راز و رمز ارزهای دیجیتال در اقتصاد ایران
تلاقی موافقان و مخالفان استخراج ارزهای رمزنگاری‌شده در ایران، حالا وارد مرحله‌ای از تضاد دیدگاه‌ها شده است که رد آن را می‌توان در تقابل میان اقتصاد دولتی و بخش خصوصی گرفت. در حالی مخالفان استخراج ارزهای رمزنگاری شده، استدلالشان این است که توسعه کسب‌و‌کار در این بخش، آژیر خطر مصرف برق در ایران را به صدا در خواهد آورد که موافقان با عینک خوش‌بینی و به این صنعت و رونق آن در اقتصاد این روزهای کشور می‌نگرند.
جدای از مقاومت‌ها و مخالفت‌هایی که کارگزاران دولتی طی سال‌های اخیر با پدیده ارزهای رمزنگاری شده و داد و ستد آن در کشور داشته‌اند، تولید آن نیز حالا به فهرست ممنوعیت‌ها اضافه شده است و طبق آخرین خبرها، دولت قرار است قوانین سختگیرانه‌ای را پیش پای استخراج‌کنندگان ارزهای رمزینه بگذارد. این در حالی است که تولید ارزهای رمزنگاری شده به کسب‌و‌کار و صنعتی پر سود در بسیاری از کشورها بدل شده و برخی دولت‌ها با ارایه خدمات و تسهیلات ویژه، افراد را به تولید و استخراج این ارزها تشویق و ترغیب می‌کنند.
اما چرا تولید و استخراج ارزهای رمزنگاری شده در ایران با حواشی و جنجال مواجه شده و آیا آن‌طور که مقامات دولتی به خصوص، مسوولان وزارت نیرو مدعی هستند، تولید این نوع ارزها در کشور تهدیدی جدی برای مصرف برق به شمار می‌رود؟
فرصت‌سوزی با تصمیم‌گیری
کند و محافظه‌کارانه
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران و عضو سندیکای صنعت برق ایران، اظهارات مقابله‌جویانه وزارت نیرو با پدیده تولید و استخراج ارزهای رمزینه را ناشی از ناآگاهی و اطلاع اندک متولیان این وزارتخانه از صنعت ارزهای دیجیتال می‌داند و معتقد است که تصمیم‌گیری کند و محافظه‌کارانه دولت پیرامون این نوع از ارزها، فرصت‌سوزی دیگری را برای اقتصاد کشور به بار آورده است. علیرضا کلاهی‌صمدی میزان حاد مصرف برق در کشور را سالانه 200 ساعت عنوان کرد و با اشاره به اینکه در سال، یک یا دو ماه نیز باید مراقب مصرف برق بود، افزود: با توجه به تولید مازاد برق در کشور، می‌توان در چارچوب مشخص و مدونی از این ظرفیت برای تولید ارزهای رمزنگاری‌شده استفاده کرد و از این صنعت، درآمدهای ارزی برای کشور به دست آورد. وی با اعلام اینکه در حال حاضر نزدیک به 400 هزار دستگاه استخراج ارز رمزینه (ماینر) به صورت قاچاق وارد کشور شده است، افزود: اگر دولت در این مورد نیز سهل‌انگاری‌ها را کنار می‌گذاشت و از سال‌های قبل، اقدام به تدوین قانون و دستورالعمل ویژه ارزهای رمزینه می‌کرد، به جای قاچاق دستگاه‌های ماینر باید شاهد واردات قانونی آن و درآمدزایی از محل حقوق ورودی این دستگاه‌ها می‌بودیم، حال آنکه با توجه به ارزان بودن نرخ تعرفه برق در ایران در مقایسه با سایر کشورها، ایران می‌توانست به سمت تولید و ساخت داخلی دستگاه‌های استخراج ارز رمزنگاری‌شده برود و علاوه بر ایجاد اشتغال، صنعت جدیدی در کشور ایجاد می‌شد. به گفته کلاهی صمدی، در حال حاضر صنعت ارزهای رمزینه از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت