌های آبریزی است که به دریای خزر وارد می‌شوند. بر این اساس آب شیرین ورودی به این پهنه آبی باید تضمین شده باشد و در فرآیند آن اختلالی ایجاد نشود بنابراین هر یک از کشورهای پنجگانه اطراف دریای خزر موظف هستند که این موضوع را رعایت کنند اما در این کنوانسیون به‌صورت خاص به برداشت آب شور از دریای خزر اشاره نشده است.