بازار مکاره‌ای به نام پایانه‌های مرزی
به گفته بسیاری از کامیون‌داران این روزها پایانه‌های مرزی تبدیل به یک بازار مکاره برای بسیاری از رانندگان شده بطوریکه بسیاری از هنگ‌ها یا بازرسان این حوزه با دریافت هزینه‌های اضافی و گزاف باعث ایجاد مشکلات بسیار زیادی برای کامیون‌داران شده‌اند. بازکردن پلمپ بار کامیون‌داران و دریافت هزینه‌های گزاف برای اسکن کردن بارها بخش کوچکی از مشکلات این رانندگان به شمار می‌رود.
به گفته بسیاری از رانندگان ترانزیت حال حمل ونقل بین‌المللی در ایران خوب نیست و در مقایسه با سال‌های گذشته مشکلات این صنف نه تنها برطرف نشده بلکه چندین برابر نیز شده است و در این بین دولت هم هیچ همکاری با آنها انجام نمی‌کند. در این رابطه جواد سمساریلر رییس هیات‌مدیره انجمن شرکت‌های حمل ونقل بین‌المللی ایران با بیان اینکه متأسفانه در بخش حمل و نقل بین‌المللی، تعداد سازمان‌های تصمیم‌گیر بسیار زیاد است، گفت: حدود ۲۵ سازمان، وزارتخانه و ستاد در حوزه حمل ونقل بین‌المللی مصوبه و قانون وضع می‌کنند.
سمساریلر با اشاره به ظرفیت‌های بالای ترانزیت در کشور و موقعیت مناسب جغرافیایی ایران، گفت: متأسفانه از ظرفیت‌های ترانزیتی کشور خوب استفاده نکرد‌ایم ضمن آنکه ظرفیت کشورهای محصور در خشکی (لندلاک) را هم از دست داده‌ایم بطوریکه ترکیه گوی سبقت را از ما ربوده است. رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی ایران با تأکید بر اینکه شرایط حمل و نقل بین‌المللی برای واردات کالا و ترانزیت دچار مشکل است، افزود: با توجه به تحریم‌های موجود، ارتباط بانکی با کشورهای دیگر بسیار سخت است و ما پول‌های خود را از طریق صرافی‌ها دریافت می‌کنیم.
کنوانسیون TIR در ایران اجرا نمی‌شود
سمساریلر بیان کرد: قانون امور گمرکی و آیین‌نامه آن در سال ۹۲ تصویب و ابلاغ شد، اما این قانون در کشور اجرا نمی‌شود و در واقع نوعی تحریم داخلی هستیم؛ چرا یک وسیله حمل به قیمت ۶۰۰ میلیون تومان به لب مرز برسد و بعد پانزده روز برای ثبت سفارش در گمرک بماند؟ ما به یک حامل بار اروپایی نمی‌توانیم بگوییم برای حمل کالا به مقصد ایران ثبت سفارش داشته باشید. رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی ایران افزود: ۳۵ سال پیش ایران جزو کنوانسیون گمرکی TIR شد که فلسفه آن تسهیلات امور مرزی است. وی ادامه داد: کنوانسیون ۱۹۵۲ اولین کنوانسیون درباره امور گمرکی حمل و نقل بین‌المللی بود که مشکلاتی داشت و نهایتاً کنوانسیون TIR۱۹۷۵ در دنیا رایج شد، بنابراین دفترچه‌ای که ۲۰۰ هزار دلار گارانتی بین‌المللی داشت به دست هر راننده می‌دادند و مشخصات کالای داخل کانتینر پلمپ شده را هم می‌دانستند. رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی ایران افزود: اما همین کنوانسیون TIR که مصوب مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان است، فقط تا مرز ایران اجرا می‌شود. سمساریلر گفت: همچنین امروز توقف‌های پشت مرز و هزینه‌ها برای کامیون‌داران و شرکت‌ها زیاد شده است، لب مرز آزمایشگاه‌هایی گذاشته‌اند که باید سیالات آزمایش شوند. وی بیان کرد: راننده زمانی که کالایی را برای حمل دریافت می‌کند، نمی‌تواند آن را از نظر وجود مواد مخدر کنترل کند، چرا باید در یکی از حلبی‌های سس گوجه‌فرنگی که برند یک کارخانه معتبر هم باشد، ۲۵۰ کیلوگرم هروئین باشد که راننده از همه جا بی‌خبر به خاطر این میزان هروئین در کشورهای دیگر زندانی باشد؟
رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی ایران بیان کرد: تعداد زیادی راننده به جرم حمل مواد مخدر که خودشان بی‌اطلاع بوده‌اند، امروز در کشورهای مختلف زندانی هستند، متأسفانه تعداد این راننده‌ها هم از طرف این کشور‌ها رسانه‌ای نمی‌شود تا مشکلات بعدی با مقامات کشور ما نداشته باشند. سمساریلر افزود: حتی ناجا و وزارت خارجه هم آمار دقیقی از راننده‌های زندانی ما به علت حمل مواد مخدر ندارند.
رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی ایران گفت: ما امروز در کشور‌هایی نظیر ترکیه، ایتالیا و آلمان راننده ایرانی زندانی به دلیل حمل مواد مخدر داریم. وی با اشاره به مشکلات مرزی راننده‌های ترانزیت، گفت: از دیگر مشکلات کامیون‌داران این است که باید هر بار لب مرز ۱۱۰ هزار تومان فقط بابت اسکن پرداخت کنند، ضمن آنکه ۹۹ درصد کامیون‌های وارده به کشور در مرز‌های ما باز می‌شود و برخورد با بار فیزیکی است. رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی ایران افزود: بسیاری از صاحبان کالا که به عنوان مثال قاب عکس یا مبلمان صادر می‌کنند. در نوار بالای این کالا‌ها مواد مخدر پنهان کرده‌اند و همین امر موجب می‌شود راننده خطوط ترانزیت ما در کشورهای مختلف دستگیر و به جرم حمل مواد مخدر، زندانی شود. وی اظهارکرد: با وجود آنکه ما مصوبه سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای را داریم، مبنی بر اینکه راننده‌ها می‌توانند به عنوان مثال در مسیر اسپانیا ۴ هزار و ۵۰۰ یورو یا در مسیر آلمان ۵ هزار یورو به همراه خود داشته باشند، اما هنگ مرزی به هیچ عنوان این موارد را قبول ندارد و همان قانون ۲ هزار یورو که برای مسافر مصوب شده است را برای راننده هم اجرا می‌کند، در حالی که این راننده فقط باید در کشور ترکیه بابت عبور کامیون خود از دریاچه وان ۲ هزار و ۸۰۰ یورو پول کشتی بدهد، گازوئیل با نرخ آزاد دریافت کند و اگر نقص فنی برای کامیون پیش آمد، ارز پرداخت کند، اما گوش شنوایی وجود ندارد و لب مرز، بازار مکاره است.
رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی ایران گفت: گمرک بزرگ‌ترین مانع پیش‌روی شرکت‌های حمل و نقل است، اگر آنها قانون سال ۹۲ را اجرا کنند، برای ما کافی است، اما مشکل آن است که مدیران قانون را تفسیر می‌کنند و بلافاصله بخشنامه در هر حوزه‌ای صادر می‌کنند و با تغییر یک مدیر هم آن بخشنامه لغو نمی‌شود، بلکه بخشنامه‌ای روی بخشنامه‌های دیگر اضافه می‌شود.