پذیرفته شده و معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری نیز طی گزارش‌هایی، فرصت‌های نهفته در این صنعت را برشمرده است و سایر دستگاه‌های دولتی نیز باید در مسیر ایجاد و تقویت این صنعت نوپا در کشور حرکت کنند. او در عین حال عنوان کرد که حتی برخی نهادها و سازمان‌های دولتی، حاکمیتی و عمومی نیز در کار استخراج ارزهای رمزنگاری‌شده فعال هستند. این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران همچنین معتقد است که کسب ارزهای رمزنگاری‌شده می‌تواند به تنظیم بازار ارز در کشور کمک کند. وی افزود: با توجه به عدم دسترسی شهروندان ایرانی به کارت‌های اعتباری بین‌المللی، مسافران خارج از کشور می‌توانند بدون نیاز به اسکناس ارزهای فیزیکی، با استفاده از بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال، خریدها و نیازهای خود را برطرف کنند، ضمن آنکه این ارزها برای شرکت‌ها و تجار ایرانی در مراودات خارجی آنها نیز بسیار کاربردی است. کلاهی‌صمدی با اشاره به اینکه درآمدهای ناشی از ارزهای رمزنگاری‌شده، غیرقابل ردیابی است و از این رو در مواجهه با تحریم‌ها، دست برنده را برای شرکت‌های ایرانی دارد، افزود: صنعت ارزهای رمزینه در حالی در جهان به سرعت رو به گسترش است که این صنعت، مصرف آب ندارد و آلاینده‌های زیست‌محیطی نیز تولید نمی‌کند، بنابراین دولتمردان ما در ایران باید تفکر و ذهن خود را پویا کنند و بدانند که با روش‌های سنتی و کهنه دیگر نمی‌توان چرخ اقتصاد را گرداند. او همچنین معتقد است که اتاق بازرگانی در ایجاد چارچوب و ساختارهای روز و قانونی برای تولید ارزهای رمزینه و استفاده درست از این ارزها در جهت منافع اقتصادی کشور می‌تواند به خوبی نقش خود را ایفا کند و در همین رابطه نیز کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران برنامه‌هایی برای این موضوع در دست دارد.
ممنوعیت‌ها برای ایجاد انحصار؟
دیگر عضو هیات نمایندگان اتاق تهران نیز معتقد است که وزارت نیرو برای توجیه مصرف فزاینده برق در تابستان امسال، موضوع مصرف‌زا بودن استخراج ارزهای رمزینه را پیش کشیده است در حالی که میزان مصرف این صنعت، تاثیر چندانی روز ساعات پیک مصرف برق در کشور ندارد.
افشین کلاهی با بیان اینکه در بسیاری دیگر از کشورها، هزینه مصرف برق بسیار گران‌تر از ایران است اما این کشورها در تولید و استخراج ارزهای رمزنگاری‌شده پیشتاز هستند، گفت: دلیل عمده استقبال از استخراج ارزهای رمزینه در ایران، اقتصادی و به‌صرفه بودن آن است بطوری که سرمایه‌گذاران در این صنعت، طی سال اول شروع به کار، سرمایه اولیه خود را بازیابی خواهند کرد. وی با بیان اینکه در حال حاضر برخی از سازمان‌های دولتی و شرکت‌های خصولتی بطور گسترده اقدام به استخراج ارزهای رمزنگاری‌شده در داخل کشور می‌کنند، افزود: طی سال‌های گذشته، ورود دستگاه‌های استخراج ارزهای دیجیتال به کشور قانونی و آزاد بود اما مدتی است که ورود این دستگاه‌ها ممنوع شده است و به نظر می‌رسد که نوعی ایجاد انحصار در پس پرده این ممنوعیت باشد.
