ورود چین و هند به معاملات مالی در اینستکس

رییس مرکز خدمات سرمایه‌گذاری اتاق بازرگانی تهران از ورود چین و هند به معاملات مالی در اینستکس خبر داد و گفت: پوشش معاملات در اینستکس صرفا شامل حوزه‌های دارو و مواد غذایی است و مشخص نیست به حوزه‌های دیگر هم گسترش پیدا کند. فریال مستوفی، در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره اینستکس اظهار کرد: اینستکس یک مکانیزم پرداختی است که به شرکت‌های اروپایی این امکان را می‌دهد که بدون قرار گرفتن در معرض تحریم امریکا با ایران تجارت کنند. مستوفی با اشاره به خروج امریکا از برجام بیان کرد: اروپا برای زنده نگه داشتن این توافق بین‌المللی، قانون انسداد را بعد از سال ۱۹۹۶ دوباره در سال ۲۰۱۸ به جریان انداخت. این قانون در سال ۱۹۹۶ با هدف مقابله با تحریم امریکا علیه ایران و لیبی از سوی پارلمان اروپا تصویب شد و به شرکت‌های اروپایی امکان دور ماندن از تحریم‌های فرامرزی امریکا را می‌دهد.

رییس مرکز خدمات سرمایه‌گذاری اتاق بازرگانی تهران به جزییات اینستکس اشاره کرد و گفت: اینستکس در قالب یک شرکت با مسوولیت محدود به مدیریت عاملی یک بانکدار آلمانی با سرمایه ۳۰۰۰ یورو در فرانسه تأسیس شد و سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان به عنوان امضاکنندگان برجام، همگی سهامدار این شرکت شدند. او افزود: مکانیسم کار به این صورت است که این ابزار، نقل و انتقالات غیرمستقیم را جایگزین نقل و انتقالات مستقیم بین ایران و اتحادیه اروپا می‌کند. بطور مثال، یک خریدار سوخت اروپایی با خرید نفت یا هر کالای دیگری از ایران می‌تواند با یک صادرکننده ماشین‌آلات اروپایی هماهنگ شود؛ در این بین خریدار ایرانی، پولی را به صادرکننده اروپایی پرداخت نمی‌کند بلکه پول را به صادرکننده ایرانی پرداخت می‌کند.

مستوفی با بیان اینکه هر یک از طرفین مدارک مرتبط با انجام معاملات خود را به اینستکس ارسال می‌کنند تشریح کرد: این مدارک شامل اطلاعات ضروری درباره خریداران و مصرف‌کننده نهایی است. اینستکس بعد از بررسی مدارک در صورت تایید، درخواست خرید و فروش را در دفاتر خود ثبت می‌کند. پس از ثبت مدارک در دفتر، اینستکس نسبت به شناسایی فروشنده و خریدار در خصوص تقاضا برای دو معامله اقدام می‌کند و پس از آن نقل و انتقال بین بانک‌های اروپایی در قبال مبادله کالا انجام خواهد پذیرفت. او با اشاره به انجام این پروسه در بانک‌های ایرانی گفت: بطور مثال واردکننده اروپایی پسته یا زعفران با صادرکننده دارویی اروپایی هماهنگ می‌شود و واردکننده اروپایی پول را به صادرکننده اروپایی از طریق سیستم بانکی خودشان می‌پردازد. رییس مرکز خدمات سرمایه‌گذاری اتاق بازرگانی تهران گفت: راه‌اندازی یک شرکت داخلی مشابه اینستکس ضروری است. در این خصوص، وزارت امور اقتصادی و دارایی به نمایندگی دولت پیش‌نویس مصوبه‌ای را آماده کرده‌اند که روش‌های تهاتری در مبادلات بین‌المللی از طریق «ایجاد شرکت‌هایی بدون نقل و انتقال پول» مورد استفاده قرار گیرد.

او، سازمان توسعه تجارت را نماینده وزارت صنعت، معدن و تجارت دانست و گفت: سازمان توسعه و تجارت صلاحیت و ضوابط اینگونه شرکت‌ها را از جمله حداقل سرمایه، ثبت و حوزه فعالیت آنها را تعیین می‌کند همچنین قرار است کمیته‌ای از وزارتخانه‌های امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت و وزارت امور خارجه تشکیل شود تا اقدامات حمایتی برای تسهیل فعالیت اینگونه شرکت‌ها را انجام دهد. او درباره چگونگی قیمت‌گذاری کالا‌ها و کنترل در این شرکت‌ها اظهار کرد: نبود یک نهاد نظارتی کارآمد در این پروژه، زمینه ساز فساد گسترده خواهد بود همچنین پوشش معاملات مالی در اینستکس صرفاً شامل حوزه‌های دارو و مواد غذایی است که تحت معافیت اقلام بشردوستانه از طرف امریکا قرار گرفته و مشخص نیست به حوزه‌های دیگر هم گسترش پیدا کند. رییس مرکز خدمات سرمایه‌گذاری اتاق بازرگانی تهران در پایان با اشاره به ورود سایر کشور‌ها از جمله چین و هند به این مکانیسم تصریح کرد: اگر در آینده به جای دلار از سایر ارز‌ها در مبادلات استفاده شود، برای ارتباط با بانک‌های سایر کشور‌ها نیاز به اجرای این استاندار‌دهای بانکی خواهیم داشت.