نخست‌وزیری حسین علاء و تشکیل کابینه
بیست و یکم اسفند ۱۳۲۹ حسین علاء که روز ۱۸ اسفند و پس از ترور حاجعلی رزم‌آرا، نخست‌وزیر شده بود، کابینه خود را تشکیل داد که تا ۶ اردیبهشت ۱۳۳۰ دوام آورد. علاء را رکورددار مناصب سیاسی در عصر پهلوی می‌دانند. علاء سیاستمداری بود که طی بیش از ۶۰ سال از عمر خود صاحب مشاغل مهمی چون نخست‌وزیری، وزارت، نمایندگی مجلس یا وزیرمختاری بود. او فرزند میرزا محمدعلی خان علاءالسلطنه از رجال عصر قاجار بود که به مدت ۲۰ سال سفارت ایران را در لندن برعهده داشت. علاءالسلطنه دو بار به رییس‌الوزرایی منصوب شد. حسین که سومین فرزند او بود، ۱۲۶۱ شمسی در تهران متولد شد.
او کابینه‌ای با شرکت 5 وزیر به شاه معرفی و تکمیل اعضای کابینه را به بعد از تعطیلات نوروز موکول کرد. سرانجام، کابینه در روز ۱۸ فروردین تکمیل شد. نخست‌وزیری علاء مصادف با تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت بود. مجلس شورای ملی این قانون را تصویب کرد و مجلس سنا نیز در ۲۹ اسفند همان سال آن را به تصویب رساند. اما شکایت انگلیس از ایران به شورای امنیت و درخواست غرامت آن کشور، همراه با موج اعتصاباتی که در تاسیسات نفتی ایران به دلیل نپرداختن حقوق کارگران توسط شرکت نفت ایران و انگلیس به راه افتاده بود، دولت علاء را به زانو درآورد و او در ششم اردیبهشت ۱۳۳۰ پس از گذشت ۴۷ روز استعفا داد و به وزارت دربار منصوب شد.
علاء در سوم اردیبهشت ۱۳۳۲ از وزارت دربار کناره گرفت؛ در ۱۷ فروردین ۱۳۳۴ متعاقب برکناری سپهبد فضل‌الله زاهدی از شاه فرمان نخست‌وزیری دریافت کرد. او در این دوره از نخست‌وزیری ریاست هیات‌های نمایندگی ایران برای عضویت در پیمان بغداد را بر عهده داشت. انعقاد پیمان سنتو، اعدام سران فداییان اسلام و برگزاری انتخابات نوزدهم مجلس شورای ملی از جمله رویدادهای مهم دوران دوم کابینه حسین علاء بود.
علاء در فروردین ۱۳۳۶ از نخست‌وزیری کناره‌گیری کرد و مجددا وزیر دربار شد. وی در آبان ۱۳۴۲ از وزارت دربار برکنار و به عنوان سناتور انتصابی منصوب شد. حسین علاء سرانجام در ۳۱ تیر ۱۳۴۳ در ۸۲ سالگی درگذشت.
