تامین مالی جمعی، محلی برای تجمیع سرمایه‌های کوچک

تمرکز بر ساز و کار تامین مالی جمعی سبب می‌شود تا سرمایه‌های کوچک جامعه را تجمیع کرده و دسترسی کارآفرینان را به ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری فراهم می‌کنند. مدیر تحقیق و توسعه شرکت تامین سرمایه بانک مسکن ضمن بررسی روش تامین مالی جمعی به سنا گفت: در مدل‌های متداول تامین مالی که سرمایه‌گذاری توسط افراد متبحر یا بانک‌ها انجام می‌شود، پیش از سرمایه‌گذاری، ارزیابی‌های دقیق انجام شده و پس از آن، سرمایه‌گذاری انجام شده به دقت پایش می‌شود؛ در حالی که در میان انبوه افراد سرمایه‌گذاران ممکن است قادر به چنین ارزیابی و پایشی نباشند. محسنی، سرمایه جسورانه یا مخاطره‌پذیر را منبع سرمایه برای کسب‌وکارهای نوپا مانند استارتاپ‌ها دانست و اظهار کرد: این نوع سرمایه از آن جهت که به تجاری‌سازی طرح‌ها، ایده‌ها و برنامه‌های کسب‌وکار کمک می‌کند و در خدمت طرح‌ها و ایده‌هایی قرار می‌گیرد که تاکنون در بازار مورد آزمون مشتری قرار نگرفته‌اند، مخاطره‌پذیر یا جسورانه نامیده می‌شود؛ در نتیجه، ریسک دیگری که در مورد سرمایه‌گذاری جمعی وجود دارد، خطر تقلیل ارزش مالکیت است. وی تامین مالی انجام شده از طرف شرکت‌‌های سرمایه‌‌گذار خطرپذیر را اغلب شامل قانون حفاظت در برابر تقلیل ارزش بیان کرد و افزود: یعنی اگر سهام در آینده به قیمتی پایین‌تر از زمانی خریداری شود که شرکت سرمایه‌گذار خطرپذیر در دور قبلی سرمایه‌­گذاری پرداخت کرده (که عموما به عنوان «راند پایین» مورد اشاره قرار می‌گیرد)، سهم مالکیت شرکت سرمایه‌گذار خطرپذیر با آن مطابقت داده می‌شود؛ اما این قانون در مورد بسیاری از پویش‌‌های سرمایه‌گذاری جمعی رعایت نشده و از این ­رو، خطری مضاعف را متوجه سرمایه‌گذاران جمعی می‌کند.

محسنی تصریح کرد: مطابق با بررسی‌های انجام شده، مبالغ تخصیص داده شده برای پروژه‌های اقتصادی اندک است و حداکثر مقدار قابل تامین از طریق «سکو» برای هر طرح ۲۰ میلیارد ریال است (به استناد ماده ۹ دستورالعمل تامین مالی جمعی) . در این راستا به دلیل محدودیت سقف تامین مالی، این روش به استارتاپ‌ها و طرح‌های کوچک محدود می‌شود. وی اضافه کرد: این روش تامین مالی به وضوح دنبال اهداف تجاری مانند راه‌اندازی یک شرکت، سرمایه‌گذاری یک پروژه تجاری در شرکت موجود، ترفیع خدمات خصوصی جدید، پروژه تحقیق و توسعه در یک شرکت، سرمایه‌گذاری در یک فیلم تجاری و غیره است. این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: باید توجه داشت که ترویج سرمایه‌گذاری جمعی سیاستی متکی به خود نیست؛ در واقع، این سیاست زمانی اثر بخش است که در پیوند با برنامه‌های ظرفیت‌سازی کارآفرینی و نوآوری به منظور توسعه اشتغال به اجرا درآید. محسنی اظهار کرد: واضح است که شرکت‌های کوچک و متوسط منبع عمده اشتغال و خلق درآمد هستند و در شرایط فعلی که کشور با مسائل و تنگناهای بی‌شماری از قبیل کمبود منابع مالی و نوسانات نرخ ارز مواجه است، تقویت استارتاپ‌ها و کسب و کارهای نوپا منجر به رشد چرخه اقتصادی و اشتغال‌آفرینی کشور خواهند شد. وی در ادامه بیان کرد: از این‌رو تمرکز بر ساز و کار تامین مالی جمعی سبب می‌شود تا سرمایه‌های کوچک جامعه را تجمیع کرده و دسترسی کارآفرینان را به ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری فراهم می‌کنند.

محسنی در خصوص شرایط انجام تامین سرمایه مورد نیاز استارتاپ‌ها توضیح داد: لازم است مطابق با ماده ۷ دستورالعمل تامین مالی جمعی ارزیابی اولیه‌ متقاضی و طرح، توسط عامل یا ناظر فنی-  مالی انجام شود و در مراحل بعدی عقد قرارداد با متقاضی و دریافت مستندات و اطلاعات وی، دریافت نماد اختصاصی از فرابورس، انتشار فراخوان تامین در سکو و در نهایت اعلام فراخوان جمع‌آوری وجوه صورت پذیرد.